Birincisi kasım ayındaki ithalat artışı yüzde 32. Yani çok daha yüksek. Bu iki ayın ortalaması alındığında ortaya yüzde 16'lık bir ithalat artışı çıkıyor. Diğer bir deyimle, kasım ve aralık ayında yapılan toplam ithalat bir önceki yıla göre yüzde 14 artmış. Yani artış sürüyor. Diğer bir deyimle, söylenmesi gereken ithalatın artış hızının yavaşladığıdır. Bu durumda, aralık ayına özgü bir gelişmenin olduğu anlaşılıyor. Bazı meslektaşlarımız geçen hafta dış ticaret verilerinin yayınlanmasından hemen sonra talebin ciddi biçimde durgunlaştığı yargısına vararak yazılar yazdı. Bunu da aralık ayındaki ithalatın geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1.3 azalmasına bağladılar. Ancak bu yargı, ne yazık ki, tam olarak doğru değil. En azından henüz. % Değişim % İhracat İthalat Büyüme2002 15.1 24.5 7.92003 31.0 34.5 5.92004 33.7 40.7 9.92005 16.3 19.7 7.62006 15.9 17.3 5.5 Yukarıdaki ilk tabloda görüldüğü gibi, 2004 yılındaki rekor ithalat artışı, daha sonra, 2005 ve 2006 yılında yavaşlamış. Ancak durgunluk noktasına gelmemiş. Bunun elbette bir nedeni dünyadaki emtia, özellikle petrol fiyatlarında meydana gelen artışlar. Bir diğeri de yavaşlayan büyüme performansı. Şu aşamada 2006 büyümesinin 2005 performansından daha düşük kalacağı öngörülüyor. Nitekim bu düşüşe bağlı olarak ithalat talebinin de bir miktar yavaşladığı gözleniyor. Tabii bir de petrol fiyatları duruldu. Ancak bunun ötesinde bir büyük ithalat durgunluğundan bahsetmek için henüz erken.Aralık ayında gerçekten yatırım malı ithalatında yüzde 7.2'lik bir daralma meydana gelmiş. Oysa önceki yıl aralık ayında ithalat yüzde 20.3 artmıştı. Bununla beraber, yılın tamamı değerlendirildiğinde geçen yıl yüzde 17 artan yatırım malı ithalatı bu yıl da yüzde 16 artmış. Yani çok büyük fark yok.Aralık ayında gerek tüketim, gerekse ara malı ithalatı da geçen yıla göre farklı seyretmiş. Ara malı ithalatı yüzde 2.5 artarken, tüketim malları ithalatı yüzde 11 azalmıştır. Demek ki, aralık ayına özgü bir değişim söz konusu. İşte irdelenmesi gereken konu da bu. Aralıkta ne oldu da birden bire rakamların seyri değişti? Petrol fiyatlarındaki düşüşün ithalat faturasına yansıdığı sanılabilir. Ancak önceki yıl boyunca ara malı ithalatı yüzde 70, aralık ayında ise yüzde 66 artmıştır. Oysa 2006 yılının aynı ayında ithalat yüzde 2.5 artmış. Yani birden bire bir düşüş söz konusu olmuş. Tüketim malı ithalatında da benzer bir durum söz konusu. Aralık ayında net bir azalma görünüyor.Kapasite kullanım endeksleri, sanayi üretim endeksi, tüketim ya da tüketici güven endekslerine baktığımızda iç talepte yavaşlama gözleniyor ancak bunun derin olmadığı görülüyor. Bu da daha çok para politikasındaki sıkılaşmaya ve siyasal risklerin tüketici davranışında getirdiği belirsizliğe dayanıyor. İthalatta bir yavaşlama gözlense de henüz bir durgunluktan bahsetmek için çok erken. Aralık ayı verilerinden genel bir yargıya gitmek acelecilik olur. Aralık Ocak - Aralık 2005 2006 Değişim 2005 2006Sektörler Değer (%) Değer (%) (%) Değer (%) Değer (%)İTHALATGenel toplam 11.682.578 100.0 11.530.365 100.0 -1.3 116.774.151 100.0 137.032.202 100.0Sermaye (yatırım) malları 2.372.985 20.3 2.203.278 19.1 -7.2 20.363.222 17.4 22.135.146 16.2Ara (hammadde) malları 7.685.649 65.8 7.876.046 68.3 2.5 81.868.284 70.1 98.275.983 71.7Tüketim malları 1.558.103 13.3 1.383.139 12.0 -11.2 13.975.300 12.0 15.955.591 11.6Diğerleri 65.841 0.6 67.903 0.6 3.1 567.345 0.5 665.482 0.5 hgunes@milliyet.com.tr
