Bu sene yeni fonların da ekosisteme dahil olmasıyla yatırım toplamı doğal olarak geçen seneleri geçecek demiştim ki öyle de oluyor. Eylül ayındaki yatırımlarla be-raber 2019 yılını hem adet olarak hem tutar olarak geçtik. Geçen sene 105 girişim toplamda 106 milyon dolar yatırım almıştı, şu anda bunun üzerindeyiz. Tabi bura-da neyi dahil ediyoruz, neyi etmiyoruz, onları da söylemem lazım. Bu yatırımlar Türkiye’deki girişimlere melek ve VC aşamasındaki hisse bazlı yatırımları kapsıyor; Borç, ICO, growth equity, private equity gibi araçları kapsamıyor. “Biz açıklanan-ları tek tek saydık, yatırım adedi ve tutarı farklı çıkıyor” derseniz, siz de haklısınız. Biz Ticaret Sicil kayıtlarına göre genel kurul tarihini yazdığımız için bizdeki bazı yatırımlar farklı aylarda gözüküyor. Son dönemde girişimin neredeyse %90 ekibin-in burada olduğu fakat ticari kayıt olarak girişimin başka ülkede gözüktüğü du-rumlar oluyor. O tip durumlarda da genelde yurt dışındaki ana şirket buradaki şir-ketin sahibi oluyor ve yatırım aldıkça buradaki şirketin sermayesini artırdığı için onu da bu ülkedeki yatırımlara sayıyoruz (Ticaret Sicilde de gözüküyor bu sermaye artırımları).
Öncelikle, Eylül ayıyla ilgili en ilginç istatistikten başlayım. 15 yatırımın 11’inde ku-rumlar ve CVC yapıları var. Bu kadar yüksek bir kurum/CVC katılımının olduğu bir ayımız olmadı sanırım. Bu ne anlama geliyor ? Kurumların yatırım yapma, girişim-lerin geleceğine inanma iştahı geçtiğimiz ay tavan yapmış. Daha çok satın alma da yaptıkları gün, ekosistemimizin tüm taşları yerine oturacaktır. O neden bu gelişmeler şimdilik süper. Eylül ayında en büyük CVC yatırımını kim yaptı derseniz Finberg karşımıza çıkıyor. Finberg’in Getir’e yaptığı ve startups.watch’a göre 10 milyon dolar üzerindeki yatırım ekosistem için süper bir gelişme. Bir kurumun veya CVC’nin bu denli yatırım yapması diğer CVC’lere de cesaret verecektir. Yine Eylül ayıyla ilgili kurumların yatırım yapması kapsamında bir diğer güzel gelişme Sabancı Holding’in kurumsal girişim sermayesinin ilk yatırımını duyurması oldu. Thread in Motion’a ilk yatırımını yapan fon ekosistemimize hayırlı olsun.
Getir sonrasında Eylül ayındaki en büyük yatırım Tarfin adlı agritech girişimine yapıldı. Syngenta Ventures, Quona Capital, Wamda Capital, Collective Spark (Fund II) ve Elevator Ventures’ın yaptığı yatırım hem bir çok yabancı yatırımcının ilk yatırımı olması anlamında hem agritech’e yapılan şimdiye kadarki en büyük girişim sermayesi yatırımı olması anlamı da süper bir gelişme. Tabi Tarfin’e hem fintech hem agritech demek daha doğru olacaktır. İkisini de kapsayan bir girişim.
Eylül ayındaki yatırımlardan bir diğer dikkatimi çeken ise ArgeX girişimi. Gazian-tep’ten çıkan girişim, teknoloji dünyasında iyi bir kurucuysanız, iyi bir ekibiniz var-sa lokasyonun çok da önemli olmadığını anlatması açısından güzel bir gelişme.
Tüm yatırım alan girişimler ise şunlar : ARGEX, Axell Studio, Bakiyem, Bren, Click Game Studio, Evimdeki Psikolog, fonbulucu, Getir, Nanomik, Navlungo, Park Palet, PulpoAR, Tarfin, Thread In Motion, Wastespresso.
Son bir not, tüm bu yatırımlar, yeni fonlar pandemi döneminde gerçekleşti. Bunu da hatırlatmakta fayda var. Bunca şeye rağmen, girişim ekosistemi hız kesmedi diyebiliriz.