2005 yılına kadar tarifelerin kalkması gerekiyordu. Nitekim de öyle oldu. Ancak bu kez Dünya Ticaret Örgütüne üye olan Çin tüm dünyada tekstil sektörüne hasar vermeye başladı. DTÖye üye olmadan ABDnin tekstil ithalatı içinde Çinin payı yüzde 11di. Hemen sonra bu yüzde 16ya çıktı. Ancak asıl değişim hazır giyimde oldu. Üyelik öncesi yüzde 16 olan ithalat payı, bir anda yüzde 50ye çıktı. Kısacası, ABD pazarını Çin darmadağın etti. Bu arada Hindistan da payını yüzde 4ten 15e çıkarmayı başardı.Bütün dünya üreticileri bundan zarar görünce ABD derhal tedbir alarak, kotaları yürürlüğe koyma girişimini başlattı. Bir zamanlar ABDde kotaların kalkmasını isteyen Türkiye şimdi kotalardan yana hale geldi. Ancak uzak doğudan gelen bu tsunamiyi kotalar ne denli durdurabilir bilmiyoruz. Gelelim Avrupaya. AB ülkelerinin tekstil ithalatının yüzde 10u Çinden sağlanıyordu. Çin DTÖye girip de tarife ve kotalardan kurtulunca, bu pay yüzde 12ye çıktı. Hindistan da payını yüzde 9dan 11e çıkardı. ABnin ikinci büyük tedarikçisi Türkiyenin pazar payı ise bu süreçte yüzde 13ten 12ye düştü.Asıl değişim ise yine hazır - giyimde oldu. ABnin Çinden yaptığı ithalatın payı yüzde 18den 29a fırladı. Hindistan da payını yüzde 6dan 9a çıkardı. Böylece ABnin ikinci büyük hazır - giyim tedarikçisi Türkiyenin pazar payı yüzde 9dan 6ya düştü.Şimdiye kadar ucuz emekle rakipsiz şekilde yarışan Türkiye Çin nedeniyle hızla rekabet gücünü kaybediyor. Görüştüğüm, İstanbul Hazır Giyim İhracatçıları Birliği Başkanı Süleyman Orakçıoğlu bu konuda kurdan çok istihdam üzerindeki yüklerden şikayet etti. Düşürülmesini istiyorlarmış. Ancak bunun süresiz değil, bir yıl süreyle uygulanmasını istiyorlar.Tekstil üretiminde katma değerin artırılması gerekiyor, ancak henüz bu aşamaya gelinmediğinden hazır - giyimcilere belli kolaylıkların sağlanması olumlu olur. Bu arada 25 ülkeden bu kesimin temsilcileri ocak sonunda Washingtonda yaptıkları zirveden sonra, 4 Martta Istanbul Deklarasyonu ile 2007 sonuna dek DTÖden kotaları korumasını talep etti. Bu durumda yapılacak tek şey; bu kesimin sesine kulak vermek. Türkiyenin ihracatının neredeyse üçte biri tekstil ve hazır giyim. Milli gelirin de yüzde 10unu oluşturarak doğrudan 2.5 milyon kişiye istihdam sağlıyor. Bu yıl bu kesim 18.5 milyar dolar döviz sağladı. hgunes@milliyet.com.tr
