Borsada ‘yerli’ şaşkın
Koronavirüs etkisiyle borsalarda şok düşüşler sürüyor. Küresel borsalarda yüzde 4’ler seviyesinde kayıp var. Borsa İstanbul’da ise yerli yatırımcı şaşkın.
Petrol fiyatlarındaki çöküşle başlayan ve koronavirüsün (Kovid-19) tüm dünyada etkisini göstermesiyle zirve yapan panik dalgası son 5 haftada hisse senetlerinde yüzde 30’lara varan değer kayıplarına yol açtı. Koronavirüsün aralık ayında Çin’de ortaya çıkmasından bu yana 15 hafta geçti. Ancak panik dalgası şubat ortasında arttı. Borsalarda iki yıllık getiriler beş haftada geri verildi. 14 Şubat haftasında 120 bin seviyesinde olan BIST 100 Endeksi 18 Mart’a gelindiğinde 86.209’a kadar düştü. 14 Şubat haftasında 29.388 olan Dow Jones Endeksi 21.237’e geriledi. Almanya’da ise Dax Endeksi 19 Şubat’ta 13.664 seviyesinde iken dün itibari ile 8.454 seviyesine indi.
Borsa İstanbul’da geçtiğimiz ocak ayında yabancılar paylarını yüzde 65’ten yüzde 60’a düşürürken bu düşüşte kottan çıkan şirketlerin de etkisi bulunuyordu. Sonrasında ise bu pay oranı korundu. Ancak şubat ayından bu yana yerli kurumsal yatırımcıların satışa geçtiği gözlendi.
Dolar gerdi
Virüsün yayılma etkisini göz önünde bulunduran yerli fonlar, daha alttan alabilecekleri düşüncesiyle satarken paylarını 3 puana yakın azalttı. Bu satışın neticesinde BIST’teki düşüş yüzde 30’lara vardı. Şirketler ve bankalar içim kurumsal dolar talebi devam ediyor. Ödemeler için dolar bulmaya çalışan kurumlar stres altında. DXY Endeksi 100 seviyesinin üzerine çıktı. Bu seviyenin üzerinde kalırsa borsalarda şok düşüşler üzerine yüzde 20’ye yakın değer kayıplarını tetikleyebilir.
Türkiye önlemi artırdı
Merkez Bankası’nın (TCMB) faizi indirmesinin ardından Türkiye’de para politikalarına maliye politikası araçları da ekleniyor. Reel sektörü destekleyecek önlemler şirketlerin kriz yönetimini güçlendirmesini sağlayacaktır.
Mali teşvik can suyu olur
Önümüzdeki dönemde sık tartışılacak bir süreç yaşanıyor. Dünya Bankası verilerine göre Kovid-19 virüsü etkisinin orta şiddette atlatılması halinde küresel ekonomide yüzde 2 daralma bekleniyor.
Virüsün ekonomik yaygınlık etkisinin şiddetlenmesi halinde bu öngörü yüzde 5’e kadar çıkıyor. İşte bu nedenle çok yüksek önlemler alınıyor. ABD’de de devasa büyüklükte bir mali teşvik paketi hazırladı. 1.2 trilyon dolar büyüklüğündeki paketin içeriğinde sorunlu sektörlere 200 milyar dolar yardım, KOBİ’lere 300 milyar dolar kredi, 250 milyar dolarlık direkt harcama çekleri, çeşitli teşvik ve direkt yardımlar ve 500 milyar dolara varan vergi indirimleri bulunuyor. Bu aşamadan sonra Senato’nun onayı gerekiyor.
