Orman Genel Müdürlüğü’ne sorular?

Prof. Dr. Tuncay Neyisci’nin 1990’larda rüzgar alan yerlerdeki yangın tehlikesine karşı , alevlere son derece dayanıklı Kara servi ağaçlarından rüzgar paneli oluşturma fikri neden hayata geçmedi? 2008’de Serik’teki rüzgar kökenli büyük yangından gereken dersi alsaydık 2021 Manavgat yangını bu kadar büyür müydü?

2015 yılında üç bilim insanının hazırladığı “Antalya- Manavgat Yöresi Ormanlarında Tutuşma Riskinin Coğrafi Dağılımı Modellemesi” değerlendirildi mi? Bilimin 1990’ların sonundan beri uyardığı bir yerde 10 gündür sönmeyen orman yangınları için beklenmedik denilebilir mi?

Orman Genel Müdürlüğü, yangın tehlikesinin çok yüksek olduğu ormanlık alanlarda ağaçlardan kopan kozalak, kuru dalları temizlemek ve olası bir yangının şiddetini azaltacak önlemleri almakla görevli. Bunu yaparken orman köylülerine de sorumluluk yükleniyor. 2021’de yangın tehlikesinin çok yüksek olduğu ormanlarda ne kadar bir yüzey temizliği yapıldı?

Orman Genel Müdürlüğü, Orman Yangılarıyla Mücadele Daire Başkanı Mithat Ateş bir orman mühendisi… Mithat Bey’in,  orman yangınlara karşı aldığı bir eğitim var mı? Varsa, Orman Genel Müdürlüğü internet sitesinde o bölümü neden boş bırakılmış? Hoş Havacılık Şube Başkanı Rıfat Önal’ın pilot olduğunu da yazmamışlar siteye, uğraşarak bulabildim.

Orman yangılarına karşı 2015 yılında hazırlanmış ve halen yürürlükte olan bir planımız var. Avustralya’da 2021-2023 yılları arası plan yapılmış. Orman yangılarını biz mi hafife alıyoruz, Avustralya mı fazla ciddiye alıyor?

Orman Genel Müdürlüğü internet sitesinde Orman Yangıları için bir eğitim modülü var. 20 saat pratik 20 saat teorik toplam 40 saatlik bir eğitim söz konusu. Suyla orman yangını söndürme, bir saat teorik, bir saat pratik, toplam iki saat. Bu süre yeterli mi?

ORMAN YANGILARIYLA MÜCADELEDE METEOROLOJİNİN ÖNEMİ...

ABD merkezli Rand Corporation’da bir matematikçi olan Carter Price’ın yaptığı çalışmaya göre meteorolojik tahminler, ne kadar doğru olursa hava filoları o kadar verimli kullanılabiliyor. Çıkabilecek yangın sayısı ve yayılma hızına dair tahminlerin doğruluk oranı azaldıkça ihtiyaç duyulan uçak sayısı o derece artıyor. Acaba Türkiye bu tür tahminler yapıyor mu?

HELİKOPTER Mİ UÇAK MI DAHA ETKİLİ?

Orman yangınına müdahale eden bir helikopter eğer yangının üzerine çok fazla alçalırsa, pervanesinin yarattığı etki nedeniyle yangının daha da yayılmasına neden olur. Yangının üzerinde olması gerekenden daha yüksekte uçtuğundaysa attığı su, toprağa değmeden buhar olur gider. Uçaklarda da helikopterlerde de iş pilotta bitiyor.

ABD Tarım Bakanlığı orman yangılarına karşı 300’den fazla helikopter ve 50’den fazla uçakla sözleşme imzalıyor. Şirketlerde çalışan pilotların tamamında deneyim aranıyor.

En etkili uçak en büyük uçak değil...

Orman yangınlarında tekrar müdahale süresi uzun ve ihtiyaç duyulan büyük pist bulma güçlüğü nedeniyle büyük uçakların gözden düştüğü bir döneme girildi...

BOEING-747

Dünyanın en büyük orman yangınıyla mücadele uçağı bir Boing-747. Global Super Tanker diye bir şirket tarafından işletiliyordu. Bu şirket Nisan 2021’de battı. Daha önce de Evergreen adlı bir başka şirket, bir başka Boing 747’yi kullandı, onlar da  önce iflas ettiler. Her iki şirkette de hem ABD içerisinde hem de dışında onlarca yangına müdahale etti ama dev bir uçağın işletme maliyetine dayanamadılar.

DC-10

Bir zamanların en büyük yolcu uçağı DC-10’ları New Mexico merkezli bir şirket modifiye ederek yangın söndürme uçağı haline getirdi. (www.10tanker.com). Çok sayıda DC-10 bugün ABD’deki yangınlarda kullanılıyor. Küçük uçaklara oranla manevra kabiliyetinin zorluğu ve büyük meydanlarda yükleme-yakıt ikmali yapılabilmesi bu uçakların en büyük zaafı olarak gösteriliyor.

Havadan müdahale bir pr faaliyeti mi? 

ABD’de orman yangılarına havadan müdahalenin bütçesi arttıkça faydası da sorgulanmaya başladı. Arizona Eyalet Üniversitesi’nden tarih profesörü olan ama orman yangıları üzerine 20 kadar kitabı bulunan Stephen Pyne, halkın ve medyanın siyaset dünyası üzerinde oluşturduğu baskı nedeniyle, orman yangılarına havadan müdahalenin bu kadar önemli hale geldiğini söylüyor.

Yangın mühendisimiz yok...

Yangın Mühendisliği ya da Yangın Önleme Mühendisliği Türkiye’de lisans eğitimi olarak verilmiyor. King’s College London gibi prestijli üniversiteler bile artık bu lisans eğitimini veriyorlar. YÖK bu dalı artık Türkiye’ye getirmeli...