Sabah saat dokuzda bir toplantı için Maçka’daki Hilton’da bulunmam gerekiyordu.
Evim İstanbul’un Anadolu yakasında, Kuzguncuk semtinde. İstanbul’un iki yakası arasındaki trafiğin en yoğun olduğu saatler sabah saatleridir. Köprü trafiği Kuzguncuk’tan, bazen Paşalimanı’ndan başlar. Evimden köprüye olan iki kilometreden az mesafeyi yarım saatte almak anormal değil.
Bu nedenle, bu saatlerde, genellikle, karşıya motorla geçer, gideceğim yere taksiyle veya yürüyerek giderim. Bu defa Maçka’ya arabamla gittim. Çünkü bir süreden beri köprü trafiği o kadar kötü değil. Kuyruk köprü girişinin 500 metre kadar yanından başlıyor.
Nitekim, Maçka’ya yarım saatte vardım.
Köprü trafiği neden rahatladı?
Bence bunun iki nedeni var. Benzin fiyatlarının pahalanması. Ekonominin yavaşlaması.
Her mal ve hizmet arz ve talebe göre artar veya azalır. Karşıya geçmeye talep azaldı çünkü araba yolculuğu pahalandı ve o yolculuğu yapma nedenleri azaldı.
Köprü/kuyruk istatistikleri olsa bunun ekonomik büyümeye olan ilintisini, eminim, bir formüle bağlayabilirdik.
Geçen hafta Goldman Sachs petrolün varilinin altı ay ile bir yıl arasında 200 dolara çıkacağını tahmin ettiğini açıkladı. Bunun abartılı olduğunu düşünebilirsiniz. Ama bu tahmini yapan kişi, bundan bir süre önce, daha kimsenin aklından geçmezken, petrolün 100 dolara çıkacağını tahmin eden kişidir. Onun için ciddiye almak lazım.
Petrolün etkisi
Petrol fiyatı artıyor çünkü kalkınmakta olan ekonomiler genişliyor ve daha çok petrol tüketiyor. ABD’de 250 milyon, Çin’de 37 milyon araç var. Çin’de ve kalkınan diğer ülkelerde araç sayısı hızla artıyor ve artmaya devam edecek.
Petrol arzını artırarak artan talebi karşılamak mümkün değil. Talebi karşılamak için her gün fazladan 1.4 milyon ton petrol çıkarmak lazım. Financial Times’a göre, bunun için her yedi yılda bir yeni bir Suudi Arabistan’ın devreye girmesi lazım.
Petrol 100 dolara tırmanmadan önce toplam ithalatımızın yüzde 20’sini enerji teşkil ediyordu. Geçen beş yıl içinde cari açıkta meydana gelen artışın yüzde 50’sine ithalat neden oldu. Petrolün 100 dolardan 200 dolara olan yolculuğunun dış cari açıkta meydana getireceği yıkımı hayal etmek zor değil.
Bu nedenle, konuya en çok kafa yormak durumunda olan ülkelerden biri Türkiye’dir. Ama bundan önemli sorunlarımız var. Önce Kraliçe’yi yollamalı, “Smokin giymek caiz midir?” tartışmasını sonuçlandırmalıyız.
Ben diyorum ki bu yıl köprü trafiği daha da azalacak. Siz diyorsunuz ki ekonomi daha da yavaşlayacak. Aynı şeyi söylüyoruz.
