İlaç, kozmetik ve gıda sektörlerinde sıkça karşılaştığımız pazarlamacılar, bir işyerinde sabit şekilde çalışmadıkları için çoğu zaman diğer işçilerle aynı kapsamda değerlen-dirilmezler. İşletmede üretilen ürün veya hizmetin tanıtımına, pazarlanmasına veya satılmasına aracılık ederler. İşlerinin niteliği gereği merkez dışında faaliyet gösterirler ve çoğu zaman işverenin denetiminden uzak bir şekilde çalışırlar. Bu nedenle, pazarlamacıların bazı hak ve yükümlülükleri diğer işçilerden ayrı olarak Borçlar Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Pazarlamacılık sözleşmesi belirli veya belirsiz süreli olarak yapılabilir. Fakat her iki tür sözleşmenin yapılmasında da belirli bir süreklilik aranıyor. Bir kişinin tek seferlik olarak bir işe aracılık etmesi kendisi ile pazarlamacılık sözleşmesi yapıldığı anlamına gelmiyor. Bu şekilde, zaman zaman ürün tanıtımı yapan kişilere pazarlamacılık sözleşmesinin hükümleri uygulanmıyor.
Yetki belgesi şart
Pazarlamacıların asıl görevleri bir ürünün satılmasına aracılık etme olduğundan, pazarlamacılık sözleşmesinde kendisine açıkça yetki verilmediği sürece müşterilerle doğrudan sözleşme yapmaması gerekiyor. Pazarlamacının yetkisi olmamasına rağmen müşteri ile sözleşme yapması halinde, bu sözleşme işletme için bağlayıcı olmayacak ve müşteriler mağdur olabilecektir. Bu nedenle, pazarlamacı aracılığıyla sözleşme yaparken pazarlamacıdan yetki belgesinin istenmesi veya sözleşmenin doğrudan işletmede yapılması yerinde olacaktır.
Asgari ücretin altı!
İşverenler pazarlamacıya aynen diğer işçiler gibi ücret ödemekle yükümlüdür. Fakat pazarlamacıya ödenecek ücret diğer işçilerden farklı olarak sadece komisyon ücreti olarak belirlenebilir. Diğer işçiler açısından komisyon ücreti ancak sabit ücrete ek bir ücret olarak belirlenebilirken, pazarlamacılar açısından ücretin tamamı veya önemli bir kısmı komisyondan oluşabilir. Bunun için başlıca şart, komisyon ücretine ilişkin kuralın yazılı iş sözleşmesinde yer alması ve belirlenen komisyon tutarının pazarlamacının eğitimine, yaptığı işe ve aldığı sorumluluğa uygun olmasıdır. Her hâlükârda pazarlamacının çalıştığı süreye göre kazandığı ücretinin asgari ücretin altında kalmaması gerekmektedir.
Pazarlamacılar ürünlerin veya hizmetlerin tanıtımını yapmak için sıklıkla seyahat etmek ve konaklama masraflarına katlanmak zorunda kalırlar. Kanun koyucu pazarlamacıyı buna karşı da koruma ihtiyacı duymuştur. Buna göre, pazarlamacının harcamalarının tamamen veya kısmen sabit ücrete veya komisyona dahil edilmesi yasaklanmıştır. İşverenler masrafları ödemekle yükümlüdür.