Prof. Dr. Ali Naci Akansu
Prof. Dr. Ali Naci Akansu, 1980 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği bölümünden mezun olmuştur. Polytechnic Institute of New York University’den Elektrik Mühendisliği’nde 1983 yılında Yüksek Lisans (MS E.E) ve 1987 yılında Doktora (Ph.D E.E) derecelerini almıştır. 1987’den beri New Jersey Institute of Technology’nin Elektrik ve Bilgisayar Mühenisliği bölümünde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır. IDT Corporation [NYSE:IDT] ARGE Sorumlusu Genel Müdür Yardımcılığı, TV.TV/PixWave Teknoloji Geliştirmeden Sorumlu Kıdemli Genel Müdür Yardımcılığı, New Jersey Center for Multimedia Research Kurucu Direktörlüğü görevlerinde bulunmuştur. Sinyal ve transform teorileri ve bunların finans mühendisliği, yüksek hızda hisse senedi alım-satımı (high frequency trading), şartlı hisse senedi alım-satım sipariş defteri (limit order book), internet mühendisliği uygulamaları için sistem, algoritma ve teknoloji geliştirme çalışmalarını sürdürmektedir.
İnternet, bilgisayar, komünikasyon ve diğer informasyon teknolojilerindeki baş döndürücü gelişmeler dünya ekonomisini, toplumlarını ve yaşam şekillerini insanlık tarihinde benzeri görülmemii bir hızda değiştirmektedir. Veriye kolay ulaşım, verinin büyüklüğü ve içinde barındırdığı kompleks ilişkiler, veriden yararlı bilgileri çıkarmanin ekonomik cazibesi informasyon teknolojilerini her iş sektöründe ana etkenlerden biri haline getirmiştir.
Diğer sektörlerde olduğu gibi finans sektörü de, bu dönüsümden etkilenerek, iş yapma yöntemlerine teknolojik kolaylıklari daha fazla katarak gelişmenin ve büyümenin mücadelesindedir.
Yüzde 80’inden fazla
Bilgisayarlarla gerçekleştirilen algoritmik hisse senedi ticareti elektronik borsaların iş hacimlerinin %80’inden fazlasıdir. Bu tip ticaretin başarısı alışveriş algoritması (protokol ya da yöntem), veri kaynakları ve informasyon teknoloji altyapısı tarafından dikte edilmektedir. Bu nedenle teknolojik bilgi ve beceri finansal ticaret tecrübesi kadar önemlidir. Netice olarak teknoloji ve matematik ağırlıklı finans mühendisliği (Financial Engineering) hızlı olarak gelişen ve piyasada aranan bir meslek olmuştur.
Belirttiğimiz gibi hisse senedi alışverişi elektronik ortamda ve internet bağlantılarıyla oluşturulmuş kompleks bir global borsalar altyapısında (ekosisteminde) oluşmaktadır. Amerika’daki ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu ve diğer ülkelerdeki benzer kurumların amacı yatırımcıları koruyarak, adil, düzenli ve verimli çalışan piyasaları oluşturarak yatırım sermayesi oluşumunu kolaylaştırmaktır.
2010: Borsa kazası
Teknolojik gelişmeleri anlayarak ve onlara ayak uydurarak onların borsaların çalışma şekillerine ve finansal dünyaya etkilerini analiz edip yasal düzenlemeleri yenilemek ve uygulamaları kontrol etmek bu tür kurumlar için özellikle son yıllarda güçleşmiştir. 6 Mayıs 2010’daki elektronik borsa kazası finans sektörü için acı bir tecrübe olmuş ve ABD kamuoyunda büyük bir reaksiyon yaratmıştır. Emekleme çağındaki internet devriminin ve finans sektörüne sunduğu olanakların çok daha iyi test edilip olgunlaşması, yasal düzenleyicilerin ve kullanıcılarının bunları öğrenerek bilinçlenmesi geçiş devresinde arada bir yaşanan borsa türbülanslarını zaman içinde yok edecektir düşüncesindeyiz.
Bilgi akışı sunulmalı
Elektronik borsalar altyapısına (ekosistemine) katılmak ve entegre olmak arzusunda olan Borsa İstanbul gibi henüz çok genç ve gelişmekte olan kurumların satın aldıkları ve yakın gelecekte kullanmayı planladıkları yazılım sistemlerini, bu sistemlerin çalıştırılacakları donanım sistemlerini, bu sistemlere bağlanarak onları kullanacak aracıların komünikasyon altyapılarını ve tüm teknik detaylarını çok iyi anlayıp sektördeki müşterilerine ve kamuoyuna öğretici-eğitici bilgi ve veri akışını önceden, zamanında ve kesintisiz olarak sunmaları gerekmektedir. ABD’de yaşanan 6 Mayıs 2010 ‘Flash Crash’ gibi borsa kazaları küçük borsaların gelişmelerini negatif etkileyebilir. Borsa sistemleri finans dünyasının ve ekonominin can damarlarıdır. Borsa sistemlerinin olası teknik sorunlarının dışında onların fiziksel ve siber-güvenlikleri de ülkeler için yaşamsal önemdedir.
Yankı uyandırdı
Popüler finans kitapları yazarı Michael Lewis yeni kitabı “Flash Boys: A Wall Street Revolt” (Hızlı Çocuklar: Bir Wall Street İsyanı) da elektonik borsalar ekosisteminde gerçekleşen yüksek hızda hisse senedi ticaretini kamuoyunun dikkatine sunmuş ve sorgulamıştır. Kitabın özellikle ABD’de yankı uyandırdığını belirtmek isteriz. Başlığından da anlaşıldığı gibi bilgisayarlar tarafından çok yüksek hızda (saniyenin milyonda biri veya daha büyük hızda) yapılan algoritmik hisse senedi ticaretinin özellikle olumsuz yönlerini gündeme getirip tartışılmasına neden olmuştur. Bu kitabın da etkisiyle artan kamuoyu baskısı nedeniyle ABD’deki yasaları koruyucu kurumlar bazı firmaların yüksek hızda hisse senedi ticareti uygulamalarını sorgulayıp yasalara aykırı olup olmadıklarını saptamaya çalışmaktadırlar. Daha sonraki yazılarımızda kitabın sorguladığı bazı teknik konuları detaylarıyla tartışıp analizlerimizi sunup ileriye dönük düşüncelerimizi sizlerle paylaşacağız.