Çalık grubu geçen sene Merrill Lynch International aracılığıyla dış piyasalardan 200 milyon dolar borç alırken yaklaşık 400 sayfalık bir anlaşma imzaladı.
Alacaklılarına bazı taahhütlerde bulundu. Bu taahhütlerden bazıları grubun ileride yapacağı kredi anlaşmalarıyla ilgilidir.
Alacaklılar verdikleri paranın geri ödenmesini riske atmamak için Çalık’a yeni kredi alma konusunda sınırlayıcı birçok kural getirdi. Borcun geri ödeneceği 2012 yılına kadar Çalık, ufak tefek borçlanmalar dışında ve proje finansmanı hariç kredi almayacak. Alırsa anlaşmayı bozmuş sayılacak ve anında borcunun tamamını nakden ödeyecek.
Çalık anlaşmayı bozdu mu?
Vakıfbank ve Halkbank, Sabah-Atv’yi satın alması için, Ahmet Çalık’ın cebine 750 milyon dolar kredi koyduğundan beri piyasada bu soru soruluyor.
Piyasayı yanıltmak için işbirliği...
Güvenilir kaynaklardan öğrendiğime göre, Çalık’ın iki savunması var:
1. Vakıfbank ve Halkbank’tan alınan kredi proje kredisidir. Bu nedenle tahvil anlaşmasını ihlal etmez.
2. Vakıfbank ve Halkbank, krediyi Çalık grubuna vermedi. Sabah-Atv’yi satın alan Turkuvaz Radyo Televizyon Gazetecilik ve Yayıncılık şirketine verdi. Borç mukavelesine göre, Turkuvaz krediyi geri ödeyemezse Çalık’ın diğer şirketleri sorumlu değildir. Dolayısıyla, Turkuvaz’ın 750 milyon dolar borcu, Çalık Holding’in borç yükünü ağırlaştırmış sayılmaz.
Eğer bunlar doğruysa, bu üçlünün (Çalık, Halkbank ve Vakıfbank), piyasayı yanıltmak için işbirliği yapmış oldukları ileri sürülebilir.
Çünkü:
1. Vakıfbank ve Halkbank, Çalık’a vermiş oldukları kredinin başına “proje kredisi” başlığını atmış olabilir. (Attınız mı arkadaşlar?) Ama bu, o krediyi “proje kredisi” yapmaz. Çünkü, kredinin “proje” değil, “satın alma” kredisi olduğu açıktır. Her satın alma bir projedir diyebilirsiniz, ama kimi ikna edersiniz bilmiyorum.
Bana sorarsanız... Nasıl üzerine “at” yazarak eşeği at yapamazsanız, yaftasını değiştirerek satın alma kredisini proje kredisi yapamazsınız.
Bir köpeğin kaç ayağı var?
Veya Abraham Lincoln’ün ünlü bulmacasını anımsayabiliriz: Soru: “Eğer kuyruğunu da ayak sayacak olursak, bir köpeğin kaç ayağı var? Cevap: Dört. Ayaktır demek, kuyruğu ayak yapmaz.”
2. Türk bankaları holdingin, hatta sahibinin, şahsi kefaleti olmadan kimseye kolay kolay 750 milyon dolar kredi vermez. (Verir mi arkadaşlar?)
Eğer verdilerse, Halkbank ve Vakıfbank yöneticilerine birilerinin sorması lazım: Neden bu gibi durumlarda alınması yerleşik bir uygulama olan teminatları almadınız? (Gerçekten almadınız mı arkadaşlar?)
Çalık halka açık bir şirket olmadığı için hesaplarını açıklamak zorunda değildir. Ama onları Fitch Ratings’e, derecelendirme şirketine göstermek zorundadır. Bunu birkaç ay içinde yapacak. O zaman herkes gerçeği öğrenmiş olacak.
Warren Buffet’in dediği gibi, sular çekilecek ve kimin denize çıplak girdiğini göreceğiz.