14 Mayıs 2023 cumhurbaşkanlığı ve parlamento, 31 Mart 2024 yerel seçimlerinden sonra siyasetin genelinde yaşananlar, özellikle ekim ayında, Meclis’in yeni yasama yılına başlamasıyla olacak biteceklerin kısa bir fragmanıydı. Daha hiç bir şey görmedik.
Tüm siyasi partiler iki seçimin ardından önce kendi içlerindeki taşları yerli yerine oturtmakla meşgul oldu. Bu durum bazıları için hâlâ devam ediyor, bazıları için görünen o ki bu dönemin sonuna kadar sürecek. Bazı siyasi figürlerin ve partilerin bir sonraki seçime ulaşana kadar tarihin tozlu raflarında kendilerine yer bulmak için amansız çaba içinde olduğunu da şimdiden söyleyebilirim. Bir partinin o rafa kaldırılması için kapısına kilit vurulması gerekmiyor bu arada. Kendilerine gelip gidecek bir ofis olsun diye parti tabelasını indirmeye direnenleri de biliyoruz. Maksat hitap edilecek bir sıfatları, arada bir boy gösterebilecekleri etkinlikleri olsun.
Bu hafta AK Parti’nin kuruluş yıl dönümünde partiye yeni katılımlar olacak. Parti yetkilileri yıl dönümünün sadece katılım bölümünün görkemli olacağını, onun haricinde olabildiğince sade bir tören planlandığını ifade ediyorlar. Meclis’te transferlerin bundan sonra da devam edeceği yaygın kanaat. Hele de yeni bir anayasa/anayasa değişikliği ya da seçim kararı almak gerektiğinde transferlerin baş döndürücü hâl alabilme potansiyeli var.
2002’de DSP’nin 128 olan milletvekili sayısının iki haftada yarı yarıya indiğini, ortaya yeni bir partinin çıktığını hatırlıyorum. Baş döndürücü ve tuhaftı. Ama asıl sonrası önemliydi. DSP’nin içinde bulunduğu koalisyonun tehlikeye girmesi üzerine seçime gitme çağrısı yapan DSP değil, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’ydi ve erken seçime gidilmişti.
Yeni masalar mı?
Geçen gün bir sohbette altılı masada yer alan partilerden birinin mensubu ilginç bir tespitte bulundu. “Herkes kendi mahallesine dönmenin yolunu arıyor” dedi. Gerçekten de öyle. Partiler kendilerini daha rahat ifade edebilme konforunu arıyor aslında. Ama 2015 seçimlerinden bu yana böyle bir tercih dağılımı yok. Yakın zamanda olacağına dair bir işaret de yok. İttifaklar asıl bundan zorunlu.
Çelişki gibi değerlendirilebilir ama aynı kişinin bir başka tespiti de “yeni masaların” kurulmasının düşünülmesi gerektiğiydi. Kastı kesinlikle ama kesinlikle altılı masa değildi. Zıt kutupların oluşturabileceği sinerjiye dair son deneme zaten altılı masaydı. Herkes o formülü zorlamanın -en azından aynı yöntemle- anlamsız olduğunda artık hemfikir. İki tespiti birleştirdiğimizde ortaya çıkan formül ise şu; aynı mahallenin ya da çatının mensuplarının birliktelik arayışı. Dolayısıyla, elimizdeki bir başka tema; yeni ittifak arayışları.
Bazıları ne milletvekili transferlerine, ne de “küçük” partilerde olup bitenlere çok önem atfetmiyor. Ancak bazılarına yeterince heyecanlı gelmeyen bu detaylar, partilerin kilitlendiği daha büyük resimlerin yapı taşları.
Sonbahardan itibaren yeni siyasi figürlerin kendilerine siyaset sahnesinde yer açma hesabı yaptıklarını da göz önünde bulunduralım. Artık kimsenin elini en yakınındakine bile açık etmeyeceği yeni bir döneme giriyoruz.
Birçok partide hem iç hem de dış mücadelenin eş zamanlı yürütüleceği bir dönem olacak bu. Partilerin içlerinde sarf edecekleri fazladan her bir enerji biriminin, dışarıdaki mücadelesini de bir o kadar etkileyeceği bir yarış aynı zamanda. Rakipler için eşsiz bir fırsat değil de ne?
Tüm partilerin ortak dönem ödevi ise; değişen sosyolojiyi ve dünyada olup bitenleri çok iyi okuma gerekliliği. Siyasetin hiç değişmeyen bazı kuralları var, kabul. Ancak son yıllarda değişen sosyoloji alışılagelen siyaset yapma biçimlerini de zorluyor. Bunu kaçıran, eski usulde direten, kaybetmeye mahkûm.
Kıymetli okur, elinizin altında küçük bir kalem kağıt bulundurmanızı tavsiye ederim. Küçük notlar ve matematik hesapları için. İyi tasarlanmış siyasi hamlelere tanıklık edebileceğimiz bir dönem olursa ne âlâ, çok şey öğreniriz. Yok aksi olursa, sonucu sandıkta görürüz zaten.
