Farklı kültürlere özgün bir bakış

Reyhan Özler, yaşama dair 70 kare fotoğrafı İZTO Galerisi’nde sanatseverlerle buluşturdu. ‘Yaşantının Suretleri’ dört kıtanın kültüründen izler taşıyor.

Yıllardır çektiği fotoğrafları her zaman yardım amaçlı projelerde sergileyen ve bunu misyon edinen Reyhan Özlen, ‘Yaşantının Suretleri’ adlı sergisiyle İzmir Ticaret Odası’nda (İZTO) sanatseverlerle bir araya geldi. Serginin açılış gününün (20 Mart) geliri Ege Çağdaş Eğitim Vakfı’na (EÇEV), ikinci günün geliri de öğrencilere burs olarak kullanılmak üzere Gündoğdu Rotary Kulübü’ne bağışlandı. Sergiyi, Özlen’le Sevinç Pastanesi Sohbetleri’nde değerlendirdik. Kendisi, bizimle sanata ilişkin düşüncelerini de paylaştı. Keyifli okumalar…

- Serginizle ilgili söyleşiyoruz, ama önce sizin fotoğraf sanatına ilginiz nasıl başladı, onu merak ediyorum. Okuyucularımıza bu konuyla ilgili bilgi verebilir misiniz?

Peyzaj mimarıyım, uzun yıllar mesleğime emek verdim. Onun yanında fotoğraf tutkumu da sürdürdüm. Babamın çok güzel bir Kodak fotoğraf makinesi vardı, gezilerimizde bizlerin çok fotoğrafını çekerdi. Sonra ağabeyim Borhan’a bir makine alındı, ama benden fırsat bulamadı. Ortaokulda arkadaşlarımın fotoğraflarını çekerek başladım. Dolaşıp, güzel manzaralar yakalayıp çekiyordum. Daha sonra konular bulmaya başladım, kompozisyonlar hazırlayıp kurgular yapmaya başladım.

- İlk fotoğraf makineniz neydi?

İlk fotoğraf makinem PENTAX oldu, çok severek kullandım. Eskiden 33mm negatif filmler kullanırdık, ne çektiğini ancak filmi banyo ettikten sonra görebilirdin, sonuç çok heyecan verirdi. Zaten siyah-beyaz baskı alırdık, daha sonra renkli film bulur olduk. Bazı arkadaşlarımın karanlık odaları vardı. Saatlerce baskı denemeleri yapardık, çok büyük bir tutkuydu. Onun için dijital makineye geç geçtim, ama çabuk alıştım. Tabii, dijitalde istediğiniz şekilde, harika sonuçlar alabiliyorsunuz. Son on yıldır, severek Nikon D300 kullanıyorum, çok memnunum.

‘Habersiz çekmek isterim’

- Kaç yıldır fotoğraf çekiyorsun? Teknik olarak olmazsa olmazların ve çekimlerde esas aldığın noktalar neler?

40 yılın üzerinde bir zamandır fotoğraf çekiyorum. Fotoğrafın altın kuralları vardır; bazılarını reddederim, ama genel tekniklerinin yanında, gözümün görmek istediğini kadrajıma sığdırırım. Yani ortadaki olayı kendimce tasvir ederim, kompozisyon kurarak kadraja alırım ve göstermek istediğimi, yani anlatmak istediğimi ortaya çıkarırım. Günlük yaşantımda, yanımda makine olmadığında bile çevreme fotoğraf gözüyle bakıp çok kareleri kaçırırım, kaydedemediğim için pişmanlık duyarım...

- Farklı ülkelere gidip dolaşıyorsun, oralarda çekimleri nasıl yapıyorsun?

Gezmeyi, görmediğim ülkeleri keşfetmeyi çok seviyorum. Eskiden oğlum Egemen’in okul tatillerinde soluğu kıtalararası keşiflerde alırdık, artık evlendi. Şimdi fotoğraf makinemle görmediğim yerleri arşınlıyorum. Farklı temalarda fotoğraf çekiyorum, çok zevk alarak saatlerce, günlerce fotoğraf çekebilirim.

Dolaşırken baktığımda zaten fotoğraf gözümle tarıyorum, çekmek istediğim kareyi gözümle oluşturup sonra çekiyorum. Zor olan, doğada doğru ışık için zamanı kollamak ve süreyi iyi kullanmak. Benim için daha zor olan, insanları çekerkenki mücadelem. Habersiz çekmek istiyorum ki, istediğim gibi doğalını yakalayayım. Fark ettiklerinde fotoğrafın anlamı bozuluyor, vermek istediğim kompozisyon kaçıyor. Ya poz veriyorlar, ya kızıp kovalıyorlar, ya da gelip para istiyorlar... Sabır işi... Beklemek, zaman geçirmek, uğraşmak gerekiyor. Koşarken Vietnam’da makinenin fokus düğmesi kilitlenmiş. Sıcak havada, buğudan anlayamadım, telaşla çektiğim fotoğrafları net alamadım. Eskiden de film sarmaz, boşa dönerdi, böyle zorluklarla kayıplar da oluyor.

Sabırla ve merakla çektiğim fotoğrafları ayırıp farklı temalarda sergiler açıyorum.

Gelirin bir bölümüyle öğrenciler okuyacak

- Bu sergide kaç ülkeden, hangi konseptte kaç fotoğraf görüyoruz?

Bu serginin adı Yaşantının Suretleri... Adı üstünde yani, yaşama dair kareler... 70 adet 50x60 fotoğraf var. Dünyanın dört kıtasından; Afrika, Asya, Amerika, Avrupa kıtasında dolaştığım birçok ülke ve eyaletlerden kareleri bulabilirsiniz. Gördüğüm, izlediğim, tanık olduğum; yaşama, doğaya, insana, mekâna ve kültürlere kendi kadrajımdan merhaba diyorum.

Yaptığım bu sanat paylaşımını bir faydayla buluşturmak istedim. Serginin açılış günü gelirini EÇEV’de, ikinci gündeki geliri de Gündoğdu Rotary Kulübü’nde öğrenci bursu olarak değerlendirdik. İzmir Ticaret Odası Galerisi’ndeki sergime herkesi bekliyorum.