Piyasada denge hassaslaşıyor
Yurt içinde sıkı para politikası sürüyor. Yurt dışında merkez bankalarının adımları piyasaların ritmini belirliyor. Ortadoğu’da ısrarla artan gerilim, yatırımcıları kaygılandırırken alternatif arayışlarına yönlendiriyor. Piyasalarda yönü belirleyen ise kurumsal yatırımcıların tercihleri oluyor.
Ortadoğu’da gerilim bir kez daha arttı. İsrail’in 30 Temmuz’da Hizbullah’ın en üst düzey komutanlarından Fuad Şükür’ü Beyrut’ta düzenlediği hava saldırısında öldürmesinin ardından, Hamas lideri İsmail Haniye’nin suikastı geldi. İsrail suikastın sorumluluğunu üstlenmezken, İran’ın nasıl bir hamle yapacağı merak edilen konu. Beklenti İran’ın kontrol ettiği güçler üzerinden karşılık vermesi. İran’ın hamlesine bağlı olarak gerilimin bir üst seviyeye çıkıp çıkmayacağı netlik kazansa da İsrail’in ısrarla İran’ı doğrudan bir savaşın içine çekmek istediği gözleniyor.
Artan gerilim ortamında sıcak para emtia ve fon cephesinde güvenli limanlara çekildi. Altının onsu bir haftada yüzde 4,22 yükselirken gram altın yüzde 2,64 arttı. Borsa yüzde 3,84 geriledi.
‘Kurumsal’ belirleyici
Yaşanan gelişmeler karşısında piyasalarda gözlemlenen değişimler, büyük ölçüde kurumsal yatırımcıların hamleleriyle şekilleniyor. Emeklilik fonları, yatırım fonları ve yabancıların işlemleri piyasaların ana seyrini belirliyor.
Yılbaşından bu yana kurumsal yatırımcıların paylarındaki değişimler incelendiğinde piyasalardaki hareketliliğin de nedenlerini gözlemek mümkün.
BIST 100 Endeksi, 29 Aralık 2023 günü 7.470 seviyesinde bulunurken 2 Ağustos 2024 günü 10.473 seviyesine geldi. Geçen sürede yüzde 40 oranında bir artış gerçekleştirdi. Çıkış, yatırımcıların hisse senedi piyasasına olan ilgisini ve beklentisini yansıtıyor. Özellikle kurumsal yatırımcıların büyük hacimli alımları, endeksin bu denli hızlı yükselmesinde önemli bir katkısı oldu.
Emeklilik fonları
Kurumsal yatırımcıların paylarındaki değişimler takip edildiğinde dalgalanmalar olmakla birlikte yönü belirleyenin emeklilik fonları olduğunu görüyoruz.
Emeklilik fonlarının portföylerindeki hisse oranı 29 Aralık 2023 günü yüzde 24,21 seviyesindeyken, 2 Ağustos 2024 günü oran yüzde 28,31’e yükseldi. Gözlenen 4,1 puanlık artış, emeklilik fonlarının daha yüksek getiri potansiyeli olan hisse senetlerine yönelmesi ve portföylerinde hisse senedi oranını artırmalarından kaynaklanıyor. Emeklilik fonlarının yüksek getirileri ilginin de bu alana kaymasına neden oldu.
Yatırım fonları
Yatırım fonlarının hisse oranı ise 29 Aralık 2023 günü yüzde 20,65 iken, 2 Ağustos 2024 günü yüzde 15,57 seviyesine geriledi. Gerçekleşen yaklaşık 5 puanlık düşüş, yatırım fonlarının riskli varlıklar yerine daha güvenli limanlara yöneldiğini işaret ediyor. Kurumsal yatırımcıların portföy stratejilerindeki değişiklikler, bu oranların dalgalanmasında önemli rol oynuyor.
Borsada haftalık kayıp yüzde 3,84
BIST 100 Endeksi haftanın son işlem gününü 10.473’ten tamamladı. Endeks hafta başından bu yana yüzde 3,84 gerilerken ağustos ayının ilk iki gündeki kayıp yüzde 1,55 oldu. Yılbaşından bu yana ise artıda olan endeksin yükselişi yüzde 40 seviyesinde gerçekleşti.
Yatırım fonlarının ve yabancıların satışları hisseleri baskılamaya devam ediyor. Ancak 10.000 psikolojik desteğinin üzerinde hareketlerin yaşandığını görebiliriz.
Yılbaşından bu yana yüzde 100 kazandıran 5 hisse
Yılbaşından bu yana 5 hisse senedi yüzde 100’ün üzerinde kazandırarak yatırımcısına yüksek getiri sağladı.
Yüksek performans sergileyen bu hisseler; TAV Havalimanları, Garanti Bankası, Ülker Bisküvi, Anadolu Grubu Holding ve Türk Telekom. Söz konusu hisseler, yüzde 100’ün üzerinde kazandırarak yatırımcısının yüzünü güldürdü.
Yabancı payındaki değişim
Yabancı yatırımcıların piyasalardaki payı 29 Aralık 2023 günü yüzde 37,95 seviyesinde iken 14 Mayıs’ta yüzde 40,03’e kadar yükseldi. 2 Ağustos 2024 günü ise yüzde 38,45’e seviyesinde. Yabancı yatırımcının payı mayıs ayında gördüğü yüzde 40 zirvesinin 1,58 puan altında bulunuyor. Yatırım fonları ile birlikte yabancıların son dönemde paylarında azaltmaya gitmeleri endeksi olumsuz etkiledi.
Yılbaşından bu yana endeks getirisini aşanlar
Borsada yılbaşından bu yana 41 hisse senedi yüzde 40’ın üzerinde kazandırdı. Bu hisselere baktığımızda banka, enerji, holding, bilişim, perakende ticaret, telekomünikasyon ve ulaştırma sektörlerinde yer aldıklarını görüyoruz.
