Pekin’de alınan sonuç ekonomik zafiyetten değil

Geçenlerde dostum Metin Münir, Pekin Olimpiyatları’nda karşı karşıya olduğumuz başarısız performansı bir yazıyla değerlendirdi. Tabii o da aldığımız sonucu eleştirdi.
Aşağıda yer alan tabloda madalya sıralaması açısından ilk 15 ülke yer alıyor. İlk 15 içinde Türkiye yok. Türkiye, altın madalya sayısı açısından 37’nci, toplam madalya sayısı açısından ise 22’nci sırada. Ancak 22’nci sırada 3 ülke daha olduğunu da hatırlatalım. Jamaika’nın 13, Kenya’nın 15, Beyaz Rusya’nın 14,  Romanya’nın 17, Etiyopya’nın 18, Brezilya’nın 23, Gürcistan’ın 27, Küba’nın 28, Kazakistan’ın 29, Tayland’ın 31, Moğolistan’ın da 31’inci olduğu düşünülürse, Türkiye’nin başarısızlığı daha iyi anlaşılır.
Çünkü (Brezilya hariç) bu ülkeler Türkiye’ye göre çok daha küçük. Hem nüfus açısından hem de milli gelir açısından. Üstelik Türkiye’nin aldığı kimi madalyalar da başka ülkelerden gelip Türkiye vatandaşlığı alan kişiler tarafından elde edildi. Sporda başarıyı ne sağlar? Ekonomik güç mü, yoksa bir ülkenin bu işe verdiği özel önem mi? Çünkü yukarıdaki tabloda kimi küçük ülkelerin oldukça şaşırtıcı sonuçlar aldığı da görüyor.
En başta Çin. Çin dünyanın en büyük ekonomisine sahip değil. Ancak en fazla altın madalyayı alarak birinci sıraya nasıl oturdu? (En fazla madalyayı ise ABD aldı) Ya spora özel önem verdiği için ya da çok büyük bir nüfusa sahip olduğu için.
İkinci hipotezi test etmenin yolu da Hindistan’a bakmak... Dünyanın ikinci en büyük nüfuslu ülkesi sıralamada Türkiye’den bile geri. Demek ki, çok büyük bir nüfusa sahip olmak yetmiyor.
Ekonominin de güçlü olması gerek. Yani hem sporcu sayısı çok olacak hem de spora ayrılan bütçeler büyük olacak. Toplum eğer spora önem veriyorsa ilgilenen insan sayısı da bol oluyor, bütçeler de güçlü olduğundan bu sporcular bol olanaklarla yetişiyor.
Bunun en iyi örneği İngiltere. Nüfusu da, milli geliri de Almanya’dan küçük. Ama başarısı daha yüksek. Üstelik Almanya ile İngiltere karşılaştırıldığında spora önem verme açısından hiç de büyük fark gözlenemez. Daha öte bir örnek verelim. Dünyada milli gelir büyüklüğü açısından ilk 100’e giremeyen (102.) Jamaika toplam 11 madalyayla 13’üncü sırada yer aldı.
Türkiye, milli gelir büyüklüğü açısından dünyanın 17’nci sıradaki ülkesi. Nüfusu da 70 milyon kadar. Ama kendisinden çok daha küçük ülkelerin kendisini sollaması nedeniyle oturup düşünmesi gerekiyor. 10 milyonluk, milli geliri Türkiye’nin 30’da biri olan Beyaz Rusya bile Türkiye’den fazla madalya topluyor. Profesyonel futbolda dünyanın listesine giren büyük futbol kulübü bütçesi yaratıp da, hem orada sonuç alamayıp hem de başka spor dallarında arkalardan gelmenin ne açıklaması olabilir?
Tekrarla, bunun ekonomik açıklaması yok. Spora gerekli toplumsal önem verilmiyor. Zaten spor deyince ülkemizde akla bir tek futbol geliyor. O da seyir için. Kaldı ki, onda bile kimi zaman alınan sonuçlar abartılıyor.