Nisan ayı enflasyon rakamı yüzde 9.38 çıktı. Yılın ikinci yarısında fiyatlarda ciddi bir gevşeme olmadığı sürece 2014 enflasyon rakamının Merkez’in güncellenmiş tahmininin (yüzde 7.6) üzerinde gerçekleşmesi ihtimali yüksek.
Son Enflasyon Raporu sonrasında Merkez Bankası sene sonu enflasyon tahminini yüzde 1 yukarı çekmişti. Bu adımla iki mesaj verildi:
1) Hükümete verilen mesaj: Enflasyon yüzde 5’lik hedefin epeyce üzerinde kalacak. Bu şartlar altında faizlerde kapsamlı bir indirim olmaz.
2) Piyasalara verilen mesaj: Enflasyon beklentilerini kontrol altında tutabilmek enflasyon hedeflemesi yapan merkez bankalarının en önemli görevlerinden biri. Uzun süredir tahminler tutmuyor. Merkez’in son adımıyla resmi tahminler ile piyasa tahminleri arasındaki fark azalma eğilimi gösterse de son açıklanan nisan ayı rakamları bu farkı tekrar yükseltebilir.
Faiz indirimi yolda
Başkan Erdem Başçı sunumu sırasında her ne kadar enflasyon görünümü sıkı para politikası duruşunda devamlılığa işaret etse de önümüzdeki aylarda risk primindeki düşüş nedeniyle politika faizinde 50 baz puan kadar bir indirime gideceklerinin sinyalini verdi. Faiz, borç alınan kişiye harcamalarını ertelemesi karşılığı yapılan ödemedir. Eğer borç alan kişi daha riskli ise o zaman ödemesi gereken faiz de artar. Buna “risk primi denir”.
Grafikte risk primi ölçüsü sayılabilecek CDS oranlarının 28 Ocak’tan bu yana geçen sürede yaklaşık 100 baz puan azaldığını görüyoruz. Bu nedenle para politikasındaki sıkı duruştan bağımsız olarak, sırf risk algısındaki düşüşe paralel olarak politika faizinde küçük bir ayar yapılması mümkün. Başkan Başçı bu ayarlamanın gevşek para politikası döngüsünün başlangıcı olarak yorumlanmaması gerektiğinin altını çizdi.
BAŞKAN BAŞÇI'YI TERLETEN SORU
Sunum sonrasında en ilginç soru yabancı bir konuktan geldi. “Merkez Bankası neden hep enflasyon tahminlerini yukarı yönlü revize ediyor da bu durumu ortadan kaldırmaya yönelik ilave önlem almıyor?”
Sorunun tam olarak ne anlama geldiğini bir örnekle anlatayım. Kilo probleminiz var ve yıl sonuna kadar 30 kilo vermeniz gerekiyor. Hedefinize ulaşmak için rejim yapıyorsunuz. Ancak dört ay sonra yıl sonu hedefinize ulaşamayacağınızı, en fazla 20 kilo verebileceğinizi tahmin ettiğinizi söylüyorsunuz.
O zaman soruyorlar: Madem hedefine ulaşamayacağını biliyorsun neden sıkı rejim uygulamıyorsun?
Başçı söz konusu sorunun “Neden Merkez enflasyon hedefini yukarı revize ediyor” kısmını cevaplamakla yetindi ama bence sorunun ilginç olan kısmı ikinci yarısıydı. Örnekten devam edecek olursam, bence Merkez’in kafasındaki cevap şu:
Mevcut şartlarda 30 kilo verebilmek için uygulanacak diyet o kadar sıkı ve zor bir diyet ki metabolizmada tahribat yaratmasından korkuyoruz. Yani enflasyonu yüzde 5’lik hedefe çekebilmek için eğer faizleri daha çok yükseltirsek bu sefer ekonomiyi ciddi biçimde daraltabiliriz.