Ne yazık ki Türkiye demokrasi tarihinde bir “darbeler istatistiği” de var. Kime ve hangi partiye karşı “kaç darbe” ya da “darbe girişimi” oldu?
Ortaya şöyle bir tablo çıkıyor.
- Bayar ve Menderes’in DP iktidarına karşı 1 darbe. (27 Mayıs 1960)
- CHP Genel Başkanı İsmet İnönü’nün Başbakan’ı olduğu hükümetlere karşı 2 darbe girişimi. (22 Şubat 1962 ve 21 Mayıs 1963)
- AP Genel Başkanı Süleyman Demirel’in Başbakan’ı olduğu hükümetlere karşı 1 muhtıra ve 1 darbe. (12 Mart 1971 ve 12 Eylül 1980... Her ikisinde de Demirel Başbakanlık’tan indirilmişti.)
- AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Başbakan olduğu dönemde “e-muhtıra”, Cumhurbaşkanlığı döneminde darbe girişimi. (27 Nisan 2007 ve 15 Temmuz 2016... İkisi de başarısız kaldı.)
.....................
Demokrasi tarihimizde bu sayfalar yüz kızartıcıdır.
Ve...
Hâlâ “darbe tehlikesinden/olasılığından söz edilebilmekte oluşu da” öyle...
CHP’YE SUÇLAMALAR
Tartışmaları izliyorum.
Yukarıda verdiğim darbeler dökümüne bakarak düşünüyorum!
“CHP, bir türlü seçimle iktidar olamayacağını bildiği için askeri darbecilerle yan yana olmak ve darbelerden yararlanmakla” suçlanıyor.
Ama...
CHP adına ekranlarda konuşan, gazetelerde yazanlardan “CHP’ye karşı yapılmış darbe girişimlerine” dair neden tek söylem duyulmuyor?
Arkadaş sen ne diyorsun?
CHP’nin lideri İsmet İnönü’nün de başında bulunduğu hükümetlere karşı iki kez darbe girişimi oldu.
Birincisi 22 Şubat 1962’de, ikincisi 21 Mayıs 1963’te. Başında Harp Okulu Komutanı Talat Aydemir vardı.
Harp Okulu öğrencilerini silahlandırıp radyoyu ele geçirmeye kalkıştılar.
Başaramadılar.
Ankara yakınlarındaki bazı birlikler de bu darbe girişimine katıldı.
Başbakanlığı, bakanlıkları, Genelkurmay’ı kuşattılar.
........................
İnönü 22 Şubat’ta ihtilalcilere karşı direnişi Ankara Radyo’sunun arkasındaki Türk Hava Kurumu’ndan yönetti.
Çünkü en emin yer orasıydı.
İsmet Paşa oradan Kara Harp Okulu’nu karargâh tutan darbecilerin başı Albay Talat Aydemir’e haber yolladı “Silahlarınızı bırakın, kan dökmeden teslim olursanız sizin için Meclis’ten af çıkarttırırım” güvencesini verdi.
Darbe girişimi ancak böyle bastırılabildi.
....................
İkinci darbe girişiminde ise “Af falan yok” denildi.
Zaten Talat Aydemir de artık emekli olduğu için 22 Şubat kalkışımındaki kadar güçlü değildi.
Ama gene de Harp Okulu’nu silahlandırıp çıkarmıştı.
Bazı birlikleri, tankları harekete geçirmişti.
Sonunda darbe girişimi bastırıldı. (O sırada gazeteciliğimin ilk yıllarıydı. Tarım Bakanlığı’nın köşesinde yere yatmış, gelişmeleri izliyordum. Tepemden vızır vızır kurşunların geçtiğini hatırlıyorum.)
Talat Aydemir ve sağ kolu Binbaşı Fethi Gürcan yargılandılar.
İdamla infaz edildiler.
.....................
“Yani arkadaş, bu mu CHP’nin darbecilerle işbirliği?
İki kez CHP’ye de karşı darbe yapıldı.
CHP lideri Başbakan İsmet İnönü’nün tarihi ağırlığı sayesinde her ikisi de bastırıldı.”
.....................
Bir şey daha...
27 Mayıs’a gelince...
CHP’ye en karşı kalemler dahi “1957 seçimlerinde DP oylarının gerilediğini, 27 Mayıs 1960 İhtilali olmasaydı yapılacak ilk seçimde CHP’nin sandıktan çıkabileceğini” dile getiriyorlar.
Öyle olurdu veya olmazdı.
Bilinmez.
Alternatif tarih yazmayalım.
Ama...
Güçlü bir olasılıktı bu.
Demokratik yoldan seçimle iktidar yolunda “turuncu ışık” yanmışken CHP neden darbecilerle iş birliği yapmış olsun?
........................
Genellikle daha genç siyasetçiler bu gerçekleri de dile getirebilmeliler.
