Bizim İngiltere diye bildiğimiz devlet gerçekte dört ülkeden müteşekkildir ve resmi adı Birleşik Krallık’tır.
Birleşik Krallık’ı meydana getiren ülkeler İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda’dır. İskoçya bir zamanla krallık, Galler prenslikti. İrlanda ise İngiliz sömürgesi.
Değişik aksanlarla olmakla beraber, aynı dili konuşan, Kraliçe’nin sadık kulları yüzyıllardır birlikte yaşıyorlar ve ortak birçok yönleri var (Kraliçe, Manchester United ve viski gibi.)
Ama her ülke değişik bir millettir, yaygın olarak kullanılmasa da kendi dilleri var, ve insanları kendilerini diğerlerinden farklı addediyorlar. Bir İskoça, özellikle ayık değilse, “İngiliz misiniz?” diye sormanın bedeli cevabı kırık bir burun olabilir.
Üç yüz yıldan beri birlik içinde yaşamasına rağmen İskoçya’da hâlâ sönmemiş bir bağımsızlık ateşi var.
1997’de Tony Blair’ın İşçi Partisi hükümeti devolution olarak adlandırılan bir süreçle İskoçya’ya bir tür yerel hükümet bahşetti. Amaç İskoçları daha yakın, ihtiyaçlarına karşı daha hassas bir yönetime kavuşturmaktı.
Gordon Brown bir İskoç
Devolution, merkezi hükümetin bir bölgeye bazı yetkiler aktarmasına verilen isimdir.
Devolution ile federasyon veya konfederasyon arasındaki fark şudur: Devolution’da devlet bir ve bütün olmaya devam eder. Merkezi hükümet, devrettiği hakları geri alma yetkisini korur. İskoçya mahalli hükümeti sadece eğitim ve sağlıktan sorumludur. Geriye kalan yetkiler (iç işleri, savunma, dış işleri, maliye) Londra tarafından kullanılmaya devam ediliyor.
Geçen seneki seçimler İskoçya’nın bağımsızlığını isteyen muhafazakâr Milli İskoçya Partisi’ni iktidara getirdi.
Milliyetçiler isteselerdi bağımsızlık konusunda hemen bir referanduma gidebilirlerdi. Ama gitmediler çünkü yapsalar büyük bir olasılıkla “istemezük” kararı çıkacağını biliyorlar.
İskoçların çoğunluğu kopuş istemiyor. Kamuoyu araştırmalarına göre bağımsızlık taraftarları üçte birin altında. Son bir araştırma bu sayının yüzde yirminin altına indiğini gösteriyor.
Gururlu ve bağımsız doğalı İskoçlar neden bağımsızlık istemiyor olabilirler?
Yüzyıllardır karışık yaşayan, birbiriyle evlenen, birçok gelenek ve göreneği paylaşan, ekonomik çıkarları ortak olan toplulukların birbirinden kopması o kadar kolay değildir. Eğer her ikisi de mutluysa, biri diğerine ayrımcılık veya haksızlık uygulamıyorsa, tabii.
Birleşik Krallık Başbakanı Gordon Brown’un İskoç olması Birleşik Krallık’ta kimin, hangi ırktan geldiğinin önemli olmadığını gösteriyor.
Eğer İskoçlar İngiltere’den ayrılıp kendi devletlerini kurma kararı alsalar İngilizlerin tepkisi ne olur, biliyor musunuz? Hiçbir şey. Umurlarında bile olmaz.
Bir ülkenin ne kadar müreffeh ve mutlu olduğunu tayin eden coğrafi büyüklüğü veya nüfusu değildir. Ne kadar akıllıca yönetildiği, ne kadar uygar olduğudur.
