Merkez Bankası fırsatı kaçırmadı: Faizi 4 hamlede 1200 puan indirdi

Merkez Bankası ekonomiyi canlandırmak için atakta. Yılın son toplantısında faizi 200 baz puan daha düşüren Merkez Bankası böylece son 4 toplantıda 1200 baz puan indirim yaptı


Merkez Bankası dün yılın son faiz toplantısında faizi bir kez daha önden yüklemeli düşürdü.
Ekonomik verilerdeki dengelenme ve ABD Merkez Bankası’nın (Fed) son faiz kararı sonrası eli rahatlayan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, fırsatı değerlendirerek faizi 200 baz puan daha indirdi. Bu yıl düzenlenen 8’inci faiz toplantısında Merkez, politika faizini yüzde 14’ten yüzde 12’ye çekti.

Bu toplantının hemen öncesinde gerçekleşen Fed toplantısı da Merkez Bankası’nın elini rahatlattı. Makro ekonomik verilerdeki düzelme eğilimi Merkez Bankası’na faiz indirimi fırsatı tanımıştı.

Fed elini rahatlattı

Küresel ticaret savaşları 2019’da ekonomilerde dalgalanmalar oluşturmasına rağmen finansal piyasalarda risk alma iştahı sürdü. Merkez bankaları ise en önemli rolü üstlendi. Türkiye’ye bakıldığında Merkez Bankası’nın fiyat hareketleri karşısında aldığı aksiyonlar ve makro ekonomik göstergelerdeki iyileşmeler, politika faizinin yüzde 24’lerden yüzde 14’lere gerilemesine neden oldu. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, önceki gün Fed’in verdiği ‘güvercin mesajlar’ sonrasında eli rahatlamış olarak faiz adımını attı.

Merkez Bankası temmuz, eylül ve ekim aylarında gerçekleştirdiği son 3 toplantısında politika faizini toplam 1000 baz puan düşürerek yüzde 24’ten yüzde 14’e çekmişti. Merkez Bankası Başkanı Murat Uysal, 6 Temmuz 2019 tarihinde Başkanlık görevine atanmıştı. Bu gerçekleşen son indirimle birlikte Uysal başkanlığında yapılan indirim miktarı 1200 baz puana ulaştı.

2020’de indirim marjı daralacak

Bu yıl art arda gerçekleşen faiz indirimlerinin ardından 2020 yılında marjlar daralacak. Gösterge faizde 11.75 kritik eşik seviyesi. Kur krizi sırasında 11.75 aşılınca 28’lere doğru yükseliş yaşandı. Faizde 11.75’in altına kalıcı bir gerileme yaşanması ekonomik verilerdeki gelişim seyrine bağlı olacak. Şimdiye kadar yüksek faiz indirimleri gerçekleşti. Ancak yeniden tek haneye gelinmesi enflasyona bağlı olacak.




Avrupa değiştirmedi

Avrupa Merkez Bankası (ECB) ise dün Christine Lagarde başkanlığındaki ilk toplantısında faizleri değiştirmedi. Politika faizi sıfır, mevduat faizi yüzde eksi 0.5 ve marjinal fonlama faizi yüzde 0.25’te bırakıldı.

Aylık 20 milyar euro’luk tahvil alımları devam edecek. Merkez bankaları önümüzdeki dönemde ticaret savaşlarının etkilerini ve veri akışını izleyerek hareket edecek.

Ekonomistler ne diyorlar?

Ekonomistler, Merkez Bankası (TCMB) açısından 2020’nin ilk yarısında bekle-gör temasının öne çıkacağını ve yılın tamamında ölçülü indirimlerin olabileceğini ifade etti.

AA Finans Analisti ekonomist Haluk Bürümcekçi, TCMB’nin faiz indiriminin piyasa beklentilerinin üst sınırına yakın gerçekleştiğini belirterek, bankanın son iki ay kullandığı, “Gelinen noktada, mevcut para politikası duruşunun hedeflenen dezenflasyon patikasıyla büyük ölçüde uyumlu olduğu değerlendirilmektedir” cümlesinden “büyük ölçüde” tanımı çıkarılarak yüklü indirimler sonrası faiz indirimlerine bir süre ara verilebileceği yönünde mesaj verildiğini söyledi.

12 toplantıyla hızlı karar

Enflasyonun, gelecek yıl ilk çeyrek boyunca, bu yıl sonu seviyelerinin biraz daha üzerinde seyretme durumu nedeniyle, faiz indirimlerine bir süre ara verilmesi gereğinin arttığına işaret eden Bürümcekçi, “Bu yüzden, en iyi ihtimalle kısa vadede göreceğimiz yüzde 10 - 11 civarı ana enflasyon eğilimiyle ve TCMB’nin hedeflediği düşünülen yüzde 2 civarı reel faizle uyumlu olabilecek politika faizi seviyesinin yakalandığını düşünüyorum. Bundan fazlasının zorlanması TL açısından olumsuz sonuçlar doğurabilir” dedi.

