Robotlar borsada yönü belirliyor
Pandemi etkisini üzerinden atan borsa yılın zirve seviyelerine doğru tımanışa geçerken robot işlemlerle gerçekleşen alım ve satımlar oynaklığı artırıyor. Yatırımcılar ise düzenleme bekliyor.
Borsa yeniden 120.000 sınırına dayandı. BIST 100 Endeksi 119.512 seviyesine kadar yükseldi. Mart ayında pandemi etkisi ile yaşanan sert düşüş sonrası 81.936 ile 17 Mart’ta yılın en düşük seviyelerini gören Borsa İstanbul, kayıpları hızla geri aldı.
10 dakikada...
Borsaya yeni yatırımcı gelmeye devam ediyor. Mayıs ayında 1 milyon 506 bin 896 olan yerli yatırımcı sayısı, haziran ayında 1 milyon 558 bin 417 seviyesine yükseldi. Aynı dönemde yabancı yatırımcı sayısı ise 10 bin 698 seviyesinden 10 bin 873’e çıktı. Yabancılar yeni gelen yatırımcıların alım iştahlarını da göz önünde bulundurarak robot işlemlerde alım ve satımlarını artırdı.
Merrill Lynch’in salı sabahı yarım saat içerisinde borsada 330 milyon TL satış gerçekleştirdi. Bunun yarısını da ilk 10 dakika içerisinde yaptı. Satışların ardından robot alımlar yeniden devreye girdi.
Yüksek frekanslı işlemlerle gerçekleşen kârların arka cephesine baktığımızda iki önemli faktör öne çıkıyor: Birincisi yüksek hacimlerle küçük fiyat farklılıklarından yararlanma, ikincisi ise saniyenin altında gerçekleşen alım ve satımlarla bireysel yatırımcının önüne geçebilme olanağı.
Yüksek hızlı
Robotik süreçler maliyet düşürüp, hız kazandırırken, yorulmamaları, tekrar ve zaman tüketen süreçleri otomatikleşmesi, mikro saniyelerle alım ve satım işlemlerini gerçekleştirebilmeleri nedeni ile özellikle tercih edilmekte.
Önceden belirlenen parametreler ve belli algoritmalarla hareket eden robot yazılımlar, sahip olduğu yüksek hızla bireysel yatırımcının önüne geçebiliyor. Bu avantaj bireysel yatırımcılar açısından ve piyasa bozucu işlemler açısından değerlendiriliyor.
Yüzde 15’i...
ABD’deki işlemlerin yüzde 60’ı yüksek frekanslı işlemlerden oluşuyor. Oran Avrupa’da yüzde 40’a, Japonya’da ise yüzde 30’a yaklaşmış durumda. Türkiye’de hisse senedi işlemlerinin yaklaşık yüzde 15’i robot işlemlerle gerçekleşiyor.
Türkiye’de yüksek frekanslı işlemleri doğrudan ele alan bir düzenleme henüz bulunmuyor. Ülkemizde yatırımcıyı korumak ve piyasaların etkin ve rekabetçi çalışmasını sağlamlaştırmak üzere bir düzenleme oluşturulması bekleniyor.
