Yangınla ‘akıllı’ mücadele
Pek çok ilde meydana gelen yangınlarla mücadelede teknoloji de kullanılıyor. Daha önceden riski belirleyen akıllı kapsüller, İHA’lar, drone’lar bunlar arasında yer alıyor
Türkiye yangın kabusu yaşıyor. Son üç gündür aynı anda pek çok ilde yaşanan orman yangınları sonrasında herkes seferber oldu. Can kaybı ve doğa katliamına neden olan yangınlarla mücadelede teknoloji de kullanılıyor. Bütün illerdeki itfaiye ve yangın söndürme uçakları canla başla çalışırken, yangını önceden tespit etme ve söndürmede yardımcı olabilecek yeni teknolojileri araştırdık.
Haritada canlı görün
Facebook, her afette olduğu gibi Türkiye’deki yangınlar nedeniyle en çok etkilenen Antalya Manavgat’ta güvenlik durumu kontrolü özelliğini aktifleştirdi. Etkilenen bölgedeki kişiler, Facebook üzerinden güvende olup olmadıklarını bildirebilecek. Güvenlik durumu kontrolü bildirimine tıklayanlar aile üyelerinin veya tanıdıklarının durumunu görebilecekler.
Orman yangınlarının son durumu haritalardan da takip edilebiliyor. Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA), dünyada ortaya çıkan orman yangınlarının uydular aracılığıyla eş zamanlı olarak takip edilebileceği ‘FIRMS’ adlı bir haritalama sistemi kurdu. Haritada dünyanın her noktasındaki yangınların son durumu görülebiliyor. Şu anda devam eden binlerce yangınla ilgili veriler paylaşılıyor. Patformdan Türkiye’de orman yangınlarının yaşandığı Antalya, Mersin, Muğla, Osmaniye, Kayseri ve Adana’daki yangınlar da izlenebiliyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesindeki Orman Genel Müdürlüğü’nün Orman Yangınları Haritası var. Orman yangınları, ‘Devam ediyor, Kontrol altında ve Söndürüldü’ olarak gösteriliyor. Ayrıca bu konuda başka haritalar da bulunuyor.
İnsansız hava araçları ve drone’lar
Orman yangınlarıyla mücadelede insansız hava araçları (İHA) ve drone’lar da kullanılıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde de İHA’lar bulunuyor ve çeşitli orman yangınlarında bunlardan yardım alınıyor. Yangınları tespit ve söndürme faaliyetlerinde İHA’lardan yapay zekaya kadar teknolojik imkanlardan yararlanılıyor. İHA’larla geniş gözetlemeler yapılarak yangının boyutu daha hızlı tespit ediliyor ve söndürme esnasında bu araçlardan elde edilen bilgilerle nokta atışı müdahale yapılabiliyor. Bu teknolojilerle yangına müdahale süresi kısaltılabiliyor.
Türk mühendisten akıllı kapsül
Teknoloji firmalarının yangını önceden tespit etme çözümleri de bulunuyor. Bu alanda yapay zeka ve nesnelerin interneti teknolojilerinden yararlanılıyor. Türk firması Detaysoft’un yatırımcısı olduğu Türk startup NetOP bunlardan biri. Akıllı orman kapsülü yangın önleme çözümü geliştirdi.
Akıllı kapsüller, sensörleri aracılığıyla topladığı verileri yapay zeka yardımıyla işleyerek yangın risklerinin önceden belirlenmesini ve orman kayıplarının engellenmesini hedefliyor. IoT teknolojilerden yararlanılarak hayata geçirilen akıllı orman kapsülleri, yangının çıkar çıkmaz yayılmadan fark edilmesini sağlamak üzere, birbirleriyle mesajlaşarak, yangının çıktığı noktayı GPS koordinatları ile kontrol merkezine haber veriyor, böylece yeşil alan kayıplarının önüne geçmeye odaklanıyor.
Ormanlık alanlara yerleştirilen kapsüller barındırdıkları GPS, karbondioksit, sıcaklık, duman ve rüzgar sensörleri sayesinde olası bir yangın durumunda yangının içerisinden gerçek zamanlı veriler sunuyor.
YENİ SİSTEM
Cihazları birbirine bağlayan sistem
Huawei’nin akıllı cihazlar için geliştirdiği yeni nesil işletim sistemi HarmonyOS, farklı türdeki cihazların bağlanması ve iş birliği yapmasını sağlıyor. Sistem yazılımını ayrıştırıp esnek bir şekilde dağıtmak ve daha önce bağımsız olan cihazları uyumlu ve bütünsel bir süper cihazda birleştirmek için dağıtık teknolojiyi kullanıyor. Mevcut mobil işletim sistemleriyle üçüncü taraf akıllı ev cihazlarının çoğuna kablosuz bağlantı ve özel uygulamalar olmadan kolayca bağlanmak mümkün değil. HarmonyOS’un işletim sistemi düzeyi, diğer işletim sistemlerinin sahip olmadığı dağıtılmış girdi, cihazlar arası kontrol, akıllı senaryo farkındalığı, uyarlanabilir dağıtım ve dağıtılmış çıktı işlevlerini mümkün kılıyor.
HarmonyOS, tüm cihazlar arasında var olan engelleri ortadan kaldırarak, kullanıcıların cep telefonlarından akıllı TV’ye, akıllı arabadan giyilebilir veya herhangi bir akıllı cihaza geçmelerine olanak tanıyan bütünsel bir dijital yaşamın oluşturulmasını sağlıyor.
