Hurşit Güneş

Hurşit Güneş

hgunes@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Bu tür yüksek rakamlar oluştuğunda, acaba bir hata mı var diye ürperirim. 2000 yılında da GSM operatörü İş-TİM ortaklığına satıldığında böylesi bir rakam oluşmuş, ancak sonra mali sıkıntılar doğmuştu. Yani konulan para fazlaydı. Nitekim o zaman da yakın rakipler çok düşük teklifler vermişti. TAV böylesi bir rakamla riske girdi mi? Bize kalırsa evet. Birincisi, çok sayıda firma ya da girişim bu ihaleye katıldı. Yani kiralayanın aleyhine bir durumun oluştuğu aşikâr. Ancak, açıklanan teklifler arasında büyük farklar var. Demek ki, artırıma giren firmaların birbirleri hakkında çok az fikri olmuş. Enformasyon eksikliği nedeniyle de rekabetçi bir açık artırım oluşmamış. Bunun da yasallığı tartışılabilir. Teklifler arasında fiyat aralığının çok yüksek olması iki anlam taşıyor. Ya diğer rakipler gerçek kârlılığı görememiş, ya da TAV aşırı hırslı. Yahut TAV hesapsız kitapsız bir ortaklık. Oysa TAV'ın şu anda en deneyimli ve en bilgili ekibe sahip olduğu biliniyor. Başından beri AHL'yi TAV işletiyor. Hatta TAV, Ankara ve İzmir gibi metropollerde havalimanlarının işletmelerini alarak bayağı elini güçlendirdi. AHL Dış Hatlar terminalinin birkaç özelliği var. Birincisi, yeni. 1996 yılında tamamlanan bu havaalanının yeni yatırım gereksinimi az. İkincisi, bölgesinde adeta tekel konumunda ve Türk turizmi hızla gelişiyor. Üstelik İstanbul'un diğer bölgelerden daha hızlı gelişeceği de tahmin ediliyor. Bununla beraber AHL oldukça riskli bir havaalanı. Birincisi AHL'nin kârlılık senaryosu, 15.5 yıl içinde yılda 12 milyon olan yolcu sayısının 20 milyona doğru uzanacağı varsayımına dayanıyor. Bunu değiştirecek her etmen TAV'ı zora sokabilir. İkincisi, 15.5 yıl uzun bir süre. Bu süre dahilinde herhangi bir katastrof (yani kaza) ya da farklı bir risk oluşursa gelirler düşebilir ve zarar oluşabilir. Hadi böylesi riskleri bir kenara koyalım, Kurtköy'deki Sabiha Gökçen Havaalanı'nın aktif hale gelmesi bile AHL'nin kârlılığını vurabilir. Önümüzdeki 3-5 yıl içinde de bu havaalanı mutlaka daha aktif hale gelecektir. Bu olasılığı da bir kenara koyalım; Başbakan geçen hafta (olasılıkla Kemerburgaz'da yerleşecek) bir üçüncü havaalanından bahsettiğine göre bir de bu risk var.AHL'nin Dış Hatlar Terminali'nin 15.5 yıllık beklenen geliri 5.6 milyar dolar. 2.95 milyar dolar ödendiğine göre TAV'a 2.6 milyar dolar kalıyor. Bundan masraflar çıkacak. Devlet masrafların 4 milyar doları bulabileceği görüşünde. (Gerçi TAV bunun 1 milyar dolar kadar olacağı kanısında) O zaman neden devletin AHL'yi bu fiyata verdiği akla geliyor. TAV'ın hesabı üzerinden, konulan 2.9 milyar dolar 15.5 yılda yüzde 44 kazanıyor. Bu da son derece düşük. Umarız bizim hesabımız yanlıştır. hgunes@milliyet.com.tr Önceki hafta son derece ilginç bir kiralama ihalesi, daha doğrusu pazarlığı izlendi. Atatürk Havalimanı'nın işletmesini (AHL) önümüzdeki 15.5 yıl için pazarlık usulüyle TAV (Tepe Akfen Girişimi) tam 2.9 milyar dolara kiraladı. Bu gerçekten inanılmaz bir rakam.