İstihdam konusunda bir iyi haber, bir kötü haber var.
İyi haber, bir yılda 411 bin kadın ve erkeğe iş bulundu. Kötü haber, bir yılda işsizler ordusuna yarım milyon (500 bin) kadın ve erkek eklendi.
İstihdam rakamları iki buçuk ay geriden yayımlanıyor. Ocak ayının ortasındayız. Dün 2016 yılının ekim ayı istihdam rakamları açıklandı.
Ekim ayında işsizlik oranı yüzde 11.8’e yükseldi.
Yüzde 11.8 işsizlik oranı yüksek bir işsizlik oranıdır. Bir önceki yılın aynı ayında yüzde 10.5’ti. Bir önceki ay yüzde 11.3’tü. İşsizlik oranı bir yıl önceye göre de bir ay önceye göre de ekim ayında yükselmiş durumda.
2016 yılına yüzde 10.6 işsizlik oranıyla başladık. İşsizlik oranı düşer gibi oldu ama hazirandan sonra yüksele yüksele yüzde 11.8’e tırmandı.
Yüzde 11.8 oranı 15 yaş üstü nüfusun genel işsizlik oranı. Tarım dışı nüfusta işsizlik oranı bir yılda yüzde 12.6’dan yüzde 14.1’e yükseldi.
Gençler sokaklarda...
15-24 yaş arası genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 19.3’ten yüzde 21.2’ye yükseldi.
15-24 yaş arası nüfusta ne eğitimde ve ne de istihdamda olanların oranı yüzde 24.3 oldu. 15-25 yaş arasında olan her 4 gencin biri sokaklarda dolaşıyor.
Bir yılda iş bulduklarında çalışmaya hazır kadın ve erkeğin sayısı (ki bunlara işgücü diyoruz) 911 bin arttı. Bunların 411 binine iş bulunabilince, işsizlerin sayısı 500 bin artarak 3 milyon 647 bine ulaştı.
İşsizler ordusu giderek büyüyor. İşsiz sayısı 2014 yılı başında 2 milyon 800 bindi. 2015 başında 3 milyon 260 bin, 2016 başında 3 milyon 290 binken, şimdilerde 3 milyon 647 bin işsizimiz var.
İstihdamın yapısı da bozuluyor. Sanayide, tarımda çalışanların sayıları azalırken, hizmetler sektörü istihdam deposu haline geldi.
Bir yılda hizmetler sektöründe çalışanların sayıları 640 bin artarak 14 milyon 400 bine ulaştı. Toplam çalışanların yüzde 54’ü hizmetler sektöründe çalışıyor.
Hizmetler depo oldu
Hizmetler sektörü de önemli bir sektördür ama ekonomide büyümenin lokomotifi sanayi ve tarım sektörleri. Üretim yavaşlayınca, hizmetler sektörü şişmeye başlıyor.
Kamu sektöründe toplam istihdam 2016 yılının 6’ncı ayı sonunda 3 milyon 622 bin iken, 9’uncu ay sonunda 3 milyon 569 bine geriledi. Kadrolu personel sayısı 2 milyon 928 binden 2 milyon 884 bine indi. Büyük olasılıkla kamu istihdamındaki bu daralma 15 Temmuz’dan ekim ayına kadarki dönemde FETÖ operasyonlarıyla kamuda yapılan temizlik hareketi sonucu ortaya çıkan bir daralmayı gösteriyor.
Bizim istihdam sorunumuz büyük. Nüfusumuz hızlı artıyor. Her yıl en az 900 bin kişi iş bulduklarında çalışmak istiyor.
Ne var ki büyüme giderek yavaşlıyor. Ekonominin istihdam yaratma gücü küçülüyor.
Tarımda, sanayide, inşaatta hizmetlerde tüm çalışanların sayısı 27 milyon. Her yıl en az 1 milyon iş imkânı yaratmalıyız ki iş arayanlar iş bulabilsin, işsiz sayısı azalabilsin.
Bu ancak üretimi artırmakla olur. Üretimi artıracağız ki iş ve aş imkânı artsın. Üretimi unutur, başka işlerle vakit geçirirsek işsizler ordusunun büyümesini önleyemeyiz. İşsizlik derdi büyür.