BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, İsrail’in Gazze’de sivillere yönelik 11 aydır süren saldırılarını defalarca kınadı, endişelerini dile getirdi. Ama sadece o kadar... İsrail’in Gazze’de BM okuluna düzenlediği ve 6’sı BM görevlisi 18 kişinin öldüğü son saldırı sonrası X hesabından paylaştığı mesajı da yine aynı tonda:
“Gazze’de yaşananlar kesinlikle kabul edilemez. Uluslararası insani hukukun bu dramatik ihlallerine artık bir son verilmelidir...”
Guterres’in üç gün önce Associated Press’e (AP) verdiği mülakatta, 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze’de yaşananları değerlendirirken sarfettiği sözler de şöyle:
“Gazze’de gördüğümüz acılar, BM Genel Sekreterliği dönemimde eşi benzeri görülmemiş seviyede. Daha önce, Gazze’de son birkaç ayda gördüğümüzdeki gibi bir ölüm ve yıkım seviyesi görmemiştim.”
Aynı Guterres, İsrail’in yaptığı katliamın daha ilk günlerinde The New York Times’da yayımlanan (13 Ekim-2023 “İsrail Gazze Tahliye Kararını Neden Yeniden Gözden Geçirmeli?” başlıklı yazısı da yine endişeler üzerine kurguluydu:
“Son derece kısa sürede toplu tahliyeye yönelik herhangi bir talep, yıkıcı insani sonuçlara yol açabilir. Tahliye emri yaklaşık 1,1 milyon kişi için geçerli. Bu, halihazırda kuşatılmış olan, hava bombardımanı altında olan ve yakıt, elektrik, su ve gıdanın bulunmadığı bir bölge için geçerlidir. Okullar, sağlık merkezleri ve klinikler de dahil olmak üzere BM tesislerinde barınan 200.000’den fazla kişi, yüzbinlerce çocuk var. Gazze’nin neredeyse yarısı 18 yaşın altında. BM Genel Sekreteri olarak İsrail yetkililerine konuyu yeniden düşünmeleri çağrısında bulunuyorum. Tüm tarafların ve onlar üzerinde nüfuz sahibi olanların, yeni şiddet olaylarını veya çatışmanın Batı Şeria’ya ve daha geniş bölgeye yayılmasını önlemek için mümkün olan her şeyi yapması zorunludur. Daha fazla can kaybı yaşanmadan acilen bu felaket çıkmazından bir çıkış yoluna ihtiyacımız var...”
Guterres, Kasım 2023’te “Reuters Next” adlı etkinlik kapsamında düzenlenen programda yaptığı konuşmada da BM’nin her yıl çatışmada öldürülen çocuklarla ilgili bir rapor açıkladığını anımsatarak diyor ki: “Çatışmalarda bir yılda ölen çocuk sayısı yüzlerle ifade edilirdi. Gazze’de kısa sürede binlerce çocuk öldürüldü. (İsrail’in) askeri yönteminde bir hata olduğu açık...”
★★★
Bunları diyen kim? Dünya barışını, güvenliğini korumak için kurulan Birleşmiş Milletler Örgütü’nün Genel Sekreteri... Endişeleri dile getirme değil o endişeleri gidermesi gereken kişi, kuruluş. Yapılması gerekeni, yapması gereken adres...Ama o ne yaptı, yapıyor? Her zamanki bildik cılız çıkışlarla, sadece durum tespiti... Sonucu da ortada çoğunluğu çocuk ve kadın 41 binin üzerinde insan katledildi. Ateş Batı Şeria’ya da sıçradı. Katliam hala devam ediyor başta BM, bütün dünya da bunu seyrediyor… Hiçbir kural, uluslararası hukuk tanımayan İsrail dur dedikçe daha da azıyor… Son olayda da bir kez daha gördük ki aynı BM kampını İsrail beşinci kez bombalanmasına, insanları katletmesine Rağmen Guterres’in yaptığı yine durum tespiti, kınama dışında şey demedi… Yekten bu vahşet tablosunu yapan, yaratan, sorumlusu İsrail’dir bile diyemedi, ya da dedirtmiyorlar! Yaptığı tek şey, çocukların, bebeklerin öldürülmesinden duyduğu üzüntüyü, endişeyi dile getirmek...
★★★
Yine İsrail ve Netanyahu, yaptıklarından dolayı Uluslararası Adalet Divanı ve Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde soykırım yapmak ve savaş suçu işlemekten yargılanmasına rağmen Guterres’in ağzından bu anlamda tek kelime çıkmadı, çıkmıyor. Mesela Kasım 2023’te New York’taki BM binasında gazetecilere açıklama yapan Guterres, Gazze’de olanları neden savaş suçu olarak nitelendirmediğinin sorulması üzerine ne dedi? “Uluslararası insancıl hukuk ve sivillerin korunmasına yönelik ihlallere her zaman karşı çıktım, ancak böyle bir yetkim yok...”
Bunun yetkiyle falan ne alakası varsa... Neler savaş suçudur diye Google’a sorduğunuzda bile her şey açık ve net:
Sivil halkın öldürülmesi, kötü muameleye tabi tutulması, göçe zorlanması, savaş esirlerinin öldürülmesi, gereksiz yere şehirlerin yakılıp yıkılması... İnsanların aç, susuz ölüme terkedilmesi...
İsrail’in yaptıklarında bunlar var mı, yok mu?... BM bayrağının dalgalandığı okulları, yerleri dahi defalarca vurdu. Vurmaya devam ediyor... Dolayısıyla Guterres’in “İsrail için bunu diyemem, söylemeye çekiniyorum demek yerine yetkim yok bahanesiyle topu taca attığı ortada... Ve de BM’nin işlevini, oturduğu koltuğun, makamın pozisyonunu sorgulamak yerine sadece masal anlattığı da...
