Balon balığının içerdiği tetrodotoxin adlı zehir, kemoterapi alan ileri derecedeki kanser vakalarında görülen ağrıların geçirilmesinde kullanılmış
Balon balığı adı gibi şişmiş tombik görünümüyle çok sevimli gibi gelse de balıkçılar ve diğer balıklar tarafından hiç de sevilmeyen bir balık. Sebebi de çok haklı zira özellikle Akdeniz kıyılarını mesken tutan bu balık zehirli ve bu nedenle tüketilemiyor. İstilacı ve avcı bir balık olduğu için de etrafındaki diğer balıkları ve yumurtalarını da tüketip ortalığı kurutuyor. Balon balıkları daha çok Kızıldeniz, Hint ve Pasifik okyanuslarında yaşıyor. Fakat küresel ısınma nedeniyle oluşan iklim değişikliği yüzünden Süveyş Kanalı üzerinden Akdeniz kıyılarına hatta Ege denizine kadar gelmişler.
Balon balıklarının derisinde, etinde, karaciğerlerinde ve üreme organlarında tetrodotoksin (TTX) denilen bir zehir var. Balık bu zehir sayesinde kendini koruyor yenilmez olduğu için diğer deniz canlıları dahil tüm hayvanlar ve insanlar bu balıkları tüketmek istemiyor. Bir tek Japon mutfağında bu balıktan yapılan bir yemek var. Fugu adı verilen bu yemek Japon mutfağının en tanınmış yemeklerinden fakat zehirleme ihtimali nedeniyle çok dikkatli hazırlanıyor ve bu işlem de yasa ile kontrol altına alınmış durumda. Bu yemeği yapacak aşçının özel eğitimini almış olması gerekiyor. Zira en ufak bir hatası, hazırlarken zehir dolu yumurta kesesini, karaciğerini patlatması, derisini daha ince alması yemeği kişinin son yemeği haline getirebilir. Tatsız, kokusuz ve renksiz olan bu zehirin panzehiri de yok maalesef. Isıtıldığında ya da pişirildiğinde dahi etkisi bozulmuyor. Buna rağmen birçok seçkin Japon restoranlarında oldukça pahalı bir yemek olarak sofralarda yerini alıyor. Pahalı olması etinin faydası ya da değerinden değil yapan aşçının çok meziyetli olmasını gerektirdiğinden. Bu nedenle Japonya civarı dışında bu balığın yenmek için avlanma ihtimali çok düşük. Ancak bu balon yutmuş gibi şirin balıkların işi o kadar kolay değil. Bir yandan balıkçılar ekmeğine mani olan bu balıktan kurtulmak için yok etmek çabasında iken, aslında kendisini koruyacağını sandığı zehiri onun avlanmasına başlıca sebep haline gelmiş durumda.
Balon balığının içerdiği Tetrodotoxin adlı zehir kanser tedavisinde kullanılıyor. Amerika’nın New Jersey eyaletindeki John Theurer kanser merkezinde yapılan bir çalışmada kemoterapi gören ağır kanser hastalarında gözlenen ağrıların geçirilmesinde kullanılmış. Bu araştırmayı yürüten Dr. Samuel Goldlust’a göre morfinden 3 bin kat daha etkili olduğu görülmüş. Üstelik morfin türevi ilaçların olumsuz yan etkilerini de göstermiyormuş. Birçok kanser hastası özellikle kemoterapi ile tetiklenen ağrılar nedeniyle tedaviyi yarım bırakıyor. Tetrodotoxin zehri periferik sinir sisteminde sodyum kanallarını bloke ederek ağrının merkezi sinir sistemine iletilmesini engelliyor.
Kanser tedavisinde kullanılıyor denince maalesef sanki bu zehir kanser hücrelerini öldürüp kanseri de iyileştirecekmiş gibi bir umut ışığı yanıyor insanın içinde fakat kanser hastalığının ileri evrelerindeki o dayanılmaz ağrıları geçiriyor olması da çok önemli.
