Şubat ayında kendiniz için bir iyilik yapmaya ne dersiniz? Hadi siz de sağlığınız için bir adım atın, eğer sigara kullanıyorsanız, sigarayı bırakma kararınızı gözden geçirip bırakmaya hazırlanın. Sigarayı bırakırken kilo almadan yeni alışkanlıklar edinerek başarılı olmak hiç zor değil, bunu hem araştırmalar gösteriyor hem de etrafımızda pek çok başarılı örnek var. Yeter ki inanın ve çabalayın. Unutmayın, her şey sizde başlar ve biter ve hiçbir zaman geç değil.
Bilişsel sağlığı etkiliyor
Sigara dünyada ve ülkemizde önemli bir halk sağlığı sorunu. Ülkemizde halkın yüzde 27.3’ünün sigara içtiği, AB ortalamasının ise yüzde 18 olduğunu göz önünde bulundurursak konunun ciddiyeti bir kez daha ortaya çıkıyor. Yapılan çalışmalar da her defasında sigaranın zararlarını bir kez daha ortaya koyuyor, kanser, kardiyovasküler hastalık, akciğer hastalıkları gibi pek çok hastalıkla sigaranın ilişkisini gösteriyor. Amerikan Kalp Derneği’nin geçtiğimiz günlerde yayımladığı araştırmaya göre, 60 yaş üzeri bireylere çeşitli beyin işlevlerini ölçmek için çeşitli testler yapılmış ve sigara tüketiyor olmak daha düşük puanla ilişkilendirilmiş. Kan seviyelerinde daha yüksek düzeyde nikotin yan ürünü bulunan bireyler, anlama hızı, dikkat ve hafıza gibi birden çok bilişsel işlevi ölçen testlerden daha düşük puan almışlar. Ayrıca sigara içmenin bilişsel performansı etkilemede yüksek tansiyon veya Tip 2 diyabet gibi bilişsel performansı bozduğu bilinen hastalıklarla birlikte hareket etmediği görülmüş. Yani diğer sağlık koşullarının varlığından bağımsız olarak sigara içmek, beyin sağlığı üzerinde yeterince güçlü bir olumsuz etkiye sahip.
Haftada iki kez balık
Balık tüketiminin sigarayı bırakmakla benzer etki gösterdiğini biliyor muydunuz? The American Journal of Clinical Nutrition’da yayımlanan çalışmaya göre, kandaki omega-3 yağ asidi seviyelerindeki %1’lik bir artış, sigarayı bırakmaya benzer şekilde ölüm riskinde azalmaya sebep olabiliyor. Araştırmacılar kandaki daha yüksek omega-3 asit seviyelerinin ömrünüzü neredeyse beş yıl artıracağını belirtiyor. Kırmızı kan hücreleri olarak adlandırılan eritrositlerdeki omega-3 seviyelerinin ölüm riskiyle ilişkili olduğu bulunmuş. Beslenme planınıza düzenli olarak yağlı balıkların dâhil etmeyi unutmayın.
Bitki bazlı beslenme
Yeni bir araştırmaya göre, daha fazla meyve ve sebze yemek, sigarayı bırakmanıza veya azaltmanıza yardımcı olabiliyor. Çalışmada en fazla meyve ve sebze tüketen sigara içenlerin, en az miktarda tüketenlere göre en az 30 gün boyunca tütün kullanmama olasılığının üç kat daha fazla olduğunu bulunmuş. Ek olarak, meyve ve sebze tüketimi en yüksek olan grubun gün içerisinde daha az sigara içtiklerini, günün ilk sigarasını içmek için daha uzun beklediklerini ve yaygın bir nikotin bağımlılığı testinde daha düşük puan aldıkları da çalışma sonuçları arasında.
Baklagillere de önem verin
Yarın 10 Şubat Dünya Baklagil Günü. Baklagiller gerek içerdiği besin öğeleri gerekse çevresel ayak izinin düşük olmasıyla sofranızda yer alması gereken besinlerden. Bu özel gün, küresel sağlık için bakliyatların gücü hakkında farkındalığı artırmak için Birleşmiş Milletler Tarım ve Gıda Örgütü (FAO) tarafından kutlanıyor. Baklagiller oldukça besleyici ve yüksek bitkisel protein içeriğine sahipler. Bu yönleriyle diyabet ve kalp rahatsızlıkları gibi hastalıkların yönetimi için iyi bir seçenek olarak karşımıza çıkıyorlar. Food Science and Nutrition dergisinde bu ay yayımlanan çalışmada da günde 150 gram baklagil tüketiminin sağlık üzerinde olumlu sonuçlar yarattığı vurgulanıyor. Kuru fasulye, mercimek ve nohut en çok bilinen ve sofralarımızda en çok gördüğümüz bakliyat türleri. Geleneksel kullanımları dışında, salatalarınıza ekleyebilir, çorbalarınızda kullanabilir, hatta baklagil unlarını da hayatınıza dâhil edebilirsiniz. Haftada en az 2-3 kez baklagil tüketmeyi ihmal etmeyin.