Taşeron işçilerin gözü kulağı Bakanlar Kurulu’nun hazırlayacağı listede. Seçim öncesi verilen vaatler kapsamında, seçimin hemen sonrasında ilk 100 gün içerisinde çözülecek sorunlar içerisinde taşeron konusunun da yer alması nedeniyle heyecan dorukta. Kamu kurumlarında asıl işi yapan taşeronlar kendilerine kadro verilmesi için bir an önce harekete geçilmesini istiyor. Yardımcı işleri yapanlar da müjde peşinde.
Kamuda yaklaşık 650 bin taşeron işçi bulunuyor. Bu işçilerin 200 bininin asıl işlerde çalıştıkları tahmin ediliyor. Dolayısıyla, üç taşeron işçisinden yalnızca bir tanesinin kadroya geçirilmesi söz konusu olacak. Ancak Bakanlar Kurulu’nun hazırlayacağı yardımcı işler listesi dar tutulursa, daha fazla taşeron işçisine kadro yolu açılabilir. Diğer yandan, kamuda yardımcı işleri yapan taşeron işçilerin beklentisi, ayrım olmaksızın bütün taşeron işçilerin kadroya geçirilmesi yönünde. Öyle ki, beni üniversitede ziyarete gelen Kamu Taşeron İşçileri Platformu üyeleri de beklentilerinin bu yönde olduğunu ifade ettiler.
‘Herkese kadro...’
Taşeron işçilerinin oluşturduğu platform, seçim öncesindeki vaadin bütün taşeronları kapsadığını, bunun hayata geçirilmesi gerektiğini ve taşeron işçi çalıştırılmasına son verilmesinin ancak bu yöndeki bir uygulama ile son bulabileceğini ifade ediyor. Taleplerinde çok da haksız sayılmazlar. Taşeron işçiler konusunda devletin sorumluluğu kıdem tazminatı ve ücreti de kapsadığı için bütün taşeron işçilerin kadroya geçirilmesi kamuda ciddi sorun yaratmayacağı gibi yanlış da olmayacaktır. Diğer yandan, ne yazık ki, taşeron işçilik yalnızca kamudaki bir problem değil. Dolayısıyla, kamudaki bütün taşeron işçiler kadroya geçirilse bile, taşeron işçi problemi sona ermeyecektir. Özel sektörde taşeron işçi uygulaması kanuna aykırı bir şekilde sürmeye devam ediyor. Bu noktalar göz önüne alındığında, kamuda istihdam edilen taşeron işçilerin tamamının kadroya geçirilmesinin çok kolay olmadığı görülüyor.
Temizlikçiler sırada
Taşeron işçilerin beklentileri bu yöndeyken Ziraat Bankası ve Halk Bankası’nın güvenlik görevlilerini kadroya almaya başlaması, beklentileri artırdı. Bakanlar Kurulu’nun yardımcı iş listesinde temizlik ve güvenlik faaliyetlerinin bulunmasına kesin gözüyle bakılıyor. Bu iki faaliyet pek çok işveren için yardımcı iş konumunda. Ancak iki kamu bankasının güvenlik görevlilerini kendi kadrolarına almaları taşeron işçilerde heyecan yarattı. Bugünlerde güvenlik şirketlerinde istihdam edilen ve farklı projelerde çalışan kişilerin kamu kurumlarında görevlendirmek için işverenlerin kapısını çaldıklarını görüyoruz. Dolayısıyla, bu konuda atılacak adımlarda acele edilmesinde fayda var. Aksi halde, özel sektörde güvenlik görevlisi bulmak zorlaşacak.
Taşerona hücum var
Taşeron işçilerin kadroya geçirilmesi konusunda atılacak adımlar, kamuda taşeron işçi sayısının artmasına da yol açıyor. Özellikle özerk nitelikli kamu kurumlarında seçim sonrası taşeron işçi sayısının arttığı görülüyor. Bu artışın arkasında yatan neden, kamu kurumlarındaki taşeron işçilerin kadroya geçirilecek olması. Ancak kadroya geçirilecek taşeron işçilerinin kapsamının Bakanlar Kurulu’nun hazırlayacağı liste sonrası netleşecek olması ve bu konuda yapılacak çalışmaya yalnızca Eylül 2014 tarihinde kamu kurumlarında çalışıyor olan ve belirli bir kıdeme sahip taşeron işçilerin dahil edileceği unutuluyor. Bir umut olarak bu tip kurumlarda görev yapan amirlerin yakınlarının taşeron şirketlerde işe alındıkları duyumları geliyor. Taşeron işçilerin haklı davasından bazı kurnazların fayda sağlamaya çalışmasının önüne geçilmesi için bir an önce konuyla ilgili düzenlemenin yapılmasında fayda var.
‘Kız vermiyorlar’
Taşeron işçi olarak istihdam edilmek geleceğinden emin olamamak anlamına geliyor. Taşeron işçileri platformundaki pek çok kişiden bu yönde şikayetler duydum. “Kamuda çalışıyorum ama taşeron olduğum için kız vermiyorlar” diyen gençlerin durumu yürekleri burkuyor. Bu konuda en sert çıkışı Çalışma Bakanı olduğu dönemde Sayın Faruk Çelik yapmış ve Meclis kürsüsünden “Taşeron köleliktir” demişti.
Bakanlar Kurulu’nun yardımcı işler listesini hazırlarken kamu mali dengesi yanında, toplumsal huzuru ve gençlerin umutlarını da dikkate alması çok önemli. Liste bu duygu ve düşüncelerle hazırlanırsa taşeron işçilerin hayalleri gerçek olabilir.
‘Özel’ düzenleme
Kamuda görev yapan taşeron işçilerin kadroya geçirilmesi tek başına taşeron sorununu çözmez. Taşeron işçilerin önemli bir bölümü özel sektörde ve pek çoğu muvazaalı şekilde çalıştırılıyor.
Yani, aslında asıl işverenin işçisi olmaları gerekirken, taşeron şirkette istihdam ediliyorlar. Bu da onların hem iş güvencesinin olmamasına, hem de düşük ücretlerle çalıştırılmalarına neden oluyor.
Bu konuda, kamu tarafının sorunları çözüldükten sonra özel sektörde de taşeron işçi çalıştırmanın kurallarının net olarak çizilmesi ve taşeron işçi çalıştırma konusundaki denetimlerin sıklaştırılmasına ihtiyaç var.
