Stanfordlu Türk hoca tekno temizlikçi oldu

Parlak bilim kariyerinin yanı sıra evlere temizlikçi gönderen “EveBiriLazim.com” sitesiyle gündeme gelen Veysel Berk, “Kısa sürede 2 bin 500 kişi çalışmak için bize başvurdu. Aralarında yüksek vasıflı insanlar var. Ama bizde çalışmaları için önce android telefon kullanabilmeleri gerek” diyor

Veysel Berk... 34 yaşında, Boğaziçi’nde Moleküler Genetik ve Biyoloji okumuş. Ardından Massachusetts Institute of Technology’de (MIT) fizik çalışmaları yapmış. University of California Berkeley doktora programı daveti almış. 2001’de gittiği ABD’den 2013’te dönmüş. Nobel ödüllü fizikçi, Obama’nın enerji bakanı yaptığı Steven Chu ile çalışmış. Birlikte, Stanford Üniversitesi’nde bağlı yüksek çözünürlük enstitüsünü kurmuşlar. Bu enstitüde gün ışığını kullanarak elektron mikroskobu kalitesinde görüntü alacak sistem geliştirmişler. 2012’de Science dergisinde de yayınlanan çalışma kronik hastalıklarda ameliyatsız girişimler, yeni nesil antibiyotiklerde çığır açacak gelişmelerin yolunu açmış.

Fikrine 1.2 milyon dolar verdiler

ABD’de mikroskoplar üzerine çalışırken, anlık bir fikirle Wallit uygulamasını geliştirmiş. Belli bir lokasyanda yaşayan insanların haberleşmesine yarayan bu uygulama, daha fikir aşamasında 1.2 milyon dolar yatırım almış. Hali hazırda yüksek çözünürlük enstitüsündeki görevine devam ediyor. Ancak mesaisinin önemli bir kısmını girişimciliğe harcıyor. Zaten Wallit uygulaması ile Amerika’da 2012’de Turkish American Business Connection tarafından ‘Yılın en başarılı Genç Girişimcisi’ seçilmiş.

Temizliğin kitabını yazıyor

Türkiye’ye dönüşünde ofisini temizletmek için temizlikçi bulmakta zorlanınca 900 dolar gibi bir rakamla ‘EveBiriLazım. com’ sitesini kuruyor. Temizlik işine giriyor. Şirketin iştigal alanı temizlik olsa da benim gördüğüm adeta bir teknoloji şirketiydi. İçlerinde öğrencilerin, öğretmenlerin, insan kaynakları uzmanlarının bulunduğu temizlikçi ordusu ellerinde android telefonlarla evlere, ofislere temizliğe gidiyor. Telefona indirilen bir uygulama onların kılavuzu oluyor. Temizliğe nereden başlayacakları, nerede sonlandıracakları hepsi bu uygulama içinde. Berk, bugünlerde Türkiye’nin sosyal yapısına ve kültürüne uygun ilk ev temizliği kitabını yazıyor. Görüşmeye gitmişken kendisinden birkaç da temizlik tüyosu aldım!

Portföyünüzde temizlik elemanı olarak kaç kişi var?

Yaklaşık 2 bin 500 kişi temizlikçi olmak için başvurdu. Bu database’den her gün yaklaşık 3-4 kişiyi çalışma gücüne katıyoruz. Günde 150-200 yeni başvuru alıyoruz. Başvuranlar inanılmaz bir portfolya’da.

Kimler çalışıyor sizinle?

Android telefon kullanabilen herkes. Beklentimizin çok ötesinde çok kaliteli diyebileceğimiz eğitim ve tarzda insanlar başvuruyor. Öğretmenler, üniversite öğrencileri, insan kaynakları uzmanları, mütercim tercümanlar, ev hanımları var. Boğaziçi Üniversitesi’nde master yapan bir çalışanımız var, çok büyük bir hastanede mütercim tercümanlık yapan bir arkadaş başvurdu. Çok büyük bir holdingin insan kaynakları uzmanı geldi. Bunlar şaşırtıcı. 2 bin 500 kişinin yüzde 20’si üniversite mezunu veya yüksek lisans yapıyor. Çoğu, bilgisayar ve akıllı telefonu yoğun kullanan, teknoloji ile içli dışlı. Başvuranların yüzde 99’u kadın.

