Gündelik yaşamımız AKP ile ne ölçüde etkilendi? Denek alanlarının başında “alkol tüketimi” gelebilir.
Rakı pazarının yüzde 75’ini kontrol eden Mey İçki’nin CEO’su Galip Yorgancıoğlu’nun ekonomi basınıyla sohbetinde iki bulgu dikkat çekiyordu:
Birincisi, rakı tüketiminde son 10 yılda ilk kez geçen yıl başlayan artış sürüyor.
İkincisi, kadınların rakı tüketiminden aldıkları pay artıyor.
Rakı evde içilir!
1997 yılında 75 milyon litre olan rakı tüketimi, 47 milyon litreye kadar indi. 2006 yılında yüzde 6 düşüş gösteren rakı piyasası, ilk kez 2007 yılında yüzde 4 oranında büyüdü.
2008 yılında ise 48-49 milyon litre rakı satışı hedefleniyor.
Sektördeki pazarlama faaliyetlerinin artması ve ucuz fiyatlı “standart” rakıların piyasaya girmesinin talebi canlandırdığı söyleniyor.
Anlıyoruz ki, rakıda belirleyici olan “fiyat!”
Yorgancıoğlu, “balık-rakı” ikilisinin artan bar ve cafe’lerle de aşıldığını, tüketimin yaygınlaştığını anlatıyor.
Rakı en çok nerede tüketilir? İzmir’de.
Rakı nerede içilir? Yüzde 60 evde.
En çok hangi bölgelerde rakı satılır? Yüzde 75’i Ankara’nın batısı.
Kadınların rakı tüketimindeki payı ne kadardır? Yüzde 4’ten yüzde 11’e çıktı.
(TGI Türkiye Araştırması’na göre, 2004 yılında yüzde 5.63 olan bu oran, 2007 yılında yüzde 19.9’a ulaştı)
Yorgancıoğlu, bu durumu Tekel’in özelleşmesinden sonra “hafif içimli” rakı markalarının piyasaya çıkmasına bağlıyor.
Rakının en önemli meselesi vergi oranının yüksekliği. Maliye Bakanlığı’nın ancak “kayıp-kaçak oranının” düşmesiyle birlikte vergi indirimine sıcak baktığı biliniyor.
AB denince rakıcıların gözünün önünde “uzo” beliriyor. Yunanistan’ın, “milli içki” olarak tescil ettiği uzo için AB’nin sağladığı vergi avantajının, Türkiye’ye örnek olması bekleniyor.
Maliye Bakanlığı’nın, AB vergilendirme faslı için, alkol derecesine göre içecekler için belirlediği yeni vergi oranlarında viskiye sağladığı indirim tartışma konusu olmuştu.
Rakı, ‘uzo’ hayali kuruyor
- Alkollü içkiler sektörü 1 milyar YTL vergi ödüyor. Sektörün yüzde 15’i kayıtdışı.
- Mey’in pazar payında Tekirdağ yüzde 15, Yeni Rakı ise yüzde 60 pay alıyor.
- Yunanistan’da “uzo” markaları 1800-2000’e çıkıyor. Üretici sayısı ise 350’yi buluyor.
- Türkiye’de ise 35 marka rakıyı Mey İçki, Efe, Burgaz ve Tat-Tariş üretiyor.
- Tekirdağ 30 YTL, Tekirdağ Altın Serisi ise 36 YTL’ye satılırken, 18 YTL olan Yekta ucuz pazara sesleniyor.
- Avrupa raflarında uzo 6-7 euro’ya, Yeni Rakı 12-13 euro’ya satılıyor.
- Türkiye genelinde sigara 180 bin, alkollü içki 65 bin satış noktasına ulaşıyor.
- 18 yaş üstünün yüzde 46’sı alkol alıyor.
- 1 milyon 750 bin litre olan rakı ihracatı, 2008’de 3 milyon litreye yükseliyor. 25 milyon dolarlık rakı ihracatının 22 milyon dolarlık kısmını Mey yapıyor.
- İhracat miktarının önümüzdeki üç yılda iki haneli rakamlara çıkması hedefleniyor.
- Mey yaptığı promosyonlar ve reklamlarla, Almanya’da içki satılan her 100 noktadan 65’ine rakıyı soktu.
- Yıllık “uzo” ihracatı 12 milyon litre.
- 27 YTL’lik Yeni Rakı fiyatının içinde 16.6 YTL vergiye gidiyor. Şarabın vergisi ise 3.28 YTL’den 1.5 YTL’ye düştü.
- Tekirdağ Rakısı’nın şişesi değişti. Paşabahçe’ye üzerine martı kanadı konmuş 20 bin adet Tekirdağ şişesi ve bardağı yaptırıldı.
