Mecburen teknoloji!

5 bin startup’ına her gün yenilerinin eklendiği İsrail, bu sayede yılda 6 milyar dolar gelir sağlıyor. Peki bu izole ülke dünyaya nasıl entegre olup, ürünlerini pazarlamaya başladı? Dünyaya entegre olan ülkede son 25 yıldaki en büyük dönüşüm internetle başladı. Bu zorlu coğrafyanın ürünü teknolojik buluş ve girişimler dünya pazarına internet sayesinde çıktı.

İsrail girişimciliğinin hammaddelerini şöyle sıralayabiliriz; farklı birikimlere sahip çoğunluğu göçmenlerin oluşturduğu insan sermayesi, ordu ve parlak projeleri destekleyen kuluçka makineleri. İsrail ordusu da askerlik yaşının 18 olduğu ülkede gençlerin teknoloji ve girişimciliğe yönelmesinde büyük rol oynuyor. Liseyi bitirdiğinde üniversiteye girmeden asker olan genç, hayat rotasını büyük ölçüde orduda çiziyor.

Su yoktu, toprak kuruydu

Şemi Peres’in babası Şimon Peres, bugün Belarus sınırları içinde yer alan küçük bir kasabadan 11 yaşındayken ailesiyle birlikte yola çıkıp Tel Aviv’e geldiği günlerde bu toprakların durumu şöyleydi: İki göl vardı; biri suyu ne tarımda ne tüketimde hiçbir şekilde işe yaramayan Ölü Deniz, diğeri kuzeyde ölmek üzere olan Taberiye. Ülkenin kullanılabilir tek su kaynağı can çekişen Taberiye’ydi.

Bu durumun getirdiği zorunluluk sayesinde İsrail bugün suyunu büyük ölçüde denizden elde eden bir ülke. Çorak coğrafya ve susuzluk, tarım teknolojisinin de ihraç edilebilir düzeyde gelişmesini sağladı. Dünya çapında tercih edilen bir yöntem olan damla sulamanın bir İsrail kibbutz’unda doğduğunu, patentinin bir İsrailli’ye ait olduğunu biliyor muydunuz?

İsrail’in ülkeyi bilim ve teknoloji üzerine inşa etmekten başka bir şansı yoktu. İnsanların karnını doyurabilecek ekmek ancak bu yolla elde edilebilirdi.

Zenginleştirilmiş Gerçeklik (Augmented Reality-AR), sanal gerçeklikle kıyaslanan bir teknoloji. Bu teknolojiyi yaşamaksa başımıza bir sanal gerçeklik kaskı geçirerek gerçek dünyadan soyutlanmaktan daha pratik. Özel bir gözlük ya da yalnızca cep telefonumuz bile AR teknolojisi için yeterli. InfinityAR de gerçek fiziksel dünyamız içinde yepyeni dijital bir çevre yaratma iddiasında. Şirketin merkezinde denediğim AR gözlükleri, bulunduğumuz ortama uzay gemileri, dinozorlar yerleştiriyor. Şirkette yapılan sunumda PlayStation VR, Oculus Rift, HTC Vive gibi sistemlerin yanında kendi sistemlerinin daha avantajlı ve gelecek vaat ettiği vurgulandı. Şirket Alibaba ve Sun Corporation’dan 18 milyon dolarlık yatırım alarak değerini 60 milyon dolara yükseltti.

Merkezi Kudüs’te olan risk sermayesi şirketi Jerusalem Venture Partners’ın birçok startup’ın serpilip büyümesinde rolü büyük. Tarihi darphane binasında üslenen JVP, ışık gördüğü startup’lara yatırım yapıyor; onlara çalışma ortamı ve başka yatırımcılarla bir araya gelme imkanı sağlıyor. Kuluçka makinesi işlevi görüyor JVP.

32’si dünyaya açıldı

1993’ten bu yana 120 startup’a 1.3 milyar dolar yatırım yapan JVP, küçük startup’ları verdiği taktikler, sağladığı imkanlarla uluslararası birer şirket haline getiriyor. JVP’nin beslediği 32 şirket İsrail’den dünyaya ihraç edilmiş. JVP bünyesinde bir de siber laboratuvar bulunuyor. Bu laboratuvarda büyüyen sibergüvenlik şirketi Morphisec, daha yeni dünya çapında 140 banka ve müşterilerine düzenlenen bir “yemleme-phishing” saldırısını tüm detaylarıyla ortaya çıkardı. Saldırıyı gerçekleştiren korsan şebekesinin daha önce 500 milyon dolarlık soygundan sorumlu olduğu hesap ediliyor.

