Kilo vermek sporcu performansını artırır mı?
Olimpiyatlar devam ederken ülkemizden de yüzümüzü güldüren haberler peşi sıra geliyor. Tüm milli sporcularımızla gurur duyuyor ve hepsini sevgiyle kucaklıyorum. Daha nice başarıların, güzel günlerin kapısını açacağımızdan şüphem yok...
Beslenme, vücut kompozisyonu ve vücut ağırlığı tüm spor dallarında ve branşlarında kıymetli. Yeterli ve dengeli beslenmenin buradaki destekleyici rolünü göz önünde bulundurmak gerekiyor. Gelin bugün doğru bilinen bir yanlışı konuşalım; kilo vermenin performansı artırması. Estetik kaygılar, bazı branşlarda belirli bir kilo kategorisinde yarışabilmek veya performans desteği sağlayacağı düşüncesi ile hızlı kilo verme yöntemleri sıklıkla uygulanabiliyor. Peki ya vücudunuz bu duruma nasıl bir tepki veriyor?
Hangi branş olursa olsun dikkat
‘İdeal’ kiloya ulaşmak, uzun yıllardır birçok elit sporcunun odak noktası olmuştur. İlk olarak hedeflenen vücut ağırlığı ve kas kütlesine ulaşma yolculuğunda bir beslenme uzmanından destek almanın önemini hatırlatmak istiyorum.
Özellikle koşu, yüzme, bisiklet ve kürek gibi dayanıklılık sporlarında sporcular arasında yarışma öncesinde besin alımını azaltmak sıklıkla görülebilir. Geçtiğimiz günlerde Redox Biology dergisinde yayımlanan araştırma hızlı kilo kaybının sporcularda önemli etkileri olabileceğine dikkat çekiyor.
Tamamı yeterli enerji alımına sahip 12 kadın triatloncunun değerlendirildiği araştırmada sporcular, normal yoğun antrenman programlarına sadık kalarak enerji ihtiyaçlarının yalnızca yaklaşık yüzde 50’sini tükettikleri, 14 günlük bir değerlendirme sürecinden geçmişler. Yetersiz enerji aldıkları bu dönemde sporcular vücut ağırlıklarının ortalama yüzde 4’ünü kaybederken, bunun neredeyse yarısının kas kütlesi olduğu önemli veriler arasında. Sonuçlar bu 14 günde performanslarda da bir kayıp olduğunu belirtiyor. Araştırmacılar bu kaybın yüzde 18’lere çıkabileceğini söylüyor.
Kopenhag Üniversitesi tarafından yürütülen çalışmada aynı zamanda bağışıklık fonksiyonları da değerlendirilmiş. Yetersiz enerji alımının artan metabolik stresle ilişkili olduğu vurgulanıyor. Bu süreçte stres hormonu olarak bildiğimiz kortizolde ve oksidatif streste büyük bir artış ve bağışıklık hücrelerinin yanıtında azalma gözlemlenmiş. Bu da sporcuların hastalıklara daha yatkın olabileceklerine işaret ediyor.
Kadınlar daha fazla etkileniyor
Araştırmanın bir diğer önemli sonucu ise erkeklerin hızlı kilo verme durumuna daha dirençli olmaları. Düşük enerji alımının kadınlarda östrojen hormonunu etkileyerek daha fazla sonuca sebep olabileceğini hatırlatmak istiyorum. Östrojen kaybının kadın fizyolojisi üzerinde kemik yoğunluğundan cilt sağlığına, ruh halinden kilo kontrolüne pek çok rolü var.
Paris 2024 Olimpiyatları, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlandığı ilk olimpiyat olarak bir dönüm noktası oluşturuyor. 100 yıl sonra ilk kez tam olarak yüzde 50-50 erkek-kadın katılımına ulaşıldı. Ülkemizi de 54’ü kadın olmak üzere 101 sporcumuz temsil ediyor. Boks, voleybol ve atıcılık gibi branşlarda milli kadınlarımızdan gelen başarı istatistiklerindeki artış sevindirici. Bu gurur verici başarılarda emeği geçen tüm sporcularımızı kutluyorum...
Menüde yer almayan ikili
Olimpiyatlarda, gıdaların yüzde 80’inin yerel olarak tedarik edildiği biliniyor. Bitki temelli tariflere ağırlık veriliyor. Menüyle ilgili ilgi çekici bir diğer bilgiyi de paylaşmak istedim. Olimpiyat köyünün sorumlu şeflerinin yaptığı açıklamaya göre, patates kızartması ve avokado beslenme planlarında yer almıyor. Karbon nötr olmayı taahhüt eden Paris Olimpiyatları’nda avokado su ayak izi çok yüksek olduğu için, patates ise derin yağda kızartılması sebebiyle tercih edilmiyor.
