Ocak ayı mali disiplini olumlu ama...

Gösterge Bütçe açığı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 91 azalırken faiz dışı denge yüzde 306 oranında daha fazla vermiş. Bunda da en büyük etmen bütçe gelirlerindeki yüzde 27'lik artış. Tabii bu arada bütçe harcamalarında da yüzde 12'lik azalma olması olumlu gidişi çift taraflı hale getirmiş. Önce harcamaları ele alalım. Faiz dışındaki en önemli kalem haline gelen cari transferlerdeki artış yüzde 5'te kalmış. Bu olumlu. Ancak ikinci önemli kalem olan personel giderleri memur maaşlarındaki katsayı artışına ve sayısal büyümeye bağlı olarak yüzde 11 artmış. Bu ise biraz yüksek. Öte yandan üçüncü önemli kalem olan ve aslında mali disiplinin kestirme bir göstergesi olan mal ve hizmet alımlarında ise yüzde 26'lık bir artış olmuş. Yani hükümetin ciddi bir tasarruf politikası uyguladığını söylemek pek kolay değil.Yatırımlarda ciddi bir azalma görülüyor. Ancak bunun da bütçe içinde payı çok sınırlı olduğundan katkısı da sınırlı oluyor. Kısacası, faiz dışı harcamalarda olağandışı bir başarı görülmüyor. Bütçe harcamalarında en önemli gelişme faiz harcamalarındaki müthiş düşüş: Yüzde 39. Bunu mali disipline bağlamak saflık olur. Bu daha çok bu aya tekabül eden faiz giderlerinin olmamasından kaynaklanıyor. Dolayısıyla bütçenin diğer faiz dışı kalemlerindeki gelişmeye paralel bir faiz harcaması oluşsaydı, bunu mali disiplinin yeniden sağlandığı biçimde yorumlamak mümkün olmazdı. Bu hafta ocak ayının mali disiplin verileri açıklandı. Bu veriler ilk bakışta seçimlerden bu yana yeniden mali disiplinin sağlandığını gösteriyor. Bütçenin gelir tarafında ise dikkat çeken biçimde vergi gelirlerinde önemli bir artış gözleniyor. Bu da gösteriyor ki, ekonomi ocak ayında oldukça canlı geçmiş. Nitekim tüketim verilerinden de bunu izliyoruz. Otomobil satışları olsun, diğer dayanıklı tüketim malları olsun, o denli canlı bir ay geçti ki, vergi gelirleri de tatmin edici biçimde artış göstermiş. Faiz gelirlerinde de görünür bir artış var: Yüzde 22. Bütçede gelir kalemlerine daha ayrıntılı olarak baktığımızda gelir vergisi tevkif atında yüzde 26, kurumlar vergisinde, motorlu kara taşıtları vergisinde yüzde 36, KDV'de yüzde 18, Özellikle akaryakıt fiyatlarındaki yükselmeden kaynaklanan ÖTV'de yüzde 22 ve dış ticarette de yüzde 34'lük artışlar meydana gelmiştir. Bu rakamlar nereden bakılırsa bakılsın olumlu. Ancak henüz yılın bir tek ayı üzerinden yorum yapmak pek sağlıklı olmayacaktır. Birkaç ayı daha görmekte yarar var. Vergi gelirlerindeki artış 2007 Ocak 2008 Ocak 2008/2007 Merkezi yönetim bütçe gerçekleşmeleri (ay içi) 1- Faiz hariç harcama 11.467.005 12.022.554 5 (%) Personel giderleri 4.360.556 4.841.110 11 (%) Sosyal güv. kur. devlet primi 546.960 622.053 14 (%) Mal ve hizmet alımları 837.912 1.058.671 26 (%) Cari transferler 4.885.015 5.136.224 5 (%) Sermaye giderleri 145.987 15.692 -89 (%) Sermaye transferleri 324.667 29.463 -91 (%) Borç verme 365.908 319.341 -13 (%)2- Faiz harcamaları 7.020.856 4.283.142 -39 (%) Harcamalar 18.487.861 16.305.696 -12 (%) 1- Genel bütçe gelirleri 12.306.360 15.581.088 27 (%) Vergi gelirleri 11.076.715 14.158.887 28 (%) Teşebbüs ve mülkiyet gelirleri 387.637 406.004 5 (%) Faizler, paylar ve cezalar 801.905 981.610 22 (%) Sermaye gelirleri 9.188 8.103 -12 (%)2- Özel bütçeli idarelerin öz gelir. 81.287 108.950 34 (%)3- Düzen. ve denet. kurum. gelir. 4.227 91.364 2061 (%)Bütçe dengesi -6.095.987 -524.294 -91 (%)Faiz dışı denge 924.869 3.758.848 306 (%) hgunes@milliyet.com.tr Gelirler 12.391.874 15.781.402 27 (%)