AB’den ABD’ye ‘tarife mühendisliği’

ABD’NİN, Avrupa Birliği’ne (AB) yönelik olarak bir kez daha gümrük tarifelerini yükseltme kararı alması Brüksel’i harekete geçirdi. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen (VDL), ABD Başkanı Donald Trump’ın Avrupa mallarına yüzde 20 vergi getireceğini açıklamasının ardından, Brüksel’in de Washington yönetimine karşı “daha fazla karşı önlem almaya zorlandığını” belirtti ancak ABD ile ekonomik çatışma yerine müzakereyi tercih ettiğinin de altını çizdi.

Von der Leyen, yılbaşında ABD’nin Avrupa çelik sektörüne getirdiği gümrük tarifelerine karşı ilk misilleme paketinin açıklandığını hatırlatarak, Avrupa pazarını korumak amacıyla Brüksel’in ABD’ye yönelik yeni bir önlem paketi üzerinde çalıştığını ifade etti.

Milliyet’e bilgi veren Avrupa Komisyonu kaynakları, “Trump hâlâ 1930’lu yılların ekonomik düşüncesine sahip. Küresel bir ekonomide gümrük tarifelerini yükseltmek, orta ve uzun vadede sadece bu kararı alan ülkeye zarar verir” değerlendirmesinde bulundu. 2024 yılına ait verilere göre, ABD ile AB arasındaki ticaret hacmi 1.55 trilyon euro’ya ulaştı. Bu da ABD ile AB arasında her gün yaklaşık 4.4 milyar euroluk ticaret yapıldığı anlamına geliyor.

Farklı dengeler

İki taraf arasındaki ticaret dengesi ise sektöre göre farklılık gösteriyor. Zira hizmet sektöründe 48 milyar euro’luk ticaret açığı ABD lehine. Ancak mal, sanayi ürünleri ve gereçleri ihracatında denge AB’den yana. Nitekim 2024’te AB, ABD’ye 531.6 milyar euro ihracat yaparken, ABD’den 333.4 milyar euro’luk ürün ithal etti. Bir başka deyişle, AB, ABD ile mal ticaretinde 198.2 milyar euro fazla verdi.

Avrupa Komisyonu Başkanı, ABD’nin Avrupa’dan ithal edilecek çelik ürünlerine getirdiği 28 milyar dolarlık tarifeye karşılık, 26 milyar euro’luk misilleme önlemi almayı kararlaştırdı. Avrupa Komisyonu yetkilileri ise, Trump yönetiminin yeni gümrük tarifelerine karşı başta ‘havacılık, savunma sanayii, hizmetler ve bilişim ürünleri’ olmak üzere mütekabiliyet esasına dayalı bir karşı paket üzerinde çalışmalarını tamamladı.

VDL, ABD’nin gümrük tarifelerini artırması durumunda AB’de en fazla hangi sektörlerin ve ülkelerin etkileneceğini belirleyerek, ticaret açığını derinleştirmeyecek önlemler planlıyor. Aynı kaynaklar, AB’nin hizmet sektörüne getireceği karşı önlemlerin, ABD’nin bu alandaki cari fazlasını etkisiz hale getireceğini, uçak ve havacılık sektörüne uygulanacak ek vergilerin ise zaten düşüşte olan Boeing’in Avrupa pazarındaki payını daha da azaltacağını belirtiyor.

İstihdam durumu

AB’nin her zaman ‘serbest ticaretten yana’ bir topluluk olduğunu hatırlatan Komisyon kaynakları, ABD firmalarının Avrupa’daki üssünün İrlanda olduğuna dikkat çekerek, alınacak misilleme kararlarının AB içinde ticaret ve istihdam dengelerini bozmaması gerektiğine vurgu yapıyor. Zira ABD AB’ye ihracatı sayesinde 2.3 milyon istihdam yaratırken, AB’nin ABD’deki yatırımlarında 3.4 milyon kişi çalışıyor.

Bu çerçevede, ABD’nin gümrük tarifelerini artırma kararını yanıtsız bırakmayacak olan AB, atacağı adımların zararını asgariye indirmek amacıyla adeta bir ‘tarife mühendisliği’ stratejisi izliyor. Bu hamleyi gerçekleştirirken de Çin ile ticari ilişkilerini pekiştirmeyi de ihmal etmiyor.