‘Soğukkanlı’ olan kazanır
Koronavirüsün tetiklediği ekonomik sorunda dip görünmedi. Fed ve G20 hamlelerine tepki sınırlı. Süreci soğukkanlı yöneten kazanacak
Piyasalar yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ile birlikte olağanüstü bir sağlık sorununun tetiklediği ekonomik problemi yaşıyor. Göstergeler henüz dibin görüldüğüne dair sinyal üretmiyor. Ancak aşağı marjlar oldukça daraldı. ABD Merkez Bankası (Fed) ve G20’den olumlu haberler gelmesine rağmen tepkiler sınırlı. Süreci soğukkanlılıkla yönetenler kazanacak.
Son 2 haftada yaşanan büyük dalga kapsama alanını genişletiyor. Kovid-19 yayıldıkça ekonomileri durma noktasına getiriyor. En son İtalya’da zorunlu olmayan tüm üretim durdu. Fed, limitsiz Hazine kâğıdı ve mortgage menkul kıymeti alacağını duyurdu.
Bu hafta kritik... Virüsün yayılma hızı, vaka ve ölüm sayıları ekonomileri önemli ölçüde etkileyecek. Finans piyasalarında virüs etkisi netleşmeden dalgalanmanın durması beklenmemeli.
Kritik eşikler
BIST 100 Endeksi 23 Mart itibari ile 85.187 seviyesinde. Güçlü destekler 83.500 ve 81.000. Endeksin henüz yönünü yukarı çevirdiğine dair işaret yok. Ancak aşağı marjlar daraldı. 81.000’in de altına kayılması halinde 75.100 desteği önemli. Endeksin güçlenmesi için 88.800 ve 96.000 dirençlerini aşması gerekli. Türkiye’de virüs vaka sayısının artması ve küresel bazda dalgalanmanın devamı yükselişlerin tepki niteliğinde kalacağını gösteriyor.
BIST 100 Endeksi güçlü uzun vadeli ortalamalarının altında seyir izliyor. Dirençler aşılmazsa aşağı doğru yüzde 15’lik bir marj daha var. 650 haftalık ortalama en son 2008 yılında test edilmişti. Olası bir aşağı dalgada bu seviyeden alımlar gelecektir.
Dolara küresel talep güçlü...
Dolar Endeksi (DXY) 102.59 seviyesine çıktı. Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) verilerine bakıldığında 1995 yılında kur işlemlerinin büyüklüğünün 1.6 trilyon dolar seviyesinde olduğunu görüyoruz. 2019 Nisan ayı verilerine göre ise 6.6 trilyon dolar seviyesine yükseldi.
İşlemlerin yüzde 88’i dolar üzerinden gerçekleşiyor. Bu nedenle dolar talebi genelde güçlü. 2001 krizinde 120 seviyesine yükselen DXY Endeksi, 2008 ve 2011 krizlerinde 71 seviyesine kadar gerilemişti. Kasım ayında 100 seviyesinin üzerine çıkan endeks, Şubat 2018’de 87 seviyesine gerilediyse de Mart 2020’de yeniden 100’ün üzerine çıktı.
Trump’ın sık sık doların değerli olduğunu ve piyasa dinamiklerine müdahale yolu ile düşürülmesi gerektiğini savunmasına ve Fed’in faizleri indirip para basmasına rağmen doların diğer para birimleri karşısındaki değerindeki yükselmesi devam etti. Gerek ABD, gerekse ABD dışındaki kurum ve kuruluşların dolar cinsinden borçluluk yapılarının yüksek olması dolara talebi yüksek tutunca değeri de artmaya devam ediyor. Virüs salgınının kontrol altına alınması halinde piyasalarda da sakinleşmeye yol açması ve buna bağlı olarak küresel bazda dolar talebinin de zayıflaması beklenmeli. Böylesi bir durumda dolar/TL’nin de gerilemeye başladığı görülebilecektir.
Fed’den sınırsız varlık alımı geldi
Fed, ekonomiye destek sağlamak amacıyla sınırsız varlık alımı dahil yeni tedbirler açıkladı. Fed’den yapılan açıklamada Kovid-19 salgınının ABD ve dünya genelinde önemli zorluklara neden olduğuna dikkati çekildi.
Piyasaların sorunsuz şekilde işlemesi ve para politikasının etkili geçişkenliğini sağlamak için Fed’in hazine tahvili ve konut kredisine (mortgage) dayalı menkul kıymet alımı yapacağı belirtilen açıklamada, konut kredisine dayalı menkul kıymet alımlarına ticari konut kredisine dayalı menkul kıymet alımlarının da dahil edileceği bildirildi.
Açıklamada, bankanın büyük ölçekli gecelik ve vadeli repo operasyonlarının da devam edeceği aktarıldı. Yeni programlar oluşturularak çalışanlar, tüketiciler ve işletmelere kredi akışının destekleneceği ve 300 milyar dolara yakın yeni finansmanın sağlanacağı belirtilen açıklamada, Hazine Bakanlığı Borsa İstikrar Fonu’nun 30 milyar dolarlık öz kaynak sağlayacağı kaydedildi.
Ayrıca, Fed’in New York Şubesi’nden yapılan açıklamada, bu hafta her gün 75 milyar dolarlık hazine tahvili ve 50 milyar dolarlık konut kredisine dayalı menkul kıymet alımı yapılacağı duyuruldu.
Hisselere şirket desteği
40 hisse senedinde şirket tüzel kişiliği ya da ortağı, yatırımcısına destek olmak için geri alım programı başlattı. Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP) yer alan duyurulara göre, yaklaşık 51 milyon adet hisse senedi bu kapsamda geri alınırken alımların tutarı yaklaşık 215 milyon liraya ulaştı. Hisse senetlerindeki sert gerilemelerde şirketlerin destekleri artacaktır.
