Ekmek tekneleri tam yol ileri

Salgın yat turizmini, yat turizmi de denizde alışverişi artırdı. Yatlara yanaşan teknelerde aksesuardan sebzeye, simitten tişörte yok yok... Teknesini spor ya da SPA salonuna çeviren girişimciler bile var

Pandemi nedeniyle büyük şehirlerden kaçanların bir bölümü soluğu denizde aldı. Sadece deniz kıyısındaki beldelere, yazlıklara gitmelerinden söz etmiyorum. Kelimenin tam anlamıyla deniz insanı oldular! Göcek’te mesela adeta koy kentleri kurulmuş durumda! Marinalar, koylar, alargalar tekne dolu. En izole koylarda dahi tekneler yan yana duruyor.

Yıllardır her yaz Bodrum, Göcek, Selimiye, Fethiye, Kaş taraflarına uğrar, tekne tatili yaparım. Hayatımda bu kadar tekneyi bir arada görmedim. Ekimin ortalarına gelmemize karşın koronavirüs nedeniyle evlerine dönmeyenler adeta teknelerde yaşıyor. Hal böyle olunca deniz üstünde bir ekonomi de doğmuş durumda. Göcek’te tekne mağazalar, SPA hizmetleri, su sporları, market, balıkçılar koylarda satış yapıyor. Lüks yatlara teknelerin biri yanaşırken diğeri ayrılıyor.

Kadınlar öne çıkıyor

Bulunduğum tekneye uğrayan Zeynep Gül Eren ile bu sayede tanıştım... Henüz 25 yaşında, tüm günü denizde geçiriyor. Yeni evlenmiş, özellikle yabancıların bulunduğu teknelere plaj elbiseleri, el işlemeli pareolar, özel desenli çantalar satarak geçimini sağlıyor. Dilek Gökbelen ise 8 ve 13 yaşında iki çocuk annesi, o da denizden geçimini sağlıyor. Sabah sekizde açıldığı denizden akşam sekizde dönüyor. Kışın ise seralarında çalışıyor. Sattıkları ürünleri kendileri yapıyorlar. Siparişlere yetişemez olunca şimdi evlere iş vermeye başlamışlar, 8-10 kadın onlara üretim yapıyor. Çantaları 70, elbiseleri 150 liradan satıyorlar.

Denize şube açtılar  

Göcek’teki koylarındaki tekneler, restoranlar, şarküterilerden özel gurme ürünler, mezeler alıyor. Gıda işi yapan esnaf çok memnun. Her iş kolunda böyle değil tabii. Daha çok yabancılara halı satan Epoca’nın sahibi Oktay Öztürk mesela, “Yabancılar geldiler ama teknelerden çok çıkmadılar, satışlara yansımadı” diyor. Esnaf genel anlamda işlerden çok memnun, “Bu sene pandemi nedeniyle satış olmaz diyorduk ama insanlar yaşama coşkusunu devam ettiriyor, gayet güzel satış yaptık” diyorlar.

SPA bile var

Koylarda gezinen yüzer SPA’ları da görmek mümkün... İnsanlar sıkıldı ve denize kaçtı. Aydın Yıldırım mesela, bir tekne alarak işe başlamış. Yanında üç masöz çalışıyor, koyları birlikte gezip, dileyen teknelerde SPA hizmeti veriyorlar. Her müşteri için ayrı bir SPA seti kullanıyor, masaj yaparken maske kullanıyorlar. Pandeminin etkilerinin azalacağı önümüzdeki yıl bir tekne daha almayı planlıyor. Denizde şube açacaklar! Bir saatlik masaj için aldıkları ücret ise 500 TL. Su sporları teknesinin sahibi Mustafa Koşar ise özellikle gençlerin yolunu gözlediği bir girişimci.

Yüzen market

Koyların en renkli karakterlerinden biri de Market Amigos... Gürol Duman’a teknesinin adını sorunca, “Migros’tan esinlenmedim, ben onlardan önce vardım bu sularda” diyor! Teknesinde yok yok... Simit, baklava, domates, keçiboynuzu, zeytin... Keçiboynuzlu simidi 5 lira, domatesi 15 lira, yumurtayı ise 2 liraya satıyor.

Bulunduğum teknedeki Fransız misafirler Doria Benchoufi ve Brigitte Elbaz çanta, plaj elbiseleri ve pareolar aldılar

Milyarderler Türkiye’yi tercih etti

Göcek’e yıllardır gelirim, hayatımda bu kadar çok büyük tekneyi de bir arada görmedim. Bodrum’da görmeye alışık olduğumuz mega yatlar, Bozburun, Göcek, Fethiye, Kaş, Kalkan koylarına demir atmış durumda.

İspanya, Fransa, İtalya gibi ülkelerin karantina tedbirleri uygulaması nedeniyle özellikle Rus, Azeri, Kazak milyarderlerin adresi Ege kıyıları oldu.

Bulunduğum teknede de yabancılar vardı. Fransız misafirler Doria Benchoufi ve Brigitte Elbaz, “Türkiye koronayla çok iyi mücadele ediyor, yıllardır geliyoruz, sağlık sisteminizin gücünü biliyoruz, bu sene de pandemiye rağmen, tereddüt etmeden geldik” diyor mesela. 

Milyonlar harcadılar

Özellikle Rus milyarderlerin üzerinde helikopter bulunan ultra lüks yatlarını, Marmaris, Bodrum, Göcek, Fethiye ve Gökova Körfezi’nde hâlâ görmek mümkün. Rus milyarder Abramovich’in 164 metrelik ultra lüks mega yatı Eclipse hafta başında Bodrum Mandarin’e demir attı. White, Hermitage gibi mega tekneler ise Göcek koylarına demirledi. Rus milyarder Leonid Mikhelson üzerinde helikopteri bulunan 86 metrelik ‘Pacifica’ isimli mega yatıyla yazı Marmaris koylarında geçirdi. Sadece bu tekne 2 milyon liralık yakıt ikmali yaptı. Göcek’te bulunduğum günlerde en az 10 mega yat koylardaydı, hal böyle olunca siz bıraktıkları geliri düşünün. Bu sene 3 milyonu aşkın yabancı uyruklu deniz tutkununun adresi Muğla ve çevresi olmuş.

Ultra mega yatlar marinalara, koylara boncuk gibi dizildi. Yöre esnafı ve girişimcisi de her türlü ürünü ve hizmeti onlara götürdü.

Sezon uzadı

Türkiye pandemiyle birlikte deniz turizmini keşfetti. Ekim ayının ortalarına gelmemize karşın teknelerin koylardan çekilmeye niyeti yok. Otellerde de sezon uzamış durumda. Bozburun klasiği Bozburun Yatch Club’ın sahibi Zeynep Dirvana, aralık ayına kadar oteli açık tutacaklarını söylüyor. Müdavimleri olan 30 yıllık otel, müşteri rezervasyonlarını almaya devam ediyor. Selimiye Losta Beach’in sahibi Mehmet Pala da bu sene ekim sonuna kadar açık kalacaklarını söylüyor.

Mehmet Pala

Zeynep Dirvana - Edhem Dirvana