3000 yıl öncesine gitmeye hazır mısınız?

Günümüzden yaklaşık 3000 yıl öncesine Frigya'ya gidiyoruz. . Oldukça geniş bir bölgede hüküm sürmüş Frigler'in izlerine bugün Ankara, Afyonkarahisar, Eskişehir ve Kütahya arasında kalan bölgelerde rastlamak mümkün. Antik Çağ'da yaşamış bu topluluğun ilk kralı şehre ilk giriş yapan Gordios ve başkentleri de şimdilerde Ankara civarında bulunan Gordion'dur. Eşek kulaklı Kral Midas'ın kentine giden yolculuğumuz NG Afyon ev sahipliğinde sabahın erken saatlerinde başladı. Güven İslamoğlu ve Frigya Yolcusu Murat Şen rehberliğinde gezimize Frigya'nın en gösterişli yapısı olan Yazılıkya ya da Midas Anıtı olarakta bilinen bu devasa açıkhava tapınağı ile başladık.

11 metre uzunluğundaki tapınak, gördüğünüz andan itibaren enerjisi ve büyüklüğü ile sizi mest edecek. Tapınak, üzerindeki yazılardan dolayı bu ismi alıyor. Üzerinde Frig dilinde yazılan yazılar ve Tanrı figürleri görülüyor. Geziden bahsederken rehberimizin ve Güven İslamoğlu'nun anlattıkları minik notları da buraya serpiştireceğim:)

Mesela bizim Kral Midas olarak bildiğimiz 'Midas' yalnızca tek bir kral için değil tüm krallar için ortak bir isim olarak kullanılıyor olabilirmiş. Bundan 3000 yıl öncesinde yaşamış olsalar da Frigler'in izlerine günümüzde de rastlamak mümkün. Müzik alanında da oldukça yetenekli ve bilgili olan Frigler, pek çok müzik aleti de geliştirmişler. Bunlardan Pan Flüt, çifte kaval ve davul en çok bilinen örnekleri.

Bir küçük efsane :) Müzik, sanat, güneş ve ateşin tanrısı Apollon'un Kral Midas'ı cezalandırarak kulaklarını eşek kulaklarına çevirdiği efsaneyi hepimiz biliyoruz. Bu efsanede kralın kulaklarını gören berber, bu sırrı içinde tutamayıp bir kuyuya haykırarak "kralın kulakları eşek kulağı, kralın kulakları eşek kulağııı" diye haykırır. Ama bu sözler, derelerden, sulardan yollar bulup yeryüzüne çıkarak herkes tarafından duyulur. Hani deriz ya "yerin kulağı var" diye işte tam da bu yüzden:)

Göreceğiniz tüm Frig yapıları güneşin doğuşu ve batışına göre inşa edilmiş. Kayaları oyarak, tapınaklar, şapeller, kaya mezarları yapmışlar. Pek çok yerde aslanlar göreceksiniz. Onlar da ana tanrıça Kibele'nin koruyucuları olarak düşünülüyormuş.

Bu topraklarda dolaşırken kafamın içinden geçen sorulardan en belirgini "Nasıl yapmışlar?" Attığınız her adımda hayal edin, kayaları oyduklarını, tapınaklarını inşa ettiklerini, gerçekleştirdikleri ritüelleri, krala hediyeler sundukları kral yolunda yürüdükleri anları... Öyle büyüleyici ki, masalın içinde geziyormuşsunuz gibi.

İlk dili arayış için yapılan deneyde hiç kimseyle iletişime geçmeden kapalı tutulan 2 bebeğin söyledikleri ilk kelime olan 'Bekos' Frig dilinde ekmek anlamına geliyor. Frigler günümüze kattıkları, sanat, müzik, mimari ve dilleri ile oldukça zengin bir kültürü barındırıyorlar.

Her şey ana tanrıça Kibele adına yapılıyor. Frigya'da kibele rahiplerinin doğa üstü güçlere sahip oldukları ve kendilerini hadım ettikleri biliniyor. Kral yolu dedikleri bu yolda tanrıya hediyeler sunuyorlar. Eğer yanlarında tanrıya verecekleri herhangi bir hediye yoksa o zaman kıyafetlerinden bir parça koparıp , hediyelerin olduğu yere bağlıyorlar. Günümüzde dilek dileyip ağaçlara bağlanan kumaş parçaları da işte tam buradan geliyor.

Bölgede gezerken pek çok mezar göreceksiniz. Frigya'da ölülerin gömülmesinde Tümülüs ya da kaya mezarları kullanılıyordu. Ölen kişinin önemine göre de tümülüslerin boyutları değişiyor. yanlarına sevdikleri eşyaları da gömülüyordu. Frig tümülüslerinin mezar odalarının yapımında taş yerine tahta kullanılıyordu. Gezerken eski mezarlarla günümüz mezarlarını yan yana göreceksiniz.

Peri Bacaları Ayazini.

Pek çok medeniyet ve kültüre ev sahipliği yapan Ayazini peri bacaları size Kapadokya'yı unutturacak. Ayazini Kilisesi, Kaya Mezarları ve yerleşim yerleri ile görsel şölen yaşayacaksınız. Buraya gelirseniz rehberlerden destek almanızı öneririm. Çünkü bilmediğimiz, bizim önünden geçip gideceğimiz o kadar çok detay ve hikaye var ki, o bilgi birikimi çok önemli. Antik yollardan geçeceğiniz bu coğrafyayı trekking ya da bisiklet alternatifleri ile gezebilirsiniz.

Ayazini Kilisesi

Ayazini kasabasında tüf kayalıklara oyulmuş kilise. Kilisenin içindeki akustiği test etmeden gelmeyin :) Bu kilisenin şöyle bir özelliği daha var. Kilisenin önündeki bulunan Apsis'in yönü(kubbeli yapı) Kudüs'e bakıyormuş.

Avdalaz Kaya yerleşimi ilk alaturka tuvaletin kullanıldığı yer. Burada 2.3 katlı yerleşim yerleri göreceksiniz. Konakladıkları evler görülmeye değer. Çok sağlam durumda olmadıkları için biz içine girmedik. Girmek isterseniz dikkatli olun derim.

Yazılı Şapel

Burası içinde yazan Yunanca yazıdan dolayı bu ismi almış. Frig zamanında tapınak olarak kullanan bu yerin duvarına Yunan askerler tarafından “Yaşasın Yunan Kralı Konstant” yazılmış.

Turunuzu Emre Gölü'nde sonlandırıp gün batımının keyfini çıkarabilirsiniz. Afyonkarahisar tarafındaki kalan bölgede yer alan Emre Gölü'nde kanolarla gezintiye çıkıp farklı bir deneyim yaşayabilirsiniz.

Not not: Frig Yolu için rahat kıyafetler ve ayakkabılar seçin. Ellerinizin boş kalmasına dikkat edin. Sırt çantanıza su ve belki yedek kıyafet alabilirsiniz. Güneş alerjiniz varsa kremlerinizi de unutmayın:)

Instagram: https://www.instagram.com/gezginayii/