Hurşit Güneş

Hurşit Güneş

hgunes@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Serdengeçti işte böylesi bir dönemde, vekâleten başında bulunduğu Merkez Bankası'na (Devlet Bakanlığı'na getirilen Kemal Derviş'in önerisiyle, olasılıkla da IMF'den gelen telkinlerle) asaleten atandı. Yani olağanüstü bir dönemde göreve geldi ve olağanüstü başarılar elde etti.Aslına bakarsanız Serdengeçti her iki krizde de işin başındaydı. Hem de para piyasalarından sorumlu olarak. Hatta birçokları Serdengeçti'yi piyasaya yeterince likidite vermemekle suçlamıştır. Oysa IMF (hele şubat krizinde) Serdengeçti'nin elini kolunu bağlamıştı.Serdengeçti, dönem sona erdiğinde hemen hemen beş yıl başkanlık yapmış olacak. Bu beş yıla neler sığmadı ki... 1) Enflasyon 2001 yılında yüzde 70'lere, hatta 2002 başında yüzde 90'lara dayanmıştı. Şimdi ise tek haneli. Bu, Türk ekonomi tarihinin belki de en önemli olayıdır. Kuşkusuz mali disiplinin büyük katkısı olmuştur. Ancak kısa vadeli faizleri kullanarak, doğru likidite politikasıyla enflasyonun hızla aşağıya çekilmesini MB başarmıştır. 2) Sıkı mali disiplin, güvenin sağlanması ve yüksek reel faizlerle fiyat istikrarı kazanılınca dövizden TL'ye hızlı bir dönüş başlamıştır. Oysa uzun yıllar adeta müzminleşmiş, tersine bir ilişki sürüyordu. TL'ye olan güvenin artması da MB'nin başarısıdır.3) TL'deki bol sıfırlı durum herkesi hem rahatsız hem de rencide ediyordu. MB tam zamanında, üstelik son derece başarılı bir operasyonla, çok kısa bir sürede yeni para birimine, YTL'ye geçmeyi başardı.4) 1990 yılında MB parasal kontrol modeliyle enflasyonla mücadele etmeyi denedi. Körfez Krizi çıkınca bu çöktü. On yıl sonra 2000 yılında bu kez kura dayalı istikrar programını denedi. Ancak özellikle bankacılık alanında cari işlemlerdeki zafiyet nedeniyle bu program da çöktü. Son birkaç yıldır ise örtük enflasyon hedeflemesi deneniyor. Bu yıl açık olarak eldeki bu son program denenecek. Bununla beraber, şimdiye kadar başarılı olduğu söylenebilir.5) MB, TL'ye olan güvenin sağlanmasıyla birlikte TL'nin değer kazanmasını engellemek için dövize son üç yıldır çok ciddi müdahalelerde bulunuyor. Bulunmasaydı, dış denge çok daha fazla sapardı.6) Bugün artık MB daha şeffaf, piyasayla çok daha iç içe. Hepsinden önemlisi, çok daha saygın bir konuma sahip. İşte bütün bunlar Serdengeçti döneminde başarıldı. Son derece kararlı ve ödün vermeyen bir karaktere sahip olan Serdengeçti aslında tipik bir guvernör. Para piyasalarını iyi bilmesi de onun için bir avantaj oldu. Yıl sonunda görevi dolacak olan Serdengeçti bir dönem daha kalmak ister mi bilemeyiz. Ancak Reagan'ın atadığı, alenen Cumhuriyetçi olan Greenspan'i Clinton bir dönem daha tutmuştu. Çünkü Greenspan başarılıydı. Üstelik Serdengeçti'nin siyasal eğilimini bilmiyoruz. Bu durumda hükümetin Serdengeçti'yi bir dönem daha tutması iki bakımdan yararlı olur. Birincisi, iç ve dış piyasalar rahatlar. İkincisi ve daha önemlisi, artık ülkemizde sadakata değil, liyakata bağlı olarak atanma yapıldığı gösterilir. hgunes@milliyet.com.tr 2001 kriziyle beraber Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel ve Hazine Müsteşarı Selçuk Demiralp'in görevlerinden istifa etmesi çok iyi oldu. Çünkü krizden sonra, yani kura dayalı istikrar programının çökmesi sonrası ekonomi yönetiminin değişmesi sağlıklı olan yoldu. Böylece kredibilite tazelemesi sağlandı.