Tepük kültürü

Tekmelemenin tarihi, modern futbolun keşfedilişinden de eskidir.Tanıl Bora'nın 'Futbol ve Kültürü' adlı kitabından aktaralım:"Türk Futbolu adlı kitabında Fahrettin Süldür şöyle yazar: Orta Asya'da Türklerin 'tepük', yani tekmelemek adını verdikleri ayaktopu oyunu futbol, zamanla Çin'e, Hindistan'a geçmiştir. Türk boylarının Avrupa içlerine kadar yayılmasıyla 5. yüzyıldan başlayarak ayaktopu oyunu İtalya ve Fransa'da oynanmaya başlanmıştır. İngiltere'ye kadar uzandığı da belgelerde kanıtlanmıştır.İngilizler Hindistan'ı aldıktan sonra burada gördükleri 'tepük'ü, daha önce gördükleri ile karşılaştırarak bir düzenleme yapmışlardır.Bugün oynanan oyunun, İngiltere'deki futbolumsu oyunun düzenli-kurallı hale gelmesiyle oluştuğuna ise hiçbir 'milli tarih' itiraz etmiyor.Futbol her ülkenin milli özelliklerinden beslenerek 'millileşti'. Oyunun kuralları değilse de, oyun tarzları, oyuncu halleri, futbol söylemi, takım-kulüp ve taraftarlık alt kültürleri, kısaca futbol kültürü, milli karakteristiklerle yüklendi.Türkiye'de de -kimi zaman sahiden 'tepük' adını hak edecek (veya çağrıştıracak) bir tarzda oynanarak futbolseverleri çileden çıkarsa da- futbolun 'milli spor' haline geldiğini söyleyebiliriz."Futbolda 'tepük devri'ne dönüş için İsviçre maçını izlemek gerekiyormuş!Bern'de başlayan, İstanbul'da devam eden, sadece sahada değil, çıkış tünelinde, soyunma odalarında da sahnelenen tekmeleme oyunu. Topsuz alanda ayaktakımı kavgası.Tanıl Bora, 'Başarıya susamış millet, futbol, medya' üçgenindeki psikolojiyi de gözlemlemiş:"Başka ülkelerde olduğu gibi Türkiye'de de medyatik futbol söylemi, milli kimliğin yeniden kuruluşunda ihmal edilemez bir paya sahiptir. Oyun hakkında basitçe haber veriyormuş, sadece sahada olan biteni aktarıyormuş gibi yapan medya, aslında bunu yapılaşmış bir ideolojik-söylemsel kompleksin içine yerleştirerek sunar. Bunun en güzel örneklerinden biri, uluslararası maçların milliyetçi bir bağlamda yeniden kurulmasıdır.Kötü sonuçlar hakem kararlarına, hakem kararları cümle âlemin Türk düşmanlığına bağlanır."İsviçre felaketi, futbola bakış açısını değiştirecek bir milat oluşturabilir. Medya, Terim başta, hatası olanlardan hesap soruyor.Bu haliyle futbolun spor olmaktan çıktığı tartışılıyor. dsazak@milliyet.com.tr Türkiye-İsviçre maçından sonra ortaya çıkan görüntüler, 'bu haliyle futbol spor değildir' tartışmasına yol açsa da futbol gerçekte bir 'ayaktopu oyunu'.