Hakkı Öcal

Hakkı Öcal

hakki.ocal@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

ABD’de Federal Soruşturma Bürosu FBI’ın direktörü James Comey’in derhal geçerli olmak üzere görevden alınması ortaya anayasal sorunlar çıkartacak gibi duruyor ve bu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Washington ziyareti öncesi hiç de güzel görünmüyor.
Trump, Comey’i uzun zamandır kovmaya hazırlanıyordu. Comey’in seçime Hillary Clinton’ın kaybetmesine sebep olduğu söylenen “e-mail soruşturması” açıklamalarıyla müdahil olması, bir ölçüde bu kararı geciktirmiş de değildi. Çünkü Trump, seçim zaferinde bu müdahalenin payı olduğuna hiçbir zaman inanmadı. Anketler de FBI soruşturmalarının Hillary’ye oy verecekken bundan vazgeçen bir seçmen kitlesinin olduğunu göstermedi.
Trump’ın Comey’in işine son veren mektubuna kendi bakan ve danışmanlarının bu kararın verilmesi gerektiğini belirten yazılarını eklemiş olması bir zaaftır. Başkan’ın, atama yapabildiği makamdaki kişiyi görevden alabilmek için kimsenin tavsiyesine ihtiyacı yoktur; aldığı kararın gücü bu tavsiyelerden değil, Amerikan Anayasası’ndan gelmektedir. Trump’ın Comey’i bir sayfalık mektupla değil de bir klasör dolusu yazıyla kovması, ortaya büyük bir sorun çıkacağını beklediğini, hatta bildiğini gösteriyor.
Amerikalılar FBI Başkanı’nın siyaseten kovulması olayıyla ilk kez karşılaşmadılar. Fakat bunu yapan, öne sürüldüğü gibi hakkındaki soruşturmayı etkileyebilmek amacıyla hareket eden Nixon değildi. Cumhuriyetçi Nixon, Demokrat Parti’nin seçim merkezine gece gizlice dinleme aleti yerleştirildiği iddiasını soruşturan özel savcıyı kovmuştu. FBI yöneticisini kovan başkan Clinton; kovulan da şimdiki Adalet Bakanı William Sessions’tı.
Nixon ile arasındaki farklılık, Trump’ın hakkında en azından şimdilik bir soruşturma bulunmamasıdır. Süren soruşturma, Ulusal Güvenlik Danışmanlığı’na getirilen emekli General Michael Flynn’in Ruslardan para aldığı iddialarıyla ilgili. Ancak Trump, Flynn’in “Şantaja maruz kalabilir” duruma düştüğünü öğrendikten tam 18 gün sonra General’i uzaklaştırması açıklamaya muhtaç bir durum ve soruşturma konusu olabilir. Trump’ın seçilmesini hâlâ sindirememiş olan Demokratlar ve liberal kesim, bu kovma kararının böyle bir soruşturmayı engellemek amacıyla alındığını söylemeye başladılar bile.
Trump, Comey’i görevden aldığı gün, DAEŞ ile mücadeleye katılacak Arap ve Kürtlere “daha ağır silahlar” verilmesi kararını da onayladı. Bu kararın, ABD’de bulunan Genelkurmay Başkanı Org. Hulusi Akar, MİT müsteşarı Hakan Fidan ve Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcısı Büyükelçi İbrahim Kalın’ın temasları sırasında ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Trump ile yapacağı görüşmeden bir hafta önce alınmasına özel bir anlam yüklememek gerekir. ABD Savunma Bakanı Jim Mattis’in DAEŞ’e karşı kurulmuş olan koalisyonun üyeleriyle yaptığı toplantının ardından “Amacımız, Rakka’nın alınması için Türklerle beraber çalışmak. Bunu nasıl yapacağımızı çözeceğiz” şeklindeki açıklaması, Trump-Erdoğan görüşmesi açısından çok daha anlamlıdır.