‘İlk Fırsat’ta gençlere iş!

Esas Sosyal’in beş yıldır sürdürdüğü İlk Fırsat Programı genç işsizliğini azaltmayı hedefliyor. Programa katılanların tümü iş bulup çalışmaya başlıyor

İşsizlik verilerinin en can yakan tarafı gençlerle ilgili. Her dört gençten biri işsiz. Üstelik gençler arasında ‘diplomalı işsizlik’ çok yaygın. Ailelerin birikimlerini aktarıp okuttuğu çocukları maalesef evde oturuyor. Yine de okumaktan başka kurtulma yolu göremeyen gençler, her yıl üniversite sınavına başvuru sayısını artırıyor. 2005-2009 yılları arasında Türkiye’de 41 yeni devlet üniversitesi açıldı, kontenjan yüzde 60 arttı. Ancak mezun sayısıyla birlikte diplomalı işsizler de artıyor. AB ülkelerinde yükseköğrenim mezunu gençlerin istihdam oranı artarken, Türkiye’de azalıyor.

Mühendisler işsiz

İşsizlik oranında en büyük artış mühendislik ve sosyal bilimler mezunları arasında. Yeni mezun genç işsizlik oranı mezun olunan üniversite ve bölüme göre de farklılık gösteriyor. Araştırma verileri az bilinen üniversitelerden mezunların iş bulma süresi, kamuda iş bulma, hane halkı geliri açısından diğer üniversitelere göre daha dezavantajlı olduğunu gösteriyor.

STK’larla birlikte

Toplumdaki bu tezatın alfa kuşağının üniversitelere güvenini azalttığına dikkat çeken uzmanlar, ara formüller bulmaya çalışıyor. Bu formüllerin en büyük ortaklarından biri de sivil toplum kuruluşları. Esas Sosyal’in 2016’da 31 sivil toplum kuruluşu (STK) iş birliğiyle başlattığı ve birçok şirketin de istihdam aşamasında destek verdiği İlk Fırsat Programı beş yılda başarısını kanıtlamış formüllerden biri.

‘Geri verme’ zamanı

Esas Sosyal’i Esas Holding’in beşinci şirketi olarak tanımlayan Esas Sosyal Kurucular Kurulu Başkanı Emine Sabancı Kamışlı, bu şirkette kârın toplumda yaratılan değer olarak görüldüğüne vurgu yapıyor. Artık ‘geri verme’ zamanının geldiğini söyleyen Kamışlı, “Esas Sosyal bunun için kuruldu. Odağını da genç işsizliği azaltmak olarak belirledi. Diplomalı işsizliği azaltacak çözümleri topluma sunmayı hedefliyoruz” diyor.

Havuzda kaybolmasınlar

İlk Fırsat Programı’nın dört yıllık süreci ve gelecek planları hakkında bilgiler aktaran Emine Sabancı Kamışlı sürecin geldiği noktayı şöyle anlattı:

“İlk Fırsat Programı’nın hedefinde Anadolu’nun daha az tanınan üniversitelerinden mezun olan ve bu nedenle büyük kentlerdeki şirketlerin CV havuzlarında başvuruları kaybolan gençler var. Özellikle az bilinen devlet üniversitelerinden mezun olan gençler, fırsat eşitsizliğiyle karşılaşarak işsiz kalıyorlar. Esas Sosyal olarak 2014’ten bu yana 30’a yakın araştırma yaptırdık. Araştırmalar destek verildiği takdirde genç işsizliğinin çözümü konusunda ciddi bir fark yaratabileceğimizi gösteriyor. Biz de üniversite mezunlarına fırsat eşitliği sağlayarak, bugünümüze ve geleceğimize yatırım yapma misyonuyla yola çıktık.”

İstihdam edildiler

Esas Sosyal’in özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının da desteğiyle beş yıldır yürüttüğü İlk Fırsat Programı’nda 95 genç istihdam edildi. Anadolu’daki üniversitelerden mezun gençlere fırsat eşitliği yaratmayı hedeflediklerini söyleyen Emine Sabancı Kamışlı, “Biz Warren Buffet’tan akıllı değiliz. Tıpkı onun gibi STK’ları destekliyoruz. Gençler için iş var, önemli olan nerede olduğunu ortaya çıkarmak” dedi.

Mülakat deneyimi

İlk Fırsat Programı’na kabul edilerek STK’larda çalışmaya başlayan gençler, bu süreçte yeteneklerini geliştirecek eğitimlerden geçiriliyorlar. Aynı zamanda aldıkları mentorluk desteğiyle de çalışma hayatına hazırlanıyorlar. Program için ilk beş yılda 20 milyon liralık bütçe ayırıldığını belirten Kamışlı, 2020’de 55 yeni mezuna daha destek verileceğini söylüyor. Kamışlı sözlerini şöyle sürdürüyor: “Böylece 5 yılda 150 gence ulaşacak, birbirinden değerli 31 STK’ya da nitelikli iş gücü sağlamış olacağız. İlk Fırsat Programı kapsamında genç katılımcılarımız, paydaşımız olan 31 sivil toplum kuruluşunun yöneticileri, mentor ve eğitmenler ile İlk Fırsat misyonunu paylaşan yöneticileri de kapsayan 400’den fazla kişiye ulaşan geniş bir etki alanına sahip olduk. 1000’e yakın gencin ilk mülakat deneyimini yaşamalarını sağlayarak bir şekilde onlara da dokunmuş olduk. Anadolu’da da çok başarılı gençler var, ancak iş hayatına çok dezavantajlı başlıyorlar. Bu gençlerin barındırdığı cevherin, iş dünyasındaki kurumlar tarafından fark edilmesini sağlamak istiyoruz. Yetenek havuzumuzda eğitimli ve deneyimli pek çok genç var, biz bu nitelikli işgücünü kurumlara açıyoruz. İşe alımlarda onlara da şans verin, onları da değerlendirin diyoruz.”

Yüzde 82’si program bitmeden iş teklifi aldı

Esas Sosyal, Bilkent Üniversitesi’yle birlikte İlk Fırsat Programı’nın etkilerini ortaya koyan bir araştırma gerçekleştirdi. Araştırmanın sonuçlarını paylaşan Esas Sosyal Kurucu Direktörü Filiz Bikmen, “İlk Fırsat katılımcılarının program bitmeden iş teklifi alma oranı yüzde 82, program bitiminden sonraki 3 ay içinde işe girme oranı yüzde 94; altı ay sonundaki istihdam oranı ise yüzde 100. Programa katılan gençler aldıkları eğitimler, kazandıkları iş tecrübeleri ve edindikleri ilişki ağı sayesinde iş hayatında önemli bir avantaj elde ediyorlar ve daha yüksek maaşlarla iş hayatına başlıyorlar” diyor.