Osman Nuri Koçtürk, nam-ı diğer Tarhana Osman...
Karşıyaka Belediyesi’nin hatırlayıp büstünü diktiği, ünlü bilim adamı...
Tarhana Osman, 1950’li yıllarda gıda terörüne savaş açan bir liderdi.
O dönemde ABD’nin dayattığı gıda maddelerine karşı, zeytin, zeytinyağı ve tarhana ile sağlıklı gıdaları kahramanca savundu.
Tarhanayı öne çıkarmasından dolayı da “Tarhana Osman” olarak anılmaya başlandı.
***
Kimdir Tarhana Osman?
Tarhana Osman, Karşıyaka İlkokulu’nda ve İzmir Erkek Lisesi’nde okuduktan sonra Ankara Üniversitesi Veteriner Hekimliği Fakültesi’ni birincilikle bitirdi.
1949-1953 yıllarında ABD Missouri Üniversitesi’nde beslenme üzerine araştırmalar yapmış, 1953 yılından itibaren Ankara Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak görevine devam etti.
Osman Nuri Koçtürk, 1980 yılına kadar 2 bin makale, 63 kitap ve sayısız konferans ile halkı beslenme konusunda bilinçlendirmek için mücadele verdi.
4 Nisan 1994’te Ankara’da yaşamını yitirdi.
***
Ünlü araştırmacı yazar Erhan Ünal’ın “Toprak Biterken” adlı eserinde, Osman Nuri Koçtürk’ün öngörülerine, verdiği mücadeleye geniş yer ayırmış.
Gıda emperyalizmine karşı ilk savaş açan kişi olan Koçtürk, tek başına çok büyük mücadeleler vermiş birisi.
Okyanus Ötesi’nden pompalanan gıda üretimi ve beslenmeyle ilgili ezberleri bozan bir akademisyendi.
O yıllarda gıda yönünden kendi kendine yeten ender ülkelerden olan Türkiye’nin, yanlış tarım politikalarıyla ithal tarım pazarı haline getirileceğini ilk kaleme alan bir yazardı.
Kimyasal yiyeceklerin insan sağlığını nasıl perişan ettiğini yazdığında, yer yerinden oynamıştı.
ABD’nin üretim artığı süttozunu “yardım” adı altında Türkiye’ye gönderip tüketilmesine, bu dayatmaya karşı çıktı.
Süttozu yüzünden ülkemizin süt üreticisinin yaşadığı mağduriyeti dillendiren tek kişiydi.
Soyanın Türkiye’ye girmesine izin verilmemesi için çırpınıp durdu. Fakat direnci boşunaydı.
Derken margarinle tanıştık.
Tarhana Osman’ın tüm çabalarına, uyarılarına rağmen zeytinyağı bir kenara atıldı, margarin tüketimi artmaya başladı.
Koskoca ülke, “Zeytinyağlı yiyemem aman, basma da fistan giyemem aman” türküsüyle, topyekün margarine yönlendirildi.
***
Sessiz Savaş, Gıda Emperyalizmi ve Açlık Korkusu kitapları çok okunan Doç. Dr. Osman Nuri Koçtürk, milleti dayatılmış ABD gıdalarını tüketmemesi için verdiği mücadeleden dolayı 12 Eylül’de işkence görmüş bir bilim adamı.
O günlerde Tarhana Osman’ın gördüklerini, şimdiye kadar kaç kişi gördü acaba?
Bugün Türk tarımı, İzmir’de büyürken, ülke genelinde küçülüyor.
Hiçbir zaman başkasına muhtaç olmadığımız samanı, patatesi bile ithal eder olduk.
Amerikan usulü beslenmeye alıştırıldık.
Sonuçta hastalıklardan yakamızı kurtaramaz olduk.
Bitmek bilmeyen hastalıklarımız yüzünden ilaç firmalarını zengin ettik.
Toprağımız, suyumuz, Tarhana Osman’ın “Aman uzak durun” dediği ilaçlar, gübreler yüzünden zehirlendi.
***
Bugün Türk tarımını büyütmek için kafa yoranların sayısı, parmakla sayılacak kadar az.
Tarhana Osman’ın kurtuluş öngörüleri, günümüzde hala geçerli.
Fakat biz bildiğimizi okuyoruz, ABD’nin endüstriyet tarım adı altındaki dayatmalarına harfiyen uyuyoruz.
Tükeniyoruz.
En acısı...
Ne yazık ki büyük vatansever Osman Nuri Koçtürk’ün kemiklerini sızlatmaya devam ediyoruz.