FOTOĞRAFÇI OLARAK KUBRICK

Yirminci yüzyıl sinemasının en dikkate değer yönetmenlerinden olan Stanley Kubrick bunun hazırlığını zaten uzun yıllar boyunca çektiği fotoğraflarla yapmış.

Sıklıkla Hemingway’a atfedilen bir hikaye vardır. Arkadaşlarıyla girdiği iddia sonucu 6 kelimeyle bir hikaye anlatabileceğini iddia eder. Netice itibarıyla da “For Sale: Baby Shoes. Never worn.” (Satılık: Bebek ayakkabıları. Hiç giyilmemiş.) yazar. (Bu arada Türkçede 5 kelimeyle ifade edilebilmesi ayrıca dikkate değer). 20. yüzyıl sinemasının en dikkate değer yönetmenlerinden biri olan Stanley Kubrick’in sinemadan önce profesyonel olarak fotoğrafla ilgilendiğini bilmiyordum. Geçtiğimiz günlerde Taschen yayınlarından çıkan “Through a Different Lens: Stanley Kubrick Photographs” (Farklı bir objektif: Stanley Kubrick Fotoğrafları) isimli kitapla karşılaşınca, aklıma yukarıda aktardığım Hemingway anekdotu geldi. Sinemada çığır açan işlere imza atan Kubrick bunun hazırlığını zaten uzun yıllar boyunca çektiği fotoğraflarla yapmış.

Doğuştan gelen yetenek

Fotoğraf makinasını Amerika’ya çeviren Kubrick, sıradan yaşamın özünü aktaran hikayeler anlatıyor. Bunu yaparken sadece sıradan yaşam öğelerini değil ünlüleri de kullandığını belirtmek gerek. Daha sonra Life dergisine dönüşecek olan Look dergisinde 17 yaşında çalışmaya başlar Kubrick. Kitapta da 1945 yılından 1950 yılına kadar olan bölümden seçkiler yer alıyor. Bu fotoğraflar, Kubrick’in etkileyici hikaye anlatımı için doğuştan gelen yeteneğini gözler önüne seriyor. Sinema eleştirmenleri uzun zamandır arşivde kalmış olan bu fotoğrafları bütünlüklü olarak gördüklerinde Kubrick sinemasının gelişimini çok daha net bir şekilde anlayacaklarını tahmin ediyorum. Kitabın çıkışıyla eş zamanlı olarak New York City Müzesi’nde bu fotoğraflardan oluşan bir sergi de düzenleniyor. Bu sergi fotoğraf eleştirmeni Luc Sante tarafından tanıtılıyor. Sergi 28 Ekim’e kadar ziyaretçilerini bekliyor.

New York’ta sanat

Bu kitabın tanıtımı dolayısıyla yapılan serginin tarihi manidar, çünkü bu hafta çağdaş sanatın kalbi sayılan New York’ta Frieze Fuarı da var. Londra’da ilk başta bir sanat dergisi olarak yola çıkan Frieze önce Londra’da sonra da New York’ta fuar da düzenlemeye başladı. Bu fuarla birlikte zaten hareketli olan New York daha da hareketleniyor. Bu fuarda kendilerine yer bulamayan galerilerin yer aldığı başka fuarlar da eşzamanlı olarak açılıyor. New York merkezli galeriler ve müzeler bu tarihlerde yeni sergilerini açıyorlar, böylelikle dünyanın çeşitli şehirlerinden bu fuar vesilesiyle şehre gelmiş olanlar fuardan önce ve/veya sonra şehirde daha fazla sanatsal imkana sahip oluyor.

New York’un dünya sanat haritasındaki yerini sağlamlaştırmak için yaptığı bu etkinlikler bize de örnek olmalı. 2017’de Contemporary Istanbul’un, İstanbul Bienali’yle eşzamanlı olması ve Sabancı Müzesi’nin de Ai Weiwei sergisine evsahipliği yapması İstanbul’a olan ilgiyi hiç şüphesiz artırdı. Bu yıl Sabancı Müzesi, öğrenebildiğim kadarıyla eylülde değil ama kasımda son derece ses getirebilecek, şu günlerde Londra’da devam eden bir sergiye evsahipliği yapmaya hazırlanıyor. Hiç şüphesiz Arter, Salt gibi mekanlar ve galerilerin de katılımıyla eylül daha da güzel olacak. Bu güzelliğin özellikle yurtdışında tanıtımı için bu kurumların bence bir araya gelip ortak bir strateji belirlemesi son derece yerinde olacaktır.