Dijital ekonomi, günümüzde bankacılık, enerji, perakende, ulaştırma, eğitim, yayıncılık, medya ve sağlık gibi pek çok sektörü etkisi altına almış durumda. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı (OECD) tarafından geçtiğimiz günlerde yayınlanan “OECD Ülkelerinde Dijital Ekonominin Genel Görünümü 2015” Raporu, bilgi iletişim teknolojilerinin son yıllarda hayatımızın merkezine nasıl yerleştiğini farklı yönleriyle ele alıyor.
Rapora göre, bilgi ve iletişim teknolojileri, internet ağı üzerinden, sabit ya da mobil cihazlar aracılığıyla bugünün sosyal etkileşim ve kişisel ilişkilerini yürüten bir yapıya dönüşmüş durumda.
Rapordaki tespitlere göre, bilgi iletişim teknolojilerinin üretimi ve özellikle bilişim hizmetlerine ilişkin küresel ticaret büyümeye devam ediyor.
Kablosuz internet aboneliği, OECD bölgesinde 1 milyar aboneliğe ulaşmış durumda. Buna karşılık, sabit telefon aboneliklerinde azalma söz var. OECD raporunda yer alan analizlere göre, 2001 ve 2013 yılları arasında bilgi iletişim teknolojilerine yönelik yatırımların yıllık GSYİH büyümesine katkısı, yüzde 0.15 ile 0.52 puan arasında değişiyor. Söz konusu katkı, 2007 ekonomik krizinin başlangıcından itibaren biraz yavaşlamış durumda.
İstihdama katkı değişken
OECD raporunda yer alan veriler itibarıyla, bilgi iletişim sektöründe yaratılan istihdamın toplam istihdama katkısı açısından son 10 yılda değişken bir eğilimin söz konusu olduğu görülüyor.
Bu anlamda, örneğin 2001 ve 2002 yıllarında bilgi ve iletişim endüstrilerindeki istihdam kayıpları nedeniyle sektörün toplam istihdama katkısı düşüş göstermiş. 2005 - 2008 döneminde söz konusu katkı pozitif yönlü ancak yüzde 5 ile sınırl. Ekonomik kriz nedeniyle 2009 - 2010 döneminde bilgi - iletişim endüstrilerinin toplam istihdama katkısı yeniden negatife dönmüş. Buna karşılık, 2011 ve 2012 yıllarında sektörün toplam istihdam artışındaki payı yüzde 4, 2013 yılında ise yüzde 22 düzeyinde gerçekleşmiş.
BİREYSEL E-TİCARET DÜŞÜK
OECD raporunda, bilgi iletişim sektöründe istihdam edilen işgücünün verimliliğine ilişkin değerlendirmeler de söz konusu. OECD ülkelerinde bilgi iletişim sektöründe işgücü verimliliği, ekonominin geri kalanına göre ortalama olarak yüzde 79 daha yüksek.
Telekom hizmetlerinde işgücü verimliliği, toplam ekonomik aktiviteye ilişkin ortalamanın yüzde 160 üzerinde. Benzer şekilde, toplam ekonomik aktiviteye ilişkin ortalamayla karşılaştırıldığında, bilgisayar üretimindeki işgücü verimliliği yüzde 138; yazılım yayımcılığındaki işgücü verimliliği yüzde 103; bilişim hizmetlerindeki işgücü verimliliği yüzde 21 daha yüksek.
Öte yandan, bilgi - iletişim teknolojileri sektöründeki işgücü verimliliği açısından OECD ülkeleri arasında önemli farklılıklar söz konusu. Buna göre; işgücü verimliliğinin en yüksek olduğu ülkeler, ABD, Belçika, Kore’yken; en düşük olduğu ülkeler Macaristan, Polonya ve Estonya.
Raporda, bireysel düzeydeki işlemlerde internet kullanımının farklılık gösterdiği ve daha çok e-devlet, e ticaret ile online bankacılık gibi yüksek eğitim düzeyi ile ilişkili faaliyetlerde yoğunlaştığı belirtiliyor. Ancak internet üzerinden yapılan ticaret açısından bireysel alımların düşük düzeyde kaldığının altı çiziliyor. Yani, e-ticaretin küçük bir bölümünü tüketiciler tarafından gerçekleştiriliyor. Bu anlamda, e-ticaretin yüzde 90’ı firmalar arasındaki ticari faaliyetten meydana geliyor.
