Özay Şendir

Özay Şendir

ozay.sendir@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Cerrahi maskelerin en fazla 1 liraya satılabileceğine karar verdi Ticaret Bakanlığı. Bir maskenin maliyeti 0.65 lira, devlet, özel sektöre ürettirdiği maskelerin tanesine 0.68 lira ödüyor. Yani vatandaşa satış fiyatı üretene ciddi sayılacak bir kâr marjı bırakıyor yine.

Maliyet aslında tartışmalı bir mesele. Sivas Halk Eğitim Merkezi’nin tanesini 18 kuruşa ürettiği maskeleri Batman’da 2 liraya ürettiğini söyleyen iş insanları var. Şaşırtıcı değil, zira 10-15 gram ağırlığında maske de var, 25-30 gram ağırlığında olan maske de...

Haberin Devamı

Maskelerde kullanılan kumaşın adı non-woven kumaş. Hammaddesi bir petrokimya ürünü olan polipropilen. Bu kumaş başta ambalaj sanayii olmak üzere bir sürü alanda kullanılıyor.

Koronavirüs krizi öncesi 2.45 dolar olan non-woven kumaşın kilosu şu an 5.30 dolara çıkmış durumda. Çin’den Türkiye’ye kayan ambalaj siparişlerinde ciddi sıkıntılar yaşanmaya başladı. Kimi fırsatçılar “Polis denetiminde üretim yapıyoruz” gibi bahanelerle fahiş fiyatlı ve sadece beyaz renk kumaşı piyasaya kabul ettirmeye çalışıyorlar.

Çin’den ithal edilen non-woven kumaşa getirilen ek vergilerle bugüne kadar yerli yatırımcı korundu. Ancak şu an tam 14 büyük firma bu kumaşı üretmek için Çin’den makine ithal etme çabası içerisinde. Koronavirüs krizi geçtiğinde, talebin çok üzerinde bir üretim kapasitesi olacak ve bu kapasite atıl kalır mı, soru işareti.

Koronavirüs krizi başladığı ve maske talebi yükseldiğinden bu yana yerli firmalar maske üretim makinesi üretmeye başladılar. En az iki firma bu süreçte yerli maske yapım makinesi üretti. Şu an maske yapım makinesi yerine non-woven kumaş üretme makinesine daha fazla ihtiyaç var gibi duruyor.

Sonuç mu, üretmenin ve üreten makineleri imal etmenin önemi bir kez daha ortaya çıktı işte. Yurt dışına maske satıp tanesinde 0.1 sent kazanmak da mümkün, tanesi 500 bin dolar ile 750 bin dolar arasında değişen kumaş makinelerini  üretmek de...

Disney fırsatı kaçırmadı

Biz tanesi 1 liradan satılacak maskeleri konuşuyoruz. Disney üzerine kendi karakterlerini koyduğu maskeleri tanesi 5 dolardan satıyor. Krizi fırsata çevirme konusunda çok başarılı adamlar...


Maske fiyatlarında bilmediklerimiz




Futbolda bir dönem bitti

Avrupa’da futbol durunca, kimsenin önemsemediği Beyaz Rusya Ligi’nin yayın hakkı için 6 ülke anlaşma yaptı. Futbolda seyirci her zaman olacak ama hayal takımlar dönemi koronavirüsle sona erdi.

Havacılık sektörü en zor dönemini yaşıyor. Real Madrid, Milan, Arsenal, Hamburger SV, Benfica, Olimpiyakos futbol takımlarının ana sponsoru durumunda olan Emirates Havayolları, çalışanlarının maaşını yüzde 50 düşürdü, bir sürü çalışanını da ücretsiz izne yolladı. Futbola, en azından hemen, aynı bütçeyi ayırması zor.

Her zaman yıldızlar topluluğu olarak bilinen Real Madrid’in Emirates dışındaki ikinci büyük sponsoru, her yıl kulübe 100 milyon euro civarı ödeme yapan Adidas’tı. Koronavirüs krizi sürecinde Alman hükümetinden 2 milyar euro destek talebinde bulundu şirket.


Maske fiyatlarında bilmediklerimiz




Alman Schalke 04, Bundesliga yayıncısı nisan taksitini ödemese iflasını açıklayacaktı. Ligler oynanmayacak olsaydı mali kayıp 750 milyon euro’yu bulacak, birinci ve ikinci lig takımlarından en az 13 tanesi iflas edecekti. Alman medyası bu kulüpler ne kadar kötü yönetilmiş, ligler seyirci için değil, para için başlatılıyor diye kıyameti koparıyor şu sıralar.

İngiltere Futbol Federasyonu, bütçesinden 85 milyon euro kesintiye gitmek zorunda kaldı. Kayıp daha da büyümesin diye sezonun kalanı oynanacak ama 20 stadyumda değil, sadece 10 stadyumda. Kulüplerin sponsorlukları da tartışılır durumda. Manchester City’nin sponsoru Etihad Havayolları son üç yılda toplam 4.8 milyar dolar zarar etmişti, şimdi sponsorluğa devam eder mi bir soru; düşük seyreden petrol fiyatları Chelsea’nin sahibi Abramovich’i ne kadar etkiler başka bir soru.

Fransa’da erken bitirilen liglerin nisan-haziran yayın bedeli kaybı 240 milyon euro, toplam gelir kaybı da 650 milyon euro’yu buldu.

Katar Havayolları, Roma takımının sponsoru. Bayern Münih’in kol reklamının sahibi ve aynı zamanda Filipinler ve Nepal liglerinin ana sponsoru. Üzerine FIFA’daki Dünya Şampiyonası sponsorluğu var. Şu an havacılık sektörünün içinde bulunduğu tabloya bakınca sürdürülebilir olması zor bu sponsorlukların.

Juventus, Ronaldo’yu 112 milyon euro bonservis bedeli ve yıllık 40 milyon euro ücretle transfer etmişti. O dönem forma satışından kulübe 9-10 milyon euro kaldı ama işsizliğin bu kadar yükseldiği bir dönemde bir daha kolay kolay cesaret edilmez böyle transferlere. Sonuç mu, futbolda bir dönem sona erdi.

Giderken haberiniz olsun

Ayvalık, Edremit, Burhaniye’deki hastanelerin toplam yoğun bakım yatak sayısı 70 civarında.

Çeşme’de yoğun bakım yatağı yok, Foça’da da toplam 4 tane yoğun bakım yatağı var.

Kuşadası’ndaki yoğun bakım yatak sayısı 24, Didim’de bu sayı sadece 4.

Bodrum’da 29 yoğun bakım yatağı var, Köyceğiz-Fethiye hattında 40 yataklık kapasite mevcut.

Marmaris’te 20 yoğun bakım yatağı var, Antalya’ya ulaştığınızda bu sayı 1440 oluyor ama Kaş’ta sadece 4, Alanya’da da 60 yatak var.

Haberin Devamı

Sonuç mu, bir günde 6 bin araç girdi yine Bodrum’a.

Bu pervasız gidişler hem koşa koşa gidenlerin hem de orada yaşayanların yaşam hakkını zora sokuyor.

Farkında mıyız acaba?