İstanbul’da beklenen depremle ilgili korkutucu rakamlar konuşuluyor.
80 bin bina tam hasarlı, 157 bina riskli.
Bir depremde yüz binlerce kayıp vermek kaçınılmaz.
Geçen zamanı kullanamadık. Halkı güvenli konutlara taşımak için vakit geçti.
Artık önemli olan depremden yaralı veya sağ kurtulanları yaşatmak.
Bugün konuşulması gereken ama konuşulmayan işte bu, yani depremden kurtulanları nasıl yaşatacağımız.
Depremin ardından şehirdeki yollar nasıl açılacak, yaralılara ilk yardım malzemesi nasıl ulaştırılacak, yıkıntılar arasında kalan insanlara su ve gıda nasıl götürülecek?
Yaralılar hastanelere nasıl taşınacak?
Bu konu geçmişte az da olsa tartışıldı. TSK’ya verilecek görevler üzerinde duruldu. Şehrin çevresinde deprem taburları oluşturmak… Depremden etkilenmeyecek bu taburları şehre sokarak yolları açmak… Sahra hastaneleri kurmak… Kurtulanları tahliye etmek, gibi görevleri TSK üstlenebilirdi.
Belediyelerin çadır ve seyyar tuvalet başta olmak üzere zorunlu ihtiyaçları stoklaması… İlk yardım depoları oluşturması… Toplanma alanlarını uzun süre barınılabilir hale getirmesi üzerinde duruldu.
Aynı şekilde devlet kurumlarına da görev düşüyor.
Bütün bunlar için elbette devlet ile belediyeler arasında sıkı bir iş birliği sağlanması, ayrıntılı planlar yapılması gerekiyor.
Siyasi çekişme kaldırmayacak kadar kritik bir konuyla karşı karşıyayız.
DENiZ YOLU
Bir depremde kara ve demir yolları harap olabilir. Enkazla tıkanabilir. En güvenli yol deniz yoludur. Birkaç iskele harap olsa da tekneler kıyıya yanaşmadan yükleme boşaltma yapabilir. O yüzden deprem planlarında deniz yoluna ağırlık vermek gerekiyor
İstanbul’un bir şansı, dört bir yanının deniz olması.
Deprem sonrasında yollar tıkanınca halk denizden tahliye edilebilir. Enkazdaki insanlara her türlü yardım en seri şekilde denizden götürülebilir.
Deniz yolunu etkili kullanıyor muyuz? E. Amiral Cem Gürdeniz, Veryansın sitesinde, K. Maraş depreminde bölgeye deniz köprüsü kurulamadığını yazdı, yapılması gerekenleri anlattı. Umarız okunur, ders çıkarılır.
Bir deprem sonrasında İstanbul halkı kentten dışarı nasıl taşınacak? Bugüne dek sadece bir tek harita yayımlandı. Buna göre halk 6 iskeleden (Yenikapı, Zeytinburnu, Sirkeci, İstinye, Harem ve Pendik) tahliye edilecek. Koca İstanbul’a 6 tahliye noktası, 8 milyonluk Anadolu yakasına iki iskele (Harem ve Pendik) yeter mi? Neden Üsküdar, Haydarpaşa, Kadıköy, Moda, Bostancı, Kartal gibi iskeleler yok? Merak çekiyor. Bu tür planlar uzmanların da katılımıyla bir an önce ve ayrıntılı biçimde hazırlanmalı. Vaktimiz kalmadı.
JEOFiZiK
Depreme dayanıklı sağlam bina, artık biliyoruz ki, ancak sağlam zeminde inşa edilebilir. O yüzden belediyelerin jeofizik mühendisi çalıştırmaları, yapı ruhsatı verirken zeminin sağlamlığını bu uzmanlar eliyle ölçmeleri gerekiyor.
Jeofizik Mühendisleri Odası’nın birkaç gün önceki toplantısında bu konu konuşulurken denildi ki:
- İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve diğer belediyelerden şu ana kadar jeofizik mühendisi istihdamı konusunda bir talep gelmediği gibi hiçbir belediye Jeofizik Mühendisleri Odasını arayıp bilgi istememiştir.
Buyurun buradan yakın...
ANT
Mühendis Ahmet Yıldız, çöken yapılarda mühendislerin de imzası bulunduğu halde sorumlu tutulmadıklarına dikkati çekiyor, sadece müteahhitlerin yargılanmasını eleştiriyor, bu arada mühendislerin meslek andının dünyanın en garip andı olduğunu yazıyor. Mühendis andı şöyle:
“Bana verilen mühendislik unvanına daima layık olmaya, onun bana sağladığı yetki ve yüklediği sorumluluğu bilerek, hangi şartlar altında olursa olsun onları ancak iyiye kullanmaya, yurduma ve insanlığa yararlı olmaya, kendimi ve mesleğimi maddi ve manevi alanlarda yükseltmeye çalışacağıma namusum üzerine yemin ederim.”
Ahmet Yıldız soruyor:
- Dünyanın neresinde bir meslek üyesi kendimi “maddi” olarak bu meslekle yükselteceğim der? Dünyanın neresinde hangi meslek (din işleri ve diyanet, vs. dışında) mesleğini “manevi” dünyasını yükseltmek için kullanacağına yemin eder!
GÖREV
Kanunlar acil durumlar için belediyelere hangi görevleri veriyor.
Bu görevlerden ilkini kaydedelim:
“Belediye yangın, sanayi kazaları, deprem ve diğer doğal afetlerden korunmak veya bunların zararlarını azaltmak amacıyla gerekli afet ve acil durum planlarını yapar ekip ve donanımı hazırlar.”
Bağlı olduğunuz belediye bu görevi yerine getiriyor mu?
Eğer getirmiyorsa suç duyurusunda bulunabilirsiniz diyor Prof. Mikdat Kadıoğlu.