Highcon da JVP’nin desteğiyle baskı teknolojisinde çığır açacak bir sistem geliştirmiş. Ambalajdan, tebrik kartına dünyada baskı sektörünün hacmi 900 milyar dolar. Highcon, zaman alan kalıp derdini ortadan kaldırarak, seri şekilde basit kartvizitlerin yanı sıra fantastik şekillerde baskılar yapılabilmesini sağlayan makineleriyle sektörde çığır açtığı iddiasında.

Derin öğrenme tabanlı yapay zeka konusunda öncü olan Fifth Dimension, İsrail ordusu ve istihbaratından stratejistler tarafından kurulmuş. Tel Aviv’i tepeden gören Fifth Dimension merkezindeki sunumu sahte sarı saçları, elindeki tespihi, yüz ifadesi, konuşma tarzıyla James Bond filmlerindeki kötü adamları andıran üst düzey bir şirket yetkilisi yaptı. İstediği soruları kısa cümlelerle yanıtladı; beğenmediklerini kötü bir tonlamayla reddetti.

Fifth Dimension, bağımsız şekilde öğrenerek insan potansiyelini genişleten yapay zeka üzerine odaklanıyor. Şirket “Azınlık Raporu” filmindeki gibi suç daha işlenmeden suçluyu yakalama iddiasında. Avrupa’da geçen aylarda büyük bir terör saldırısının Fifth Dimension teknolojisiyle önlendiği iddiasındalar. Olay, bir Avrupa kentinde 5 SIM kartının birden aynı kişi tarafından satın alınmasıyla mercek altına alınmış. Sistemin şüphesi üzerine başlatılan soruşturma sonucu SIM kartlarının terör hücresi elemanları için alındığı tespit edilmiş.

Fifth Dimension’ın pazarı güvenlik ve savunma sektörü, istihbarat servisleri, polis, bankalar, sigorta şirketleri ve otomotiv sektörü. Şirketin yapay zekasının ham maddesi, her türlü sosyal medya, reddit, SMS, Google Arama başta olmak üzere internette aklınıza gelen her şey, alışveriş kayıtları. Şirketin sloganıysa “Öngörülemeyeni öngörmek.”

İnternetten beslenmesine rağmen internetten tamamen izole olması sayesinde asla hack edilemeyen sistem bir dili 3 günde öğreniyor ve şu anda 15 dil biliyor.

Kitlesel fonlamanın en eliti: OurCrowd

Bir kitlesel fonlama kuruluşu olan OurCrowd, yalnızca akredite yatırımcıların yeni startup’lara yatırım imkanı sağlıyor. Merkezi Kudüs’te olan OurCrowd’ın ABD, Kanada, Avustralya ve Singapur’da şubeleri, 112 ülkede temsilcileri var. Bağışçılara hediye veya ödül veren kitlesel fonlama kuruluşları Kickstarter ya da Indiegogo’nun aksine OurCrowd, yatırımcıya ortaklık veriyor. 17 bin akredite yatırımcısı olan OurCrowd, bugüne kadar 110 startup’ı fonladı. Kuruluş, geçen ocakta Kudüs’te düzenlediği zirvede 3 bin yatırımcı ve girişimciyi startup’larla buluşturdu.

Intuition Robotics isimli startup, yaşlı insanlara asistanlık yapmak üzere tasarladığı Elliq isimli mini robota, OurCrowd aracılığıyla 6 milyon dolar yatırım aldı. Sesle komuta edilebilen Elliq’in piyasaya çıktığında büyük sükse yapması bekleniyor. Sensörleriyle gören, duyan Elliq sohbet edebiliyor. Yapay zekası Elliq’in gelişimini de sağlıyor.

SOSA

İsrail’in inovasyon topluluğunun önde gelen isimlerinin kurduğu SOSA, küresel startup ekosistemleri için çok yönlü bir platform işlevi görüyor. Tel Aviv’in güneyinde ferah bir binada faaliyet gösteren SOSA, startup’larla girişimciler, yatırımcıların etkileşime geçmesini sosyalleşmesini sağlıyor. Startup’ların çalışabileceği, yatırımcılarla toplantılar düzenleyebileceği bu ortama kabul edilmek için bir seçim sürecinden geçmek ve startup’ınızın değeri konusunda SOSA’yı ikna etmeniz gerekiyor.

YARIN: Birim 8200