SORU: Eşimin görevi nedeniyle bir yıl yurtdışına taşınmak zorundayız. 5 yıldır aynı şirkette çalışıyorum. Bunca süre emek verdiğim kariyerimden vazgeçmek istemiyorum. İşimden ayrılmadan bu süreyi nasıl atlatabilirim?
CEVAP: Bunun için işverenden ücretsiz izin talep etmeniz gerekir. Gerek işverenin ekonomik, gerekse çalışanın kişisel sebepleriyle ücretsiz izin uygulanabilir. Ücretsiz iznin uygulanma yöntemine ilişkin İş Kanunu’nda bir düzenleme bulunmuyor. Taraflar anlaşarak ücretsiz izin uygulayabiliyor. Ücretsiz izin döneminde çalışanın iş görme borcu, işverenin ise ücret ödeme borcu geçici süre ile askıya alınmaktadır.
Bu konuda iş sözleşmelerine ve/veya toplu iş sözleşmelerine konulacak hükümler hukuki dayanak sağlar. Taraflar bu sözleşmeyi onaylarsa, sınırları makul ve uygulama şartları belli olan ücretsiz izine tek taraflı olarak başvurabilir. Sözleşme olsa dahi, tarafların fesih hakkını kullandığı anlamına gelecek belirsiz süreli ücretsiz izinden kaçınılması gerekir.
Sözleşmelerde bu yönde bir hüküm yoksa, işveren ücretsiz izin uygulamasına başvurmak isterse, ücretsiz iznin çalışanların çalışma şartlarında esaslı değişiklik oluşturacak bir durum yaratması sebebiyle İş Kanunu’nun 22. maddesine uygun şekilde çalışandan yazılı onay alınması gerekir. Diğer taraftan, işçiden bu yönde bir talep gelmesi durumunda ise işverenin yazılı kabulü ile uygulamanın yürürlüğe konulması yerinde olacaktır. Yüksek mahkeme tarafından işçinin rızası ve yazılı onayı alınmadan ücretsiz izne çıkarılması, haksız fesih olarak değerlendirilmiştir.
Ücretsiz izinli olunan süre boyunca çalışana ücret ödenmediği gibi, bu süreye ilişkin SGK primleri de ödenmez.
Ödünç işçilikte yazılı onay şart