Stres bağışıklığı baskılıyor
Pek çok sağlık sorununda karşımıza çıkan stres, bağışıklığı destekleyen hücrelerin azalmasına etki ediyor. Yaşlılıkta ortaya çıkacak durum öne çekiliyor; yani bağışıklık sistemimiz, bizden erken yaşlanıyor.
Hepimizin gün içinde stres yaşadığı anlar oluyor. Yaşanılan küçük bir problem bile büyük bir stres kaynağı olabiliyor. Trafik, telefon
konuşmaları, yemeğin geç gelmesi ya da belki de işte yaşanan küçük bir yanlış anlaşılma… Stresin elbette birçok sebebi
olabilir; ancak yeterli ve dengeli beslenme, uyku ve egzersizin yanında meditasyon, nefes çalışmaları ve sevdiklerinizle vakit geçirmek
stres yönetiminde atacağınız en iyi adımlardan. Peki, stres nelere sebep oluyor hiç düşündünüz mü? Geçen ay Proceedings of the National
Academy of Sciences (PNAS) dergisinde yayımlanan çalışma, stres seviyesi yüksek bireylerin bağışıklık hücrelerinin daha az olduğunu söylüyor. 50 yaş üstü 5 bin 744 yetişkinin incelendiği çalışmada, yüksek stres puanlarına sahip bireylerin kanında, hastalıklarla savaşan bağışıklık hücrelerinin daha az olduğu görülmüş.
Araştırmacılar, bu mekanizmayı “T hücreleri” ile açıklıyor. İleri yaş ile birlikte bağışıklık sisteminin baskılanabileceğini hatırlatmakta fayda var. Bağışıklıkta önemli bir yere sahip T hücreleri, kalbin hemen önünde ve üstünde bulunan timus adı verilen bir bezde olgunlaşır. Yaş ilerledikçe timustaki doku küçülüyor ve yerini yağ dokusu alıyor; bu da bağışıklık hücrelerinin üretiminin azalmasına neden oluyor. Pek çok çalışma, bu süreçte egzersiz ve yetersiz beslenmenin çok büyük rol oynadığına işaret ediyor. Ele aldığımız bu çalışmada ise araştırmacılar, stresin bu durumu hızlandırdığına ve hastalıklara karşı bireyleri daha fazla risk altına sokabileceğine vurgu yapıyor. Yani stres bir şekilde bağışıklık sistemini yaşlandırıyor demek mümkün.
Stresliyken vücutta neler olur?
Stres, glikoz metabolizmanızı harekete geçirerek böbreküstü bezleri tarafından salgılanan kortizol hormonun yükselmesine yol açar. Kortizol, yani stres hormonu, kan şekeri seviyelerinizde yükselmeye sebep olabilir. Mutluluk hormonu olarak bilinen dopamin ve seratonin ise azalır. Bu hormonlar normalde denge halindedir ve iyi ruh halinizin sürdürülmesine yardımcıdır. Stres halindeyken ise uyku, açlık-tokluk metabolizmaları arasındaki denge bozulur ve bu durum iştahta artış veya iştahsızlığa zemin hazırlayabilir.
4 ADIMDA STRESİ AZALTIN
1- Magnezyumu ihmal etmeyin: Konu stres olunca akla ilk gelenlerden biri magnezyum. Özellikle muz iyi bir magnezyum kaynağı olmasının yanında vücutta seratonin, yani mutluluk hormonunu artırır. Magnezyum kaynağı besinlere beslenmenizde yer verin. Avokado, muz, brokoli,
bitter çikolata, kabak çekirdeği, ıspanak gibi besinler örnek verilebilir.
2- Bağırsaklarınızı önemseyin: Stres, bağırsak bakterileri üzerindeki etkisiyle sağlığa etki eder. Stres ve depresyonun bağırsak geçirgenliğini artırarak otoimmün hastalıklara yatkınlığını artırdığını açıklayan çalışmalar mevcut. Yoğurt, kefir, lahana ve pancar turşusu bağırsak dostu besinler listesinde.
3- Rahatlamak için egzersiz: adrenalin ve kortizol gibi stres hormon seviyelerini azaltır. İyi hissettiren endorfin adlı nörotransmiterin salınımını
uyarır. Egzersiz halindeyken stresin vücudunuzda yarattığı gerginliğin azaldığını, zihinsel sıkıntılarınızdan uzaklaştığınızı göreceksiniz.
4-Uyanır uyanmaz kahve içmeyin: Kortizol yani stres hormonunun sabahları en yüksek seviyelerde salındığını biliyor musunuz? Kortizol seviyeniz zirvedeyken kahve içmek, bu hormonun seviyelerini artırabilir. Bu nedenle uyandıktan 1-2 saat sonra kahve tüketmenizi öneririm.