Spinn Danışmanlık Kurucu Ortağı ekonomist Özlem Derici Şengül de 2020’de Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı sayısının 8’den 12’ye yükseltilmesinin TCMB’nin değişen koşullara göre daha hızlı karar verebilmesinin önünü açtığını belirterek, “2020’de toplam 250 baz puanlık bir indirimin gerçekleşmesi yönünde beklentimiz var” yorumunda bulundu. Deniz Yatırım Stratejisti Orkun Gödek ise Merkez’in PPK sonuç metnine bakıldığında, alınan karara ana belirleyici olarak bu yıla dair TCMB beklentisi olan enflasyon alt bandına yakınsama olasılığının öne çıktığını ifade etti.

Borsada yabancı payını takas saklama etkiledi

Son günlerde borsa yükselirken yabancıların takasının düşmesi dikkat çekti. Yabancı payları bir günde yüzde 63.57 seviyesinden yüzde 61.69’lara çekilince ‘Yabancılar çıkıyor mu?’ sorusu gündeme geldi. Gelişmelere baktığımızda bunun takas saklamadaki payların yer değiştirmesinden kaynaklandığını görüyoruz.




Mülkiyet değişmedi

Yabancı paylarında yaşanan sert düşüş Beymen hisselerinde takas saklamadaki payların yer değiştirmesi kaynaklı. Beymen hisselerinin İş Yatırım saklamasından Alternatifbank’ın saklamasına geçmesi nedeniyle hisselerin yabancı takasından çıkmasına yol açtı.

MKK’dan derlediğimiz takas verilerine göre şirkette hissedar bulunan yabancı ortağa ait hisseler 27 Kasım’da İş Yatırım Menkul Değerler’in saklamasında bulunurken 28 Kasım’da Alternatif Yatırım Menkul Değerler’in saklamasına geçtiği görülüyor.

Gelişmelere baktığımızda Beymen Mağazacılık’ta gerçekleşen takas saklamadaki değişiklik yabancı paylarını hareketlendirdi. Gerçek durumda ise şirketin hissedar yapısında değişim söz konusu değil. Ancak hisselerin yerli saklaması yapan aracı kurumun saklamasına geçmiş olması nedeniyle borsadaki yabancı oranlarında düşüş yaşanmış gibi görülmesine yol açtı.

Önümüzdeki haftalarda, Beymen ve Denizbank’ın kottan çıkacak olması nedeniyle ilgili paylar hesaplama dışı bırakılacak. Analistlerin, piyasa aktörlerinin yakından izlediği yabancı payları önümüzdeki dönemde yüzde 56 seviyesine gelebilir. Yabancı payı son 14 yılda hiç yüzde 61’in altına kalmamıştı. Ancak Beymen’deki takas değişimi ve kottan çıkan bankalar nedeni ile gerçekleşeceği unutulmamalı.

İŞ DÜNYASI MEMNUN

Merkez ‘buzkıran gemimiz’ oldu...

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, “Merkez Bankası’nın 200 baz puan ile süren faiz indirim serisi, 2020 yılı için ekonominin hızlanmasında ‘buzkıran gemisi’ vazifesi görecek. Bu indirimle finansmanda tek hanelere biraz daha yaklaştık” dedi.

Avdagiç, TCMB Para Politikası Kurulu’nun, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını (politika faizi) 200 baz puan düşürerek yüzde 14’ten yüzde 12.00’ye indirmesine ilişkin açıklama yaptı. Avdagiç, faiz indirimi ile düşen finansman maliyetinin yatırıma, istihdama ve nihayetinde büyümeye ilişkin tüm parametrelere olumlu etki yaptığını kaydetti.

Motive ediyor

Kararın iş dünyası için motive edici olduğunu belirten Şekib Avdagiç, şunları söyledi:
“Merkez, dört seferde yaptığı toplamda 12 puanlık indirimle, 2020 yılı için yüzde 5 büyüme ve yüzde 8.2 enflasyon hedefine güçlü bir dayanak sağladı. İnanıyoruz ki bu indirimlerin devamı gelecek ve faizlerin seviyesi gelecek yıl tek haneye inecektir. TCMB, hafta başında da zorunlu karşılıklar üzerinden bankaları ‘uzun vadeli ticari kredi’ vermeye teşvik etmişti. Bu tedbir, son faiz indirimi ile birleşince daha anlamlı hale geldi.”

Pozitif görünüm

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, ise “TCMB’nin son faiz indirimi, ekonomideki pozitif görünümün açık bir göstergesidir. Ülkemizin finansal varlıklarında istikrarın güçlenmesi ve enflasyon oranlarında beklentilerin üzerinde iyileşmesi faiz indirimlerinin önü açmaya devam ediyor.

Faiz indirimleri, önümüzdeki dönemde hem yatırımlara hem de istihdama önemli derecede katkı sağlayacak ve büyüme patikasına geri dönen ülkemize daha fazla ivme kazandıracaktır. Merkez Bankasının piyasa gerçeklerini gözeten bu tavrını destekliyoruz” dedi.

Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Orhan Aydın ise, “Merkez Bankası yerinde karar vererek ülkemizde yatırım ortamını kilitleyen yüksek faize dur diyerek, piyasaları canlandıracak adımları atmaya başladı” yorumunda bulundu. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Sektörler Konseyi Üyesi Rüstem Çetinkaya ise, “Son çeyrekte yapılan faiz indirimlerini göz önünde bulundurursak 4’üncü çeyrek ve 2020 yılı büyüme rakamları beklentinin de üstünde gerçekleşebilir” dedi.