Konserler üzerinden para aklayanlar kim?
“Türkiye’ye gelen global sanatçılara istedikleri astronomik kaşeler nasıl verilebiliyor, nasıl oluyor da bu işi düzenleyen şirketler bu maliyetlerle kar edebiliyor?” Uzunca zamandır sorulan sorular bunlar. Zira bilet fiyatları belli, seyirci sayısı belli, salon kirası, sanatçı kaşesi belli, sponsorluk belli. Topla, çarp, böl, çıkar, dört işlemle içinden çıkılabilecek konular değil hakikaten.
Aslı Atasoy’un organizatör Gökhan Tunçişler ile yaptığı ve T24’te 7 Mart’ta yayınlanan söyleşide ciddi iddialar var. Yıllardır konserler üzerinden kara para aklandığı belirtiliyor. Şöyle diyor Tunçişler: “Şu an bir DJ getirdiğiniz zaman kaşesi 150-200 bin dolar. Bu rakamlar gerçek piyasa değerinin çok üzerinde. Mesela büyük bir sanatçı getiriyorsun kaşesi 4-5 milyon dolar. İşi de büyük bir yerde yaptığın zaman çarpı bu rakam iki oluyor. 10 milyon doları bir günde harcıyorsun. Vergilendiriyorsun, faturalandırıyorsun ve bilet kesiyorsun.”
Konserler üzerinden para aklama yöntemi dünyada yaygın. Güney Amerika’da Afrika’da müziğin önemli ekonomik değerlerden biri olduğu görece geri kalmış ülkelerde bu işler çok yapılıyor. Geçenlerde Kolombiya’yla ilgili bir dosya okudum. Reggaeton sektörü neredeyse tamamen uyuşturucu parası aklayan baronlar sayesinde ayakta duruyor mesela. Bunları biliyoruz çünkü araştırmacılar bu iddiaları kanıtlıyor. İsim isim, hesap hesap belgeli, kayıtlı araştırmalar ve dosyalar var.
Bizde de yeni nesil rapçilerden bazılarının kara para aklama şebekeleriyle yakınlığı ortaya çıkmıştı. Ama iş büyümeden dar bir çerçevede kaldı. Varsa bu sistemle çalışan, iddia sahibi açıklasın hakikaten öğrenelim. Aksi takdirde bütün bir sektör zan altında kalıyor. Türkiye’de organizasyon şirketleri yıllar içinde çok büyük badireler zorluklar atlatarak ayakta kalmaya çalıştı. Yazık olur.
YZ şarkıcılar platformlara kabul edildi
Yapay zekâ işleriyle tanınan sanatçı Pedro Sandoval tamamen yapay zekâ üretimi iki sanatçıyı Spotify’a kabul ettirmeyi başardı. Şimdi platforma girdiğinizde Dirty Marilyn ve ZKY-18 adlarını tuşlayın ve dinleyin. Bu sanatçılar ve sesleri tamamen YZ üretimi. Burada önemli olan bana sorarsanız Spotify’ın bu YZ eseri sanatçıları ve şarkılarını diğer sanatçılar gibi ilkelerine uygun bulup birer sanatçı olarak kabul etmiş olması. Ben açıkçası sıfırdan YZ üretimi hiçbir sanatçının ilgi göreceğine inanmıyorum. Ne şimdi ne gelecekte. İşin içinde insan deneyimi olmayan herhangi bir müziğin başarılı olması bugün de yarın da imkânsız.
Spotify içerik kalite kontrol ekibi de bu şekilde düşünüyor olmalı ki bu sanatçılara hesap açılmasında sakınca görülmemiş. Platformlar YZ üretimi içerikleri tespit edip sistemlerinden çıkarmak için milyonlarca dolar harcayıp ekipler kuruyor, yazılımlar geliştiriyor. Ben yapay zekâyım diye ortaya çıkan değil, gerçeğim diyerek kendini gizleyenler en büyük tehlike. Hem sanat hem ekonomi açısından. Dirty Marilyn’e ve arkadaşına (şu an) aylık 75’er dinleyicileriyle başarılar diliyorum. Sanatçı Sandoval için büyük, insanlık için küçük bir adım.
Elton John Madonna’yla barışınca
Meğer küsmüşler bunca yıl. 2004’te Madonna Q ödüllerinde en iyi canlı performans kategorisinde adaylar arasında yer alınca Elton John “Ne zamandan beri playback canlı kabul ediliyor” diye dalga geçmiş ve iki isim arasında 21 yıl süren dargınlık başlamış. Valla ikisini de ayrı severim. İkisi de müzisyenliğinden şüphe duyulacak tipler değil. Playback yaptıysa da yapmıştır Madonna (kabul etmemiş o ayrı).
Elton John, Madonna’nın paylaşımına bakılırsa geçenlerde özür dilemiş. Madonna’nın hakkını yeni teslim etmiş yani ve konu kapanmış. Dedim ki kendi kendime, Elton John 78, Madonna 66 yaşında. Geç de olsa barışmak güzel. İnsan yaşlanınca yumuşuyor. Kesin bilgi.