Kalifiye kesimden neden bu kadar yüksek başvuru var? Temizlik kimsenin hobisi olmasa gerek!

İstanbul’da yaşam pahalı. Maaşlar düşük ve insanlar ek gelir ihtiyacında.
Bir holdingin insan kaynakları departmanında çalışan başvuru sahibine sordum, ‘Ek gelir için’ dedi. İnsanlar boş vakitlerini değerlendirmek istiyor. Öğrenciler harçlık için çalışıyor. 4 hafta sonunda, 8 gün çalışan birisi, 1000 TL cigelir elde ediyor. Birçok iyi eğitimli, genç insan bir ay boyunca çalışıp, 1200 - 1300 TL maaş alıyor. İstediği saatlerde çalışıp, ek gelir yaratmak önemli hale geliyor. Sanırım başvurular o nedenle de yüksek. İnsanların kendi takvimlerini belirleyebildiği, inanılmaz esnek bir sistemle çalışıyoruz. Bir öğrenci hafta sonları çalışmak isteyebilir, veya ikinci iş olarak yapan birisi izin günlerinde bunu yapmak isteyebilir.

‘Android telefon kullanabilen herkes’ dediniz. Temizlikte ne işe yarıyor bu telefonlar?

Sistemimiz neredeyse bunun üzerine kurulu. Müşteri bilgileri, ev büyüklüğü, müşteri notları, adresi, buraya toplu taşıma ile nasıl gideceği harita üzerinde otomatik olarak hesaplanıp gösteriliyor. Temizlikçiler siparişi görüyor, temizlik için gittikleri eve ulaştıklarında merkeze bilgi geçiyor sistem. Eve girince temizlik prosedürünü çıkarıyor, hatta konuşarak çalışanı yönlendiriyor. İçeri girdiğinde müşterinin taleplerini görüyor. Ve ona göre bir planlama yaptığında neredeyse iki saat kazanmış oluyor. Sistem, konum tabanlı özelliği sayesinde, temizlik kısa süreli ise, temizlikçinin daha çok kazanması için en yakınındaki diğer siparişleri de yönlendirebiliyor. Bu telefonları çalışanlarımıza biz veriyoruz.

Siz hiç temizliğe gittiniz mi?

İlk temizliklere gittim, bizzat yaptım. Testlerini yaptım, süreçlerini koydum. Temizlikle ilgili onlarca kitap okudum bu süre zarfında.

‘Denemek için koltuk aralarına para koyuyoruz’

Nasıl güveneceğiz eve gelen, tanımadığımız insana?

İşe alım prosedürümüzde web sitemiz üzerinden başvuru yapıyorsunuz. Bilgilerinizi giriyorsunuz. İnsan kaynakları uzmanımız sizinle telefonda mülakat yapıyor. Mülakatı geçen adayları ofisimize davet ediyoruz. Yüzyüze görüşmede sabıka kaydı, sağlık raporu istiyor, daha önceki deneyimlerine bakıyoruz. Referans verdiği isimleri arıyoruz.

Sonra başlıyorlar...

Yok hayır? Test evlerimiz var. Bu evlerde test temizliğine götürüyoruz. Dayalı döşeli, özel dizayn edilmiş, birtakım yerleri özellikle kirletilmiş evler... Uzman arkadaşların gözetiminde temizlik yapıyorlar. Nasıl yaptığına bakıyoruz. Başka testler de yapıyoruz, mesela koltuk araları gibi yerlere para koyuyoruz. Alıp masanın üstüne mi koyuyor, yoksa alıyor mu diye bakıyoruz.

8 saat temizlik 120 lira

Ortalama ücretiniz nedir?

Biz temizliği hücrelere ayırdık. İsterseniz bütün ev temizleniyor, isterseniz bir oda veya sadece camlar, halı, kanapeler. Bir hafta bütün evi, 15 günde bir camları isteyen oluyor mesela. 8 saat çalıştıysanız 120 TL, 4 saat çalıştıysanız 80 TL alıyorsunuz. İşleri belirledik. Bütün işleri ölçüp matematiklendirdik.
Onun üzerinde sipariş seçeneği girilmesine izin vermiyor web sitemiz. Çünkü normalde eve temizlikçi geldiğinde günlük ücret aldığı için, ihtiyaç olmasa da bir sürü şey yaptırılıyor. Oysa seçenek sunduğunuzda, ‘Benim her hafta cam temizliğine ihtiyacım yok onu almayayım bu hafta’ diyor. Farklı hizmetleri işaretlemeye başlıyor. İstedikleri temizliği tek tek seçebilme imkanı verdik.

Daha çok konutlardan mı, yoksa ofislerden mi talep var?

Genelde konutlardan. Konutlarda inanılmaz bir boşluk var. İstanbul’da 2.6 milyar TL’lik bir konut temizlik pazarı var. Bir o kadar da KOBİ’lerde var. Avukatlık büroları, dişçiler, kuaförler gibi yerlerde de el değmemiş bakir bir pazar var.

Ödeme nasıl oluyor?

Rezervasyon yaptığında, kredi kartı ile ödemesini yapıyor.

Şu ana kadar kaç temizlik siparişi aldınız?

İki ayda 630 ev ve ofis temizliğine gidildi...

Hedefiniz ne?

2017’de 15 bin temizlikçiyle 500 milyon yıllık ciro yapmak.

Talimatlar androidden sesli geliyor, iş hızlanıyor

Sonuçta Türk’ün temizlik anlayışı, bir Amerikalınınkinden çok farklıdır...Köşe bucak yapılacak, bal döküp yalanacak. Üniversiteli genç nasıl yapacak bunu?

Testleri geçenler ilk üç temizliğe kıdemli personelle gidiyor. Başarırsa profesyonel temizlikçi olarak çalışmaya başlıyor. En ufak bir problemde call center’ımızı arayıp yardım alabiliyor.
Yapılan araştırmalar ev temizliğinde zamanın yüzde 40’ının planlamakla geçtiğini gösteriyor. Amerika’da konuyla ilgili 124 bin kitap yazılmış. Bizde bir kitap dahi yok. Ev temizliğinin prosedürüyle ilgili ilk kitabı biz yazıyoruz. Bunun da matematiği var.
Ev nereden temizlenmeye başlanır, nerede bitirilir? Ev temizliğine giden insanlar mutfakta, şurada burada kurumuş kirlerden dolayı çok vakit kaybeder. Kir içerisindeki suyu kaybettiğinde inanılmaz sertleşir.
Temizliğe gittiğinizde daha ilk etapta onun üzerine bir miktar su koyduğunuzda 5 dakika sonra kir bütün suyunu çeker. Nemini tekrar kazanır ve temizlenmesi kolay hale gelir. Ama 10 dakika beklerseniz suyunu tekrar kaybettiği için eski halini alır.
Evdeki toz fiziksel olarak üst kısımlardan alt kısımlara doğru iner mesela. Yukarıdan aşağıya doğru bir temizlik uygulansa silmeye gerek kalmayacak.
Ekibimizde akıllı cep telefonu uygulaması var. Müşteri de zaten akıllı geliyor. Neyin temizlenmesini istiyorsa o seçenekleri işaretliyor. Sipariş arkadaşımızın telefonuna düşüyor. Konuşan bir uygulama aynı zamanda. “4 saat içinde şunların temizlenmesi gerek, ilk olarak camlardan başlayın” diye tavsiye veriyor mesela.