Daha önceki yazılarımda da belirttiğim üzere bir ekosistemin sağlığı için tüm paydaşların motive olması, kazanç sağlaması gerekiyor. Yıllardır en çok söylenen şey, “ekosistemimizde yatırım az çok var fakat exit sayısı az”dı. Exit diyince de sadece girişimcimizin değil yatırımcımızın da exit etmesi gerekiyor ki daha büyük fonlar kurabilsin, daha çok yatırım yapabilsin. Bunu en iyi son dönemdeki doğa felaketlerinden anlayabiliriz. Örneğin denizi temizleyen bir canlının yok olması veya azalması denizdeki ekolojiyi nasıl bozuyor ve yaşanamaz hale getiriyorsa girişim ekosisteminde de durum aynı. Hızlandırma programından kuluçka merkezine, girişimcisinden yatırımcısına, iyi mühendisinden iyi tasarımcısına herkesin mutlu ve umutlu olması gerekiyor. Denge bozuldu mu toparlamak zorlaşıyor.
Son dönemdeki exit’leri düşününce Türk fon ve melek ağlarından 212, 500 Istanbul, ACT, DCP, Earlybird DEF, F+ Ventures, Finberg, Galata Business Angels, Growth Circuit Ventures, iLab, Keiretsu Forum, Revo Capital, StartersHub, TR Angels, Vestel Ventures ve ZMT Ventures exit yapmış gözüküyor. Kaç çarpanla çıkış yapmışlardır, yatırımcılarını ne kadar mutlu etmişlerdir hesaplamak ve bilmek zor fakat iki üç yıl öncesine göre çok iyi noktadayız. İki üç yıl önce exit yapan yatırımcılarımız bir elin parmaklarını geçmiyordu ve ezberlemesi oldukça kolaydı. Şimdi ise atladığım yatırımcı var mı diye tekrar tekrar kontrol etmem gerekti. Tabi exit konusu açılmışken şunu da tekrarlamakta yarar var, exit konusunda eğer alan da satan da memnunsa iyi bir “exit”tir. Yoksa erken satmış, geç satmış tartışmaları asla bitmez.
Peki bir sonraki adım ne derseniz, daha çok exit ve ilk fonların Limited Partner’larına kat kat kazanç sağladığına dair haberler de görürsek tamamdır. Örneğin 30 milyon dolar büyüklüğündeki bir fonun 7-8 yılda 100-150 milyon dolara komple çıkış yaptığını ve Limited Partnerlarına döndüğünü de görürsek yatırımcılarımız da iki elin parmaklarını geçmeyen LP sayısından ezberimizde tutamayacağımız kadar LP sayısına ulaşmalarını sağlayacaktır. Yani ne zamanki LP’ler VC’lerin peşinde koşar, o zaman çok güzel günler gelmiş demektir. Tabi bunun için sadece VC’lerin başarılı olması yetmiyor, diğer yatırım araçlarının da o sürede o kadar kazanç getirmiyor olması gerekiyor. Yani Türkiye’de hala 30 milyon dolar değerindeki bir gayrimenkul 7-8 yılda 100-150 milyon dolar seviyesine çıkabiliyorsa girişim ve VC ne kadar uğraşırsa uğraşsın limited partner’ların kafası hep karışık olur. O yüzden en iyi yatırım aracının hep girişimlere yatırım olması da oldukça önemli.
Özetlersem, ekosistemimiz yatırımcıların exit’i konusunda da oldukça mesafe katetti. Daha da çok exit etmeleri ve bir sonraki kuracakları fonlar için çok iyi bir “track record” oluşturmaları önemli. Bunun için de şu anda her şey iyi gidiyor gözüküyor. Girişimciler de eskiden yatırımcıları çok eleştirirdi, bu eleştiriler de yatırımcılar her konuda tecrübelendiği için bence azalmaya başladı.