Küçük Şimşek’in arabası çantada

İnsan kazandığının bir bölümünü tasarruf edebiliyorsa ilerisi için kendine daha güvenli bir gelecek inşa edebilir. Ülkeler de böyledir, harcadığından fazla üretebiliyorsa büyür. Ekonomi tarihi zaten bir avuç buğdayın artmasıyla başlamaz mı? Girişimci iş kadını Özlem Denizmen’in kurucusu olduğu Finansal Okuryazarlık ve Erişim Derneği (FODER) Türkiye’de tasarruf kültürünün artması için bir süredir ciddi çalışmalar yürütüyor. FODER Elçilerini bir araya getirmek için geçen hafta Zorlu PSM Fuaye’de düzenledikleri geceye katılan Milli Eğitim Müsteşarı Yusuf Tekin, Özlem Denizmen’in kamuoyunun gündemine soktuğu ajandanın bakanlık tarafından MEB müfredatına alındığı müjdesini verdi. Bunun anlamı çocuklarımızın ceplerine konan harçlıkların artık nereden gelip, ne zorluklarla kazanıldığının kendilerine anlatılması böylece daha tutumlu bireyler olarak yetişmesi.

Dövizle borçlanma yasağı

Konu tasarruf olunca birbirinden ilginç anekdotlar dinledik. Finansal Okuryazarlık ve Erişim Derneği’nin organize ettiği “FODER Gönül Elçisi’ programına Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek de katıldı. Konuşmasında finansal okuryazarlığın dünya çapında bir sorun olduğuna değinen Şimşek: “Türkiye’de özellikle çok daha büyük bir sorun. Finansal okuryazarlık önemli olduğu kadar, okuryazar olmamanın sonuçları da ülke açısından çok ağır. 2008’de hane halkının kur riskini bir anlamda ortadan kaldırmaya yönelik yasaklama getirdik. Hane halkının döviz cinsinden borçlanmasını engelledik.

İyi ki de yapmışız.

Elindekinin değerini anlama

Yoksa bugün çok zor bir durumla karşı karşıya kalabilirdik. Bir çaba var. Bence sadece kamu üzerinden bu çaba başarılı olmaz. Sizlerin çabaları çok önemli. Milli Eğitimin müfredata koyması inanılmaz kritik” dedi. Mehmet Şimşek FODER Kurucu

Başkanı Özlem Denizmen’in sorduğu “Evinizde finansal istikrar komitesinden kim sorumlu?” sorusuna ise şöyle cevap verdi: “Esra Hanım’a bir bütçe tahsis ediyorum, aşıyor, ben de uyarıyorum onu da bir şekilde sınırlıyoruz. Ama evde ikizler ve erkek çocuk var biliyorsunuz, erkek olan her gittiği yerde araba istiyor, ben de diyorum ki ‘Evdeki arabalardan getirelim yanımızda, verelim istediğinde.”

Gerçekten de, çocuklarımıza sürekli yeni şeyler almak yerine, tıpkı Bakan Şimşek’in kendi çocuklarına uyguladığı yöntem gibi, var olan oyuncaklarını ya da diğer eşyalarını dönüşümlü olarak tekrar kullandırtabiliriz. Bu hem aileler için tasarruf hem çocuklar için elindekinin değerini anlama kültürü oluştururken, hem de onların her gördüğünü isteme ve doyumsuzluğun da önünü kesecektir.

Adil köfte dağılımı

Finansal konularda evde iyi bir disiplin olduğunu aktaran Şimşek, kendisinin fakir bir aileden geldiğini, İngiltere’ye bursla gittiğinde bile aldığı bursun ciddi bir kısmını tasarruf ettiğini anlattı.

Geceye Hazine Müsteşarlığı Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Alper Batur, SPK Başkan yardımcısı Emre Önyurt ve FODER Yönetim Kurulu Başkanı Özlem Denizmen’in yanı sıra iş ve finans dünyasından çok sayıda isim katıldı. Katılımcılar

arasında Denizbank CEO’su Hakan Ateş de vardı. Kendisine tasarruf denince ilk neyi hatırladığını sordum. Ankara Adakale’deki öğrencilik yıllarını şöyle anlattı:

“Öyle sınırsız imkanlarımız yoktu. Son derece ölçülü yaşıyorduk. Öğrenci iken kız kardeşimle öğlen yemeği için mutlaka eve giderdik. Annem hep sayılı ve eşit şekilde üç köfte koyardı tabaklarımıza. Sayılı olduğundan olsa gerek köftelerin tatlarını hiç unutmam.”

1 milyon kişiye ulaştılar

FODER Kurucu Başkanı Denizmen, dernek olarak 4. yıllarını tamamladıklarını ancak üyelerinin yaptığı projelerle bu süreçte bir milyon kadın, çocuk, genç ve çalışana ulaştıkları bilgisini paylaştı. Kendisinden öğrendiğime göre, ABD, nisan ayını Finansal Okuryazarlık ayı ilan etti. Denizmen, “Ülkemize baktığımızda OECD’nin yaptığı araştırmaya göre 15 ülke arasından 14’üncüyüz, S&P’nin yaptığı araştırmaya göre ise 140 ülke arasından 120’nciyiz. Fakat çok güzel şeyler de oluyor. Öncelikle devletimiz bu konuyu sahiplendi. Haziran 2014’te Başbakanlık Genelgesi yayınlandı. Finansal eğitim, finansal erişim ve finansal tüketici hakları ile alakalı olarak strateji belgesi yayınlandı. SPK bu konuyu kamu olarak üstlendi. BDDK, Hazine Müsteşarlığı da dâhil olmak üzere birçok kuruma yayıldı. Hedefimiz önümüzdeki senelerde finansal okuryazarlıkla ilgili çalışmalarla daha fazla kişiye dokunmak” dedi.