Kadınların güvenliğine ve ortak sorumluluğumuza #IşıkTut

Asya Varbanova / BM Kadın Birimi Türkiye Ülke Direktörü - Bu yıl BM Genel Kurulu’nun 25 Kasım’ı Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü olarak ilan etmesinin 25. yıldönümü. 16 Günlük Aktivizm, 25 Kasım’da başlayıp 10 Aralık İnsan Hakları Günü’nde sona eren ve kadına yönelik şiddetin dünya çapında en yaygın insan hakları ihlali olduğunu vurgulayan, sivil toplum öncülüğünde yürütülen bir kampanya.

Dünya, 2025 yılında Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformu’nun (BPFA) 30. yıldönümüne yaklaşıyor. Platform, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve küresel olarak kadınların ve kız çocuklarının haklarının ileriye taşınması için dönüm noktası olan uluslararası bir çerçeve niteliğinde. 16 Günlük Aktivizm ise bu taahhütleri yeniden dile getirmek, hesap verebilirliği hatırlatmak ve harekete geçmek için bir fırsat sunuyor.

YASALAR TEK BAŞINA YETERLİ DEĞİL

Ancak kaydedilen ilerleme oldukça yetersiz. Aile içi şiddet mevzuatına sahip ülkelerde yakın partner şiddeti oranı mevzuat olmayan ülkelere kıyasla daha düşük olmasına rağmen mevcut yasalar her zaman etkin şekilde uygulanmıyor veya uluslararası standartlara tam olarak uymuyor. Ayrıca, kız çocuklarının ve kadınların günlük deneyimlerini iyileştirmek için yasalar tek başına yeterli değil. Şiddeti gerçekleşmeden önce önlemek için kadınların güçlendirilmesine ve toplumsal cinsiyet eşitliğine yatırım yapmalıyız. Toplumsal cinsiyete dayalı zararlı sosyal ve kültürel normları dönüştürmek için çok daha fazlasını yapmamız gerekiyor.

Kadına yönelik şiddet krizi hem aciliyet teşkil eden hem de ekonomik, toplumsal ve teknolojik krizlerle boğuşan dünyamızda yeni biçimler ve zorluklarla karşımıza çıkan bir mesele.

Veriler çok çarpıcı: 2023 yılında her 10 dakikada bir kadın, yakın partneri ya da bir aile üyesi tarafından kasten öldürüldü! Neredeyse her üç kadından biri yaşamları boyunca şiddete maruz kalıyor. Milyonlarca kadın ve kız çocuğu her gün tedirginlik ve korkunun ağırlığı altında sürekli bir güvensizlik duygusuyla yaşamaya devam ediyor.

Türkiye’de trajik kadın cinayetlerine ve kadına yönelik şiddet vakalarına tanık olduk ve bu durum kamuoyunda derin bir öfke yaratıp harekete geçilmesi için yeni bir talep doğurdu. Şiddete maruz bırakılan çok sayıda kadın da korku, utanç veya bilgi eksikliği gibi farklı nedenlerle bunu bildirmiyor veya destek aramıyor.

ÇÖZÜMLERLE İLGİLİ KONUŞMALIYIZ

BM Kadın Birimi Türkiye’nin 16 Günlük Aktivizm kampanyası bu sene #IşıkTut sloganı ile yola çıkıyor. Kampanya, kadınların günlük hayattaki gerçek yaşantılarına, güvende kalmak için hem görünür hem de görünmez birçok önlem alarak tehditlerin üstesinden gelmek zorunda olmalarına dikkat çekmeyi amaçlıyor. Kadına yönelik şiddetin kök nedenlerini aydınlatmayı ve bir kez daha gündeme getirmeyi amaçlıyor. Kadınların deneyimlerinin duyulmasını, saygı görmesini ve çözümlerle ilgili konuşmaların merkezinde olmasını sağlamamız gerekiyor.

Kadınların yaşamlarını korumak ve haklarını güvence altına almak için tasarlanmış yasaların etkin bir şekilde uygulanmasına, toplum desteğinin ve toplumun tüm kesimlerinin bir arada ve kolektif eyleminin önemine ışık tutuyoruz. Kadına yönelik şiddet kaçınılmaz değil. Durdurulabilir ve durdurulmalıdır. Aktivizmin 16 Günü boyunca ve her gün harekete geçmek için bize katılın.