Gösterge Peşinen belirtelim, petrol fiyatlarının yükselmesiyle Türkiye'nin sınır ötesi operasyonun hiçbir alakası yok! Çünkü Irak doğru dürüst petrol üretip pompalamıyor ki, Türkiye'nin müdahalesiyle bu kesintiye uğrasın. Zaten Kuzey Irak'taki terörle mücadelenin güneydeki üretimle ne ilgisi olabilir.Petrol fiyatlarının artmasının elbette başka etmenleri var. Petrol fiyatları bir süredir yeniden artış eğilimine girmişti bile. FED faizlerinin inmesinden sonra varlık fiyatlarının yeniden yükseleceği belliydi. Nitekim altın fiyatları da yükselmeye başladı. Faizler düşük, dünyada talep güçlü olunca petrol fiyatı da yükseliyor.Bundan 10 gün önce Merkez Bankası (MB) yönetimi bilim adamı olan köşe yazarlarına bir sunum yapmış ve bu toplantı kamuoyunda bir hayli ilgi uyandırmıştı. MB petrol fiyatlarının önümüzdeki 10 ay içinde 65 doların, buğday fiyatlarının da 500 doların altına ineceğini varsayıyordu. Her iki tahmin de futures piyasalarındaki fiyatlardan derlenmişti. Buğdayda beklenen düşüş yüzde 20, petrolde de yüzde 15 kadardı. O toplantıda enflasyon tahmininde esas alınan enerji ve emtia fiyatlarının gerçekçi olmadığını belirttik.Nitekim son gelişmeler bizi destekliyor. Ve fiyatlardaki bu seyir MB'nin enflasyon hedefini tutturmasını güçleştirecek görünüyor. Enflasyon hedefinin yüzde 4 olduğu göz önüne alınırsa enerji fiyatlarında yüzde 20'lik bir artışın bu hedefin ciddi biçimde şaşmasına neden olabilir. Ham petrol varil fiyatı (ABD doları)Fiyatlardaki artışın bir başka etkisi de dış denge üzerinde olacaktır. 2002 yılında Türkiye'nin enerji ithalatı 9 milyar dolar kadardı. Bu yıl ise bunun 35 milyar doları bulacağı anlaşılıyor. Diğer bir deyimle, enerji fiyatları eğer 2002 fiyatlarında kalsaydı bugün belki dış açığımız sadece 9 milyar dolarda, yani milli gelirin yüzde 2'sinde olacaktı. Dolayısıyla Türkiye dış açık riski olan bir ülke olmaktan çıkacaktı.Petrolün varil fiyatı eğer 100 dolara varırsa, enerji fiyatları yüzde 30 artmış olacağına göre, enerji ithalatı faturası da yüzde 30 şişecektir. Diğer bir deyimle 10 milyar dolara yakın bir ek yük gelecektir. Yani dış açıktaki tablo daha da vahim hale gelecektir. Malum, önümüzdeki yıl zaten dış açığın yine en az 35 milyar dolar olması bekleniyor. Bu durumda önümüzdeki yıl dış açık 40 milyarı da aşabilir. Petrol fiyatlarının 100 doları aşma olasılığı da var. Çin'de enflasyon tehlikesi ortaya çıktığından beri Çin MB sürekli faiz artırıyor ama pek etkili olamıyor. Ortada petrol kıtlığı yok ama talep aşırı yüksek. Petrol fiyatları yükselirse elbette birçok şey değişir. Ama hepsinden önemlisi Ahmedinecad ile Chavez ABD'ye karşı daha fazla horozlanır. Bizim süngümüz de biraz daha düşer. Türk hükümetinin sınır dışı operasyonla ilgili olarak Meclis'ten yetki tezkeresi istemesinin ardından petrolün varili 85 dolara dayandı. Daha doğrusu petroldeki son yükselişin bahanesi tezkere oldu. hgunes@milliyet.com.tr